Bu yazımızda sitemize edebiyat öğretmeni Halil İbrahim Arslanhan tarafından 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı destan-efsane ve roman ünitesi çalışma sorularını ve cevap anahtarı yer alıyor.
Boşluk doldurma ve klasik sorulardan oluşan bu çalışma kağıdını aşağıdaki bağlantıya tıklayarak indirebilirsiniz...
10. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
DESTAN-ROMAN ÜNİTESİ ÇALIŞMA SORULARI
1. Yunanlılara ait ……………… destanı, Akhaların Troya şehrini kuşatarak yaklaşık on yıl süren bir savaştan sonra Troyalıları yenmelerini anlatır.
2. Tarih öncesi dönemlerle ilgili tanrı, tanrıça, yarı tanrı ve kahramanların yaşamlarını ve serüvenlerini anlatan, bir toplumun inançlarını, duygularını, eğilimlerini yansıtan ürünlere ……………. denilir.
3. Mitosları inceleyen bilim dalına …………………… adı verilir.
4. Toplumların geçmişinde derin izler bırakmış bir olayı, özellikle de yiğitlik ve olağanüstülükleri manzum olarak öyküleyici bir şekilde anlatan edebî türlere …………… adı verilir.
5. Destanların Özellikleri Neleridir?
.………………………………………………………………………………………….….
.………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .
8. İlyada, Odysseia Yunanlılara aittir.
9. Şehnâme İranlılara aittir.
10. Kalevala Finlilere aittir.
11. Chanson de Roland Fransızlara aittir.
12. Gılgamış Sümerlilere aittir.
13. Nibelungenlied Almanlara aittir.
14. Beowulf İngilizlere aittir.
15. Le Cid İspanyollara aittir.
16. İgor Ruslara aittir.
17. Ramayana ve Mahabharata Hintlilere aittir.
18. Şinto Japonlara aittir.
19. Herhangi bir tarihî olayın bir ozan tarafından destan kurallarına uygun olarak yazılmasıyla oluşan destanlara yapma destan adı verilir.
20. Kurtarılmış Kudüs’ün yazarı Tasso’dur.
21. Çılgın Orlando’un yazarı Aristo’dur.
22. İlahi Komedya’nın yazarı Dante’dir.
23. Aeneis’in yazarı Vergilius’tur.
24. Kaybolmuş Cennet’in yazarı Milton’dur.
25. Çanakkale Şehitlerine’nin yazarı Mehmet Akif Ersoy’dur.
26. Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda’nın yazarı Cahit Külebi’dir.
27. Efsanelerin özellikleri:
30. Doğal destanla yapma destanın farkları:
32. Türk destanlarının pek çoğunda kullanılan bazı motifler arasında ışık, at, ağaç, su, çeşitli madenler (gümüş, altın, demir vb.), kurt, kadın, yada taşı, ok-yay, yaşlı adam sayılabilir.
33. Türk destanları İslamiyet öncesi ve İslamiyet sonrası olmak üzere ikiye ayrılır.
34. Yaratılış Destanı Altay Türklerine aittir.
35. Saka Dönemi destanları: Alp Er Tunga Destanı ve Şu Destanı’dır.
36. Hun Dönemi destanları: Oğuz Kağan Destanı ve Attila Destanı’dır.
37. Kök Türk Dönemi destanları: Bozkurt Destanı ve Ergenekon Destanı’dır.
38. Uygur Dönemi destanları : Türeyiş Destanı ve Göç Destanı’dır.
39. Battal Gazi Destanı’nın konusu Müslüman-Hristiyan savaşlarıdır.
40. Battal Gazi Destanı’nın önemi Bu destan Anadolu’da oluşmuş ilk Türk destanıdır.
41. İslamiyet Sonrası Türk destanları:
1. Satuk Buğra Han Destanı, 2. Manas Destanı, 3. Cengiz Han Destanı, 4. Timur Destanı, 5. Battal Gazi Destanı, 6. Danişmend Gazi Destanı, 7. Köroğlu Destanı.
42. Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda destanının yazarı Cahit Külebi’dir.
43. Kuvâyı Milliye Destanı’nın yazarı Nazım Hikmet Ran’dır.
44. Sakarya Meydan Savaşı’nın yazarı Ceyhun Atuf Kansu’dur.
45. Çanakkale Şehitleri’ne destanının yazarı Mehmet Akif Ersoy’dur.
46. Maraş’ın ve Ökkeş’in Destanı’nın yazarı Gülten Akın’dır.
47. Çakır’ın Destanı’nın yazarı Fazıl Hüsnü Dağlarca’dır.
48. Notre Dame’ın Kamburu eseri Victor Hugo’ya aittir.
49. Victor Hugo’nun, Cromwell adlı oyununda ilkelerini ortaya koyduğu akımın adı romantizmdir.
50. Romantizm 19. yy.dan itibaren kendisini göstermiş ve Klasisizm’e karşı kurulmuştur.
51. Romantizmin Özellikleri:
53. Suç ve Ceza’nın yazarı Dostoyevski’dir.
54. Babalar ve Oğullar’ın yazarı Turgenyev’dir.
55. Ölü Canlar’ın yazarı Gogol’dur.
56. Kırmızı ve Siyah’ın yazarı Sthendal’dır.
57. Vadideki Zambak’ın yazarı Balzac’tır.
58. İki Şehrin Hikâyesi’nin yazarı Charles Dickens’dir.
59. Sefiller’in yazarı Victor Hugo’dur.
60. Felatun Beyle Rakım Efendi romanı Ahmet Mithat Efendi’ye aittir.
Râkım Efendi, çalışkanlık ve tutumlulukla mutluluğa kavuşanların sembolü iken
Felâtun Bey, tembellik ve israfla hayatını tüketen insanların temsilcisidir.
61. Tanzimat romanında tekrar tekrar ele alınan mirasyedi tipi Namık Kemal’in İntibah’ında babasından kalan mirası yiyip yoksulluğa düşen Ali Bey, Nabizade Nazım’ın Zehra’sında servetini Beyoğlu’nda bitirip parasız kalan Suphi tipinde de kendini gösterir.
62. Tanzimat Edebiyatı, Tanzimat’ın ilânından yirmi yıl kadar sonra 1860’ta Şinasi’nin Agâh Efendi ile Tercümân-ı Ahvâl gazetesini çıkarmasıyla başlayan ve 1895’e kadar süren edebî dönemin adıdır.
64. İlk yerli roman olan Şemsettin Sami’nin Taaşşuk-ı Tal’at ve Fitnat adlı eseridir.
65. Tanzimat dönemindeki ilk edebî roman Namık Kemal’in İntibah adlı eseridir.
66. Tanzimat romanının özellikleri
68. Sergüzeşt romanı Samipaşazade Sezai’ye aittir.
69. Karabibik, Zehra Nabizade Nazım’a aittir.
70. Letaif-i Rivayat Ahmet Mithat Efendi’ye aittir.
71. Servetifünun edebiyatı 1896-1901 tarihleri arasındadır.
72. Servetifünun’un diğer adı Edebiyatıcedide’dir.
73. Servetifünun’un iki büyük romancısı Halid Ziya Uşaklıgil ile Mehmet Rauf’tur.
74. Servetifünun edebiyatının geliştiği dönem II. Abdülhamit Dönemi’dir. Bu dönemdeki siyasi ve sosyal koşullar sebebiyle bireysel konular işlenmiştir.
75. Servetifünun romanın özellikleri
77. Aşk-ı Memnu, Kırık Hayatlar, Nemide romanları Halid Ziya Uşaklıgil’e aittir.
78. Eylül, Ferda-yı Garam adlı eserler Mehmet Rauf’a aittir.
79. Nadide, Hayal İçinde adlı eserler Hüseyin Cahit Yalçın’a aittir.
80. Mai ve Siyah romanının kahramanı Ahmet Cemil’dir. Bu romanın çatışması hayal-gerçek çatışmasıdır.
81. Tanzimat Edebiyatı Dönemi romanında olup da Servetifünun romanında azaltılan kusurlar:
84. Ateşten Gömlek romanı Halide Edip Adıvar’a aittir.
85. Ateşten Gömlek’in konusu: İstanbul’un işgali, Cemal, İhsan, Peyami ve Ayşe gibi vatanseverlerin Anadolu’ya geçerek kurtuluş mücadelesine katılmaları ve çetelerle mücadeledir.
