Mai ve Siyah Romanının Olay Örgüsü, Temel Çatışması, Teması, Mekan ve Zaman Unsurları, Anlatım Biçim ve Teknikleri

Mai ve Siyah Romanının Konusu, Olay Örgüsü, Temel Çatışması, Teması, Şahıs Kadrosu, Mekan ve Zaman Unsurları, Anlatım Biçimleri ve Teknikleri, Edebi Akım, Yazıldığı Dönemle İlişkisi, 


Hazırlayan: ➠www.edebiyatfatihi.net 

Önemi: Mai ve Siyah Batılı roman tekniklerine uygun ilk modern Türk romanıdır. Mai ve Siyah romanı Halit Ziya Uşaklıgil’in 1896–1897 yıllarında yazdığı “İstanbul Dönemi” romanlarının ilkidir.

Konusu:  Romanda idealist bir şairin iç dünyası, hayalleri, umutları, hayal kırıklıkları ile birlikte orta hâlli bir Türk ailesinin yaşayış tarzı ve o devrin basın hayatı anlatılmıştır.

Olay Örgüsü Maddeler Halinde:

• Ahmet Cemil'in babasının ölümünden sonra çalışmak zorunda kalması ve bir gazetede işe başlaması
• Ahmet Cemil'in en yakın arkadaşı Hüseyin Nazmi'nin kız kardeşi Lamia'ya aşık olması
• Bir kitap yazmaya başlaması, ünlü olacağını ve Lamia'yla evleneceğini hayal etmesi
• Kız kardeşi İkbal'in Vehbi Bey'le evlenmesi, kocasının kötü muamelesi sonucu bebeğini kaybetmesi ve hastalanıp ölmesi (edebiyatfatihi.net)
• Hüseyin Nazmi'nin Avrupa'da elçilik görevi alması, Lamia'nın da bir subayla evlenmesi
• Ahmet Cemil'in büyük hayal kırıklığı yaşaması, şiir defterini yakması ve  yaşamdan bir beklentisi kalmaması, çok uzak bir ilde memurluk alarak İstanbul’dan ayrılmaya karar vermesi.

Temel Çatışması: Hayal-hakikat çatışması

Teması: Hayal kırıklığı 

Mai ve Siyah Neyi Temsil Ediyor?

Eserde “mai” sözcüğü “hayalleri, umutları”, “siyah” sözcüğü “kaybedişi, yıkılışı” temsil etmektedir.

Kısaca Şahıs Kadrosu ve Özellikleri:

AHMET CEMİL: Başarılı bir lise hayatı sürerken,son sınıfta babasını kaybeder ve hayat mücadelesine çok erken başlar.Amacı şiire başka bir yön vermek iken babasının ölümü her şeyi alt üst eder.Hayalleri olan bir gençtir.Babasının ardından kız kardeşi İkbal’in ölümü,son olarak da yakın dostu olan Hüseyin Nazmi’nin kız kardeşi Lamia’nın evlenmesiyle tüm hayalleri yıkılır.

HÜSEYİN NAZMİ: Ahmet Cemil’in en yakın dostudur. O da Ahmet Cemil gibi şiire düşkündür.İkbal’in ağabeyidir.

İKBAL: Ahmet Cemil’in kız kardeşidir.Özellikle babasının ölümünden sonra annesine ve ağabeyine bağlılığı artmıştır.

LAMİA: Hüseyin Nazmi’nin kız kardeşidir.Güzel ve alımlı bir genç kızdır.Ahmet cemil’in kendisine olan aşkından habersizdir.

Mekan ve Zaman:  Mai ve Siyah’ta anlatılanlar 19. yüzyıl sonlarında İstanbul’da (Tepebaşı Bahçesi, Ahmet Cemillerin Süleymaniye’deki evi, Erenköy’deki Hüseyin Nazmi’nin köşkü, Mir’at-ı Şuûn matbaası, Beyoğlu’nun sokak, kahve ve gazinoları…) yaşanmaktadır. 

Dil ve Üslup: Eserde yazar Arapça ve Frasça tamlamalarla yüklü, ağır, süslü bir dil kullanılmış, yer yer uzun cümlelere yer verilmiştir. Yazar mekan ve kişilerle ilgili tasvir ve tahlili yaparken edebi değeri yüksek sanatsal bir dil kullanmıştır.

Edebi Akımlar: Realizm akımında romanda kişiler tanıtılırken çevresi, ailesi ile birlikte ele alınır ve derinlemesine anlatılır. Bu romanda da gerçeğe bağlı kalma düşüncesiyle yer yer uzun ve çok ayrıntılı tasvirler bulunur. Ve roman kişileri tanıtılırken çevresi, ailesiyle birlikte alınmıştır.
Halit Ziya Uşaklıgil'in bu romanda çevreyi ve diğer şahısları kendi gözüyle değil, Ahmet Cemil’ in gözüyle değerlendirmesi realist diğer bir unsurdur. edebiyatfatihi.net
Realist eserlerde yazarın çevreyi içinde yaşayan insanları etkilediği için onu kişilerin gözüyle görerek tasvir etmek gerekir. Mai ve Siyah romanında tasvirler bu şekildedir.

Ayrıca eser, realist olmakla beraber asıl kahraman Ahmet Cemil tam bir romantiktir. Romanda gerek Ahmet Cemil’in karakterinde, gerek betimlemelerin şiirsel yapısında romantizmin etkisi görülür.

Anlatım Biçimleri ve Teknikleri: Romanda hikaye edici ve betimleyici anlatım türleri kullanılmıştır. Anlatım teknikleri olarak  sahneleme, iç çözümleme (tahlil), diyalog, geriye dönüş... teknikleri kullanılmıştır. Romanda yer yer hatırlamalar şeklinde gerçekleşen geriye dönüşlerle, kişilerin geçmişleri hakkında bilgiler verilir. 

Mai ve Siyah'ın yazıldığı dönemle ilişkisi

Servetifünun dönemi eserlerinde sıkça görülen hayal kırıklığı, yalnızlık, anlaşılamama duygusu bu romanda da ele alınmıştır. Roman, Servetifünun dönemindeki sanatçıların ruhsal özelliklerini, yaşam şekillerini yansıtmaktadır. Özellikle romandaki eski edebiyat yanlılarının sert eleştirilerine maruz kalan Ahmet Cemil'in kendi eserini yakması ve ede­biyattan uzaklaşması o dönemdeki eski-yeni çatışmasını yansıtmaktadır.

www.edebiyatfatihi.net

Güncel ve Kaliteli