11. Sınıf Türk
Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları -Tanzimat Edebiyatının Genel Özellikleri
(Biryay) 2012-2013 sayfa 75-78
SAYFA 75
“Türk kültürü” ve “Batı kültürü” kelime gruplarının size
çağrıştırdığı kelimeleri aşağıya yazınız ve arkadaşlarınızla paylaşınız.
Türk kültürü: Türk toplumuna ait maddi ve manevi
değerlerin tümü. Yaşam tarzı, giyim, her türlü davranış ve anlayış biçimi, gelenek
ve görenekler...
Batı kültürü: Batı toplumlarının yaşam biçimi, Batı'nın
bilim, sanat, felsefe anlayışı vb.
1. Kültürler
arası etkileşimin nedenleri nelerdir?
Kültürler arası etkileşimin nedenleri:
a) Coğrafi etmenler
b) ekonomik etmenler
c) dini etmenler
e) milli ve etnik etmenler
2. Bilgi
birikiminizi kullanarak Türk kültürünün tarih boyunca hangi kültürlerden
etkilendiğini söyleyiniz.
Türkler, Hun ve Göktürk devletleri zamanında (5-7.
yüzyıllar) Çin uygarlığından ve kültüründen etkilenmiştir. Uygurlar zamanında
bu etki iyice artmış, Türkler Çin kökenli Mani ve Buda dinlerini
benimsemişlerdir.
Onuncu yüzyıldan itibaren Türklerin Müslüman olmasıyla
Arap ve İran kültürlerinin etkisi görülmeye başlar. Bu etki, Türklerin yazı
dillerini bile değişmelerine, Arap alfabesini kullanmalarına kadar varır. Türk
İslam kültürünün temel kaynağı İran yani Fars kültürüdür. Çünkü Türkler İslam
kültürünü daha çok İranlılardan almışlardır.
Osmanlı döneminde de Arap ve İran kültürünün etkileri
devam etmiştir.
Tanzimat’tan önce Türklerin kültür etkileşimlerinin temel
nedeni “din’’di. Tanzimat’la birlikte Batı kültürünün etkisine girilmiştir.
Batı kültürüne yönelmede din değil, bilim, sanat, modernizm gibi faktörler
etkili olmuştur.F
3. Kültürel hayatın şekillenmesinde
gazetelerin yeri ve önemi nedir?
Kültürel hayatın şekillenmesinde gazetenin önemli bir
rolü vardır. Günümüzde teknolojinin gelişmesiyle iletişim araçları çoğalsa da
(televizyon, internet vb.) toplumsal bilinçlenmede gazete önemli bir iletişi
aracıdır. Gazete aracılığıyla yerel, ulusal ve evrensel her türlü bilgi ve olay
okuyucuya ulaşır. Bu nedenle kültür hayatındaki gelişmelerde de gazetenin rolü
büyüktür.
SAYFA 76
1. Metne göre, hangi tür romanları tercüme etmemeliyiz?
Neden?
Metne göre aşk ve benzeri bireysel konuları işleyen
romanları tercüme etmemeliyiz.
2. Metnin ana düşüncesini belirleyiniz.
“Çevirisi yapılacak eserlerin toplumu nasıl etkileyeceği
düşünülmelidir.”
3. Çevirilerin, Batı’dan yapılmasının sebebi nedir?
Her alanda ileri bir seviyeye yükselmiş olmasından dolayı
Batı’dan çeviriler yapılmaktadır.
4. “İlim ve fen için ihtiyacımız gün gibi aşikâr olup
daha çok hikâye çevirilerine de muhtacız.” cümlesini açıklayınız. Yazar, İlmî
eserlere ve hikâyeye olan ihtiyacı niçin bir tutmuştur?
Bilim ve tarih konulu hikâyelerin çevrilmesi ile okuyucu
aydınlanacak, yeni gelişmelerin farkında olacaktır. Hikâyelerde tarihi
konuların olması da okuyucunun geçmişi daha iyi kavrayıp yorumlamasını ve
bugünkü yolunu çizmesi için faydalı olacaktır.
