Anlatıcı ve Bakış Açısı Değişikliğinin Metnin Anlatımına Etkileri Nelerdir? Örnek Metinle

Bu yazımızda bir roman kesitini bakış açısı ve anlatıcısını değiştirerek yeniden yazmanın
romanın içeriğini ve anlatımını nasıl etkilediğini örneklerle açıkladık
Bir Roman Kesitini Bakış Açısı ve Anlatıcısını Değiştirerek Yeniden Yazma

⇲edebiyatfatihi.net Anlatmaya bağlı edebi metinlerden roman olay örgüsü, kişiler, zaman ve mekan ögelerinden oluşur. Romanlarda anlatıcı diğer ögeler  gibi kurmacadır. Bir romanda farklı bakış açıları ve anlatıcı kullanılabilir. Hatta bazı romanlarda çoklu bakış açısı da kullanır.

Bir metinde anlatıcı ve bakış açısının değişmesi metnin dil ve anlatımına etki eder. Örneğin ilahi bakış açılı anlatımda anlatıcı olayların her şeyiyle öncesi ve sonrasını, kahramanların zihin dünyasına kadar bildiği için bu bakış açılı anlatımda anlatıcının olayları yorumlama gücü diğerlerine göre daha güçlüdür, olayları ve kişileri daha ayrıntılı görmemizi sağlar. I.tekil anlatıcıda yani kahraman bakış açısıyla aktarımda  kahraman anlatıcı kendi dil ve üslubunu kullandığı için  anlatımın  daha sıcak, samimi ve inandırıcı bir etkiye sahip olmasını sağlar.

Bu anlattıklarımızı aşağıdaki roman kesiti üzerinden somutlaştıralım. Yakup Kadri'nin Sodom ve Gomere'den aşağıdaki kesit ilahi bakış açısıyla yazılmıştır. Bu metnin anlatıcısını değiştirip kahraman bakış açısıyla (roman karakteri Necdet'in ağzından)  yazalım:

SODOM VE GOMORE

Necdet, kendisinden böyle bahsedildiği saatte uykusuz bir gecenin bütün ıstıraplarıyla yatağının
içinde kıvranıp duruyordu. Boş yere bir parça karanlık olsun diye perdeleri kapadı; boş yere kalbinin
üstüne soğuk kompresler koydu; sokağın uğultusundan korunmak için kulaklarını tıkadı. Fakat bir türlü uykuyu mümkün kılan sessizliği bulamadı. Garibi şu ki doğrudan doğruya Leyla’yı da düşünmüyordu. Yalnız belirsiz bir heyecan içinde bütün sinirleri tir tir titriyor, kalbi vücudunun her tarafında atıyor ve durmadan başına sıcak kan dalgaları hücum ediyordu.

(...)

Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Sodom ve Gomore

Kahraman bakış açısıyla yazılmış hali:

Uykusuz bir gecenin bütün ıstıraplarıyla yatağımın içinde kıvranıp duruyordum. Boş yere bir parça karanlık olsun diye perdeleri kapadım, kalbimin üstüne soğuk kompresler koydum; sokağın uğultusundan kurtulmak için kulaklarımı tıkadım. Fakat bir türlü uykuyu mümkün kılan sessizliği bulamadım. Garibi şu ki doğrudan doğruya Leyla’yı da düşünmüyordum. Yalnız belirsiz bir heyecan içinde bütün sinirlerim tir tir titriyor, kalbim vücudunun her tarafında atıyor ve başıma durmadan sıcak kan dalgaları hücum ediyordu.