86. Millî Edebiyat Dönemi, 1911-1923 yıllarını kapsayan edebî dönemdir.
87. 2. Meşrutiyet’in ilanıyla Türkçülük akımı ortaya çıkmıştır.
88. Milli Edebiyat’ın özellikleri
90. Ateşten Gömlek, Vurun Kahpeye romanları Halide Edip Adıvar’a aittir.
91. Yaban romanı Yakup Kadri Karaosmanoğlu’na aittir.
92. Kalpaklılar romanı Samim Kocagöz’e aittir.
93. Yorgun Savaşçı romanı Kemal Tahir’e aittir.
94. Küçük Ağa Tarık Buğra’ya aittir.
95. Sinekli Bakkal, Tatarcık romanları Halide Edip Adıvar’a aittir.
Halil İbrahim ARSLANHAN
Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni
2. Tarih öncesi dönemlerle ilgili tanrı, tanrıça, yarı tanrı ve kahramanların yaşamlarını ve serüvenlerini anlatan, bir toplumun inançlarını, duygularını, eğilimlerini yansıtan ürünlere ……………. denilir.
3. Mitosları inceleyen bilim dalına …………………… adı verilir.
4. Toplumların geçmişinde derin izler bırakmış bir olayı, özellikle de yiğitlik ve olağanüstülükleri manzum olarak öyküleyici bir şekilde anlatan edebî türlere …………… adı verilir.
5. Destanların Özellikleri Neleridir?
.………………………………………………………………………………………….….
.………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .
6. Destanlar oluşumları bakımından …………..ve …………. destan olmak üzere ikiye ayrılır.
7. Doğal destanların oluşumları üç safhada gerçekleşir:
……………………,…………………………,………………...
8. İlyada, Odysseia ………………….. aittir.
9. Şehnâme ……………….. aittir.
10. Kalevala ……………………. aittir.
11. Chanson de Roland ………………….. aittir.
12. Gılgamış ……………………… aittir.
13. Nibelungenlied ……………………….. aittir.
14. Beowulf ……………………….. aittir.
15. Le Cid ……………………….. aittir.
16. İgor ……………………. aittir.
17. Ramayana ve Mahabharata ………………………… aittir.
18. Şinto …………………………… aittir.
19. Herhangi bir tarihî olayın bir ozan tarafından destan kurallarına uygun olarak yazılmasıyla oluşan destanlara ………………………….. adı verilir.
20. Kurtarılmış Kudüs’ün yazarı ……………….’dur.
21. Çılgın Orlando’un yazarı ……………………’dur.
22. İlahi Komedya’nın yazarı …………………….’dir.
23. Aeneis’in yazarı ……………………….’tur.
24. Kaybolmuş Cennet’in yazarı ……………………’dur.
25. Çanakkale Şehitlerine’nin yazarı ………………………………’dur.
26. Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda’nın yazarı ……………………….’dir.
27. Efsanelerin özellikleri:
………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….….
28. İçerdikleri Konulara Göre Efsaneler:
.………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….….
7. Doğal destanların oluşumları üç safhada gerçekleşir:
……………………,…………………………,………………...
8. İlyada, Odysseia ………………….. aittir.
9. Şehnâme ……………….. aittir.
10. Kalevala ……………………. aittir.
11. Chanson de Roland ………………….. aittir.
12. Gılgamış ……………………… aittir.
13. Nibelungenlied ……………………….. aittir.
14. Beowulf ……………………….. aittir.
15. Le Cid ……………………….. aittir.
16. İgor ……………………. aittir.
17. Ramayana ve Mahabharata ………………………… aittir.
18. Şinto …………………………… aittir.
19. Herhangi bir tarihî olayın bir ozan tarafından destan kurallarına uygun olarak yazılmasıyla oluşan destanlara ………………………….. adı verilir.
20. Kurtarılmış Kudüs’ün yazarı ……………….’dur.
21. Çılgın Orlando’un yazarı ……………………’dur.
22. İlahi Komedya’nın yazarı …………………….’dir.
23. Aeneis’in yazarı ……………………….’tur.
24. Kaybolmuş Cennet’in yazarı ……………………’dur.
25. Çanakkale Şehitlerine’nin yazarı ………………………………’dur.
26. Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda’nın yazarı ……………………….’dir.
27. Efsanelerin özellikleri:
………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….….
28. İçerdikleri Konulara Göre Efsaneler:
.………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….….
29. Dinî konulardaki efsanelere eskiden ……………… denirdi.
30. Doğal destanla yapma destanın farkları:
.………………………………………………………………………………………….….………………………………………………………………………………………….… .………………………………………………………………………………………….…
30. Doğal destanla yapma destanın farkları:
.………………………………………………………………………………………….….………………………………………………………………………………………….… .………………………………………………………………………………………….…
31. Bilinen yazılı Türk destanları daha çok .…………………………… ……………………………….ve …………………….……………….. derlenmiş; oluşumlarından çok sonra yazıya geçirilmiştir.
32. Türk destanlarının pek çoğunda kullanılan bazı motifler arasında ………,…………..…,……………,…………. çeşitli madenler (……………,…………,………. vb.), ……………………………….. sayılabilir.
33. Türk destanları …………..…… ve …………………… olmak üzere ikiye ayrılır.
34. Yaratılış Destanı ……………. Türklerine aittir.
35. Saka Dönemi destanları: ………………… Destanı ve ……………Destanı’dır.
36. Hun Dönemi destanları: ………………… Destanı ve ……………….Destanı’dır.
37. Kök Türk Dönemi destanları: ……………… Destanı ve …………………………. Destanı’dır.
38. Uygur Dönemi destanları: ………………. Destanı ve ………… Destanı’dır.
39. Battal Gazi Destanı’nın konusu ………………………………… savaşlarıdır.
40. Battal Gazi Destanı’nın önemi Bu destan ……………………… destanıdır.
41. İslamiyet Sonrası Türk destanları:
.………………………………………………………………………………………….…..………………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………………………….…..………………………………………………………………………………………..….………………………………………………………………………………………….
42. Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda destanının yazarı ……………………….’dir.
43. Kuvâyı Milliye Destanı’nın yazarı …………………………………’dır.
44. Sakarya Meydan Savaşı’nın yazarı ………………………………………….’dur.
45. Çanakkale Şehitleri’ne destanının yazarı …………………………………….’dur.
46. Maraş’ın ve Ökkeş’in Destanı’nın yazarı ………………………………….’dır.
47. Çakır’ın Destanı’nın yazarı ………………………………………………..’dır.
48. Notre Dame’ın Kamburu eseri ……………………..’ya aittir.
49. Victor Hugo’nun, Cromwell adlı oyununda ilkelerini ortaya koyduğu akımın adı ………………………….dir.
50. Romantizm ………….. yy.dan itibaren kendisini göstermiş ve ………………..’e karşı kurulmuştur.
51. Romantizmin Özellikleri: .………………………………………………………………………………………….…..………………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………………………….…..………………………………………………………………………………………..….…..…………………………………………………………………………………….. .
.………………………………………………………………………………………….…
32. Türk destanlarının pek çoğunda kullanılan bazı motifler arasında ………,…………..…,……………,…………. çeşitli madenler (……………,…………,………. vb.), ……………………………….. sayılabilir.
33. Türk destanları …………..…… ve …………………… olmak üzere ikiye ayrılır.
34. Yaratılış Destanı ……………. Türklerine aittir.
35. Saka