5. Tercümesi yapılacak hikâyeler hangi türdendir? Niçin?
Tercümesi yapılacak hikâyeler üç türlüdür:
Kötü ahlakı yeren, iyilikleri öven hikâyeler
Bir tarihi olayı ibret verecek şekilde anlatan hikâyeler
Her insanın bilmesi gereken bilimsel konuları içeren
hikâyeler
Tanzimat Döneminin sosyal, siyasi ve kültürel yapısıyla
ilgili hazırladığınız sunumu arkadaşlarınızla paylaşınız.
Tanzimat Döneminin sosyal, siyasi ve kültürel yapısı ile
ilgili çıkarımlarınızı maddelendirerek defterinize yazınız.
“Doğu’ya yaptığım önceki bir seyahatte, bir Fransız
aşçıya sahip bulundukları, Parisli birkaç kadının resimlerini gösterdikleri ve
Le Figaro (Lö Figaro) gazetesine abone oldukları için saf kimselerin medeni
Türkler dediği Türklerden bazılarını görmüştüm. Genç Türkiye'nin bu numuneleri,
itiraf ederim ki üzerimde müsbet bir intiba bırakmamışlardır. Onlar soydan,
doğuştan, eğitimden gelen kendi kusurlarına bizim bütün kusurlarımızı da
eklemişlerdi; böylece de her türlü kusur ve kabahatin epeyce zengin bir koleksiyonunu
üzerlerinde toplamışlardı. ”
6. Yukarıdaki metin, Fransız arkeolog Georges Perrot
(Corç Perıt)’ın 1861’de Anadolu'ya yaptığı seyahatin hatıralarından bir
parçadır. Hayal gazetesinden alınan metni ve Fransız arkeologun izlenimlerini
birlikte değerlendirerek Tanzimat sonrasında Batı kültüründen etkilenmenin daha
çok hangi yönde olduğunu belirtiniz.
Arkeolog Perrot'ın anlattıklarına göre Türkler, Tanzimat
döneminde Batı’nın daha çok yaşam biçiminden ve kültüründen etkilenmiştir.
Perrot, Batı'nın kendine özgü yaşam biçiminin Türk toplumuna hiçbir faydası
olmayacağını ifade etmiş, aynı zamanda
Türklerin kültürel yapısını bozduğunu dile getirmiştir.
7. “Tanzimat Döneminde ‘toplum için sanat’ anlayışı ile
eserler verilirdi.” cümlesi doğru bir yargıyı mı ifade etmektedir? Niçin?
Tanzimat döneminin birinci dönem sanatçıları (Namık
Kemal, Şinasi, Ziya Paşa, Ahmet Mithat Efendi, Ahmet Vefik Paşa...) toplum
için sanat anlayışıyla eser yazmışlardır. İkinci dönme yazarlardan Recaizade
Mahmut Ekrem, Araba Sevdası adlı romanında toplumsal bir konuyu dile
getirmiştir. Aynı sanatçı, şiirlerinde bireyseldir. Samipaşazade Sezai, esaret
konusunu işlediği romanı olan Sergüzeşt’te toplumcu bir anlayışta olmasına
rağmen genel olarak sanat sanat içindir anlayışıyla eserler vermiştir. Abdülhak
Hamit Tarhan ise hem şiirlerinde hem de tiyatro eserlerinde bireyseldir.
8. “Sanat, toplum içindir.” görüşünü savunanlar hangi
sanat akımının temsilcileridir?
“Sanat, toplum içindir.” anlayışı ile eser veren Tanzimat
sanatçılarını aşağıdaki noktalı yerlere yazınız.
Sanat toplum içindir anlayışını savunan birinci kuşağın
çoğu romantizmin etkisindedir. Recaizade Mahmut Ekrem ve Samipaşazade Sezai
ise romantizmden realizme geçişi sağlamışlardır.
Namık Kemal, Şinasi, Ziya Paşa, Ahmet Mithat Efendi,
Ahmet Vefik Paşa, gibi sanatçılar toplum için sanat anlayışına sahiptirler.
1. Ali Suavi’ye göre toplumsal iletişimin sağlanmasında
gazeteler hangi görevleri üstlenmiştir?
GAZETE
“Bir devlet ve milletin yeniden canlanması gazetelerle
olur. Çünkü herkes, başkasına zarar vermeyecek fikir ve bilgisini gazeteye
yazıp bastıracağından âlimlerin bilgisi, bazı kişilerin uydurduğu sözler
herkese bildirilir; muhtaç ve zulme uğramışların hâlleri ilan edilince
herkesin gayretinden, yardımından faydalanılır. İşte bu sebepten, gazetesi çok
olan memleketlerde hiçbir şey gizli tutulmaz. İlim kimseden esirgenmez ve
muhtaçların sıkıntısı sürekli olmaz.” cümleleri gazetelerin toplumsal yaşamdaki
görevlerini anlatmaktadır.
2. Aşağıdaki kelimelerin karşılıklarını metne göre
belirleyip noktalı yerlere yazınız.
Mektep (okul): Öğrenci:
Mektep (okul): Gazete Öğrenci: Okuyucu, halk
3. Metnin özgün hâli, divan edebiyatı metinlerinde
gördüğümüz süslü ve anlaşılmaz yazı diline mi, Tanzimat Döneminde yaşayan
halkın rahatlıkla anlayabileceği konuşma diline mi daha yakındır? Neden?
Metnin özgün hâli, divan edebiyatı metinlerinde
gördüğümüz süslü ve anlaşılmaz yazı diline daha yakındır.
ETKİNLİK 4
Gazetelerin Görevleri ile İlgili Ali Suavi’nin
Düşünceleri
Gazetelerin Görevleri İle İlgili Benim Düşüncelerim
Gazeteler devlet ve milletin iç işlerini, günlük
işlerini; yabancıların niyetlerini, âdetlerini, sırlarını, hazırlıklarını
yazıp yayımlar. Bu sebeple ortaya çıkmış veya çıkacak hâlleri herkes bilir ve
ona göre hareket eder.
Kendi düşüncelerinizi yazınız.
b. İki görüş arasındaki benzerlikleri buraya yazınız.
Kitabınızın 30. sayfasında bulunan “Vazife ve Mesuliyet
(Had ve Hak)” başlıklı bilgilendirici makalenin de gazete yazısı olmasından
yola çıkarak Tanzimat Döneminde gazetenin işlevlerini söyleyiniz.
Bu metin ile “Vazife ve Mesuliyet (Had ve Hak)” başlıklı
makaleden yola çıkarak Tanzimat dönemindeki gazeteciliğin amacının hukuk, sosyal yaşam, siyaset gibi alanlarda
ortaya çıkan yeni kavramları ve anlayışları halka öğretme, halkı
bilinçlendirme olduğunu söyleyebiliriz.
1. Metnin beşinci paragrafındaki “hükümetin uyarıları”
sözüyle anlatılmak istenen uyarılar neler olabilir?
“Hükümetin uyarıları” sözüyle devletin her türlü
faaliyeti, açıklamaları ve halka duyurmak istedikleri anlatılmak istenmiştir.
2 yorum
çok güzel bir site çok teşekkürler emeğinize sağlık...
Çok teşekkür ederiz :))
YORUM YAPARAK SORU SORABİLİR veya KATKIDA BULUNABİLİRSİNİZ...
1) Yaptığınız yorum biz onayladıktan sonra görülecektir.
2) Yazım kurallarına mümkün olduğunca dikkat ediniz.
3) Kullandığınız üslubun kişiliğinizi yansıttığını unutmayınız.
4) Yorumunuza emoji eklemek için "Emoticon" butonuna tıklayın.
5)Yorumunuza gelecek cevabı takip etmek beni bilgilendir kutucuğunu işaretleyebilirsiniz.
EmoticonEmoticon