Bu dönemde tüm dünyayı etkileyen II. Dünya Savaşı savaşa girmediği halde Türkiye'yi de derinden etkiler. Bu yıllarda sanatçılar hem kendi ülkelerini hem de dünyayı izleyerek yeni bir döneme girerler.
1930-40 yıllarında ilk örnekleri görülen “toplumsal gerçekçilik” akımı 1940 sonrasında yeni içeriklerle daha da yaygınlaşarak devam eder. Türkiye’nin sanayileşme konusunda gösterdiği gelişmeler ve çoğulcu demokrasinin benimsenmesiyle, memleket meselelerine maddeci bir bakışla eğilen yazarlann sayısı artar. Köyden ve İstanbul dışından gelen yazarlar, içinden çıktıkları ortamı, şehirleşme ve sanayileşme sürecindeki köylüleri hazır sosyoloji ve ideoloji modellerine göre görür ve tasvir ederler. Bu dönemde bu anlayışla yazılan yüzlerce eser ortaya çıkar.Toplumsal gerçekçilik, gerçekçi (realist) akımdan farklıdır. Realizmde yazar gördüklerini tarafsız bir gözle sunarken, toplumsal gerçekçilikte tarafsızlık sözkonusu değildir. Yazarlar sosyalist-marksist ideolojiyi eserlerinde yansıtmaya çaba gösterirler. 1940-1950 yılları arasında öyküleri ile de tanınan yazarlar olarak Memduh Şevked Esendal, Halikarnas Balıkçısı, Ahmet Hamdi Tanpınar, Kemal Bilbaşar, Orhan Kemal, Kemal Tahir, Samim Kocagöz, Cevdet Kudret, Yaşar Kemal'i görüyoruz.
Bu dönemde ferdiyetçiliğe ve insanların ruhî durumlarına ağırlık veren hikâye yazarları da vardır. Samet Ağaoğlu, Tarık Buğra, Oktay Akbal, Ziya Osman Saba, Sabahattin Kudret Aksal, Necati Cumalı vb. bu tarz hikâye yazarlarıdır. Bu yazarlardan bazıları şiir, roman ve tiyatro dalında eserler de verdiler.
➜MODERNİZMİ ESAS ALAN HİKAYELER ÖZELLİKLERİ VE TEMSİLCİLERİ
Bu dönemde ferdiyetçiliğe ve insanların ruhî durumlarına ağırlık veren hikâye yazarları da vardır. Samet Ağaoğlu, Tarık Buğra, Oktay Akbal, Ziya Osman Saba, Sabahattin Kudret Aksal, Necati Cumalı vb. bu tarz hikâye yazarlarıdır. Bu yazarlardan bazıları şiir, roman ve tiyatro dalında eserler de verdiler.
1940 – 50 döneminin en renkli ve çağına tesir etmiş hikayecisi Sait Faik Abasıyanık‘tır. Türkiye’deki hümanist akımın temsilcisi olan Sait Faik, ferdî bir anlatımı geliştirir, hikâyelerinde insan sevgisini dile getirir. Yine bu dönemde Haldun Taner ile Aziz Nesin sosyal tenkidi mizahî bir yaklaşımla hikâyeye uygularlar.1950’den sonra şiir sahasında kendini gösteren yenilik teşebbüsleri hikâye ve roman sahasına da sıçrar. Gerçeküstücü – Varoluşçu akımların Batı romanında görülen örneklerinin Türkçeye uygulanmaya çalışıldığı görülür.
1950'den sonra öykü yazarlarımızın sayısında büyük bir artış görülüyor. Gerçekçiliği sürdüren, arada eleştirel gerçekliğe kayan öykü yazarları dikkati çekiyor. 1950-1960 yılları arasında öykü yazarı olarak tanınan yazarların en çok bilinenleri, Haldun Taner (1915-1986), Samet Ağaoğlu (1909-1982), Naim Tirali (1925- ), Ziya Osman Saba (1910-1957), Sabahattin Kudret Aksal (1920-1993), Muzaffer Buyrukçu (1930), Vüsat Bener (1922), Onat Kutlar (1938-1993), Zeyyat Selimoğlu (1922)'dir.
Aynı yıllarda Aziz Nesin, İlhan Tarus, Necati Cumalı, Fakir Baykurt, Tahsin Yücel, Tarık Dursun K., Oktay Akbal, Tarık Buğra roman yazarlıklarıyla, öykü yazarlığını bir arada sürdüren yazarlardır.
Aynı yıllarda Aziz Nesin, İlhan Tarus, Necati Cumalı, Fakir Baykurt, Tahsin Yücel, Tarık Dursun K., Oktay Akbal, Tarık Buğra roman yazarlıklarıyla, öykü yazarlığını bir arada sürdüren yazarlardır.
Vüs’at O. Bener, Nezihe Meriç, Bilge Karasu, Yusuf Atılgan, Onat Kutlar vb. şuuraltına inmeye çalışan modern hikâye örnekleri verirler. Leyla Erbil, Demirtaş Ceyhun, Tank Dursun K. bu dönemin diğer hikaye yazarlarıdır.
Kaynaklar:
Kaynaklar:
"1940 Sonrası Türk Edebiyatında Hikaye Ve Roman", www.edebiyatsiir.com, (Son Erişim Tarihi: 30.10.2018
Prof. Dr. Olcay Önertoy, Cumhuriyet Dönemi'nde Öykü, Anadolu Üniversitesi, Açık Öğretim Fakültesi
Bireyin İç Dünyasını Esas Alan Hikayeler (1940-1960) Özellikleri, Temsilcileri
Tanzimat Dönemi'nde Batılı tarzda ilk örnekleri verilen hikaye türü Servetifünun’da olgunlaşmış, ......
Toplumcu-Gerçekçi Hikaye Özellikleri (1940-1960) Temsilcileri Maddeler Halinde
Bu yazımızda 1940-60 dönemi toplumcu-gerçekçi anlayışla yazılan hikayelerin genel özellikleri ve bu......
Milli Ve Dini Duyarlılıkları Yansıtan Hikaye Nedir? Özellikleri, Temsilcileri Maddeler Halinde
Milli Ve Dini Duyarlılıkları Yansıtan Hikaye Nedir? Özellikleri, Tensilcileri Maddeler Halinde Cumhuriyet......
Yorum Gönderme
YORUM YAPARAK SORU SORABİLİR veya KATKIDA BULUNABİLİRSİNİZ...
1) Yaptığınız yorum biz onayladıktan sonra görülecektir.
2) Yazım kurallarına mümkün olduğunca dikkat ediniz.
3) Kullandığınız üslubun kişiliğinizi yansıttığını unutmayınız.
4)Yorumunuza gelecek cevabı takip etmek beni bilgilendir kutucuğunu işaretleyebilirsiniz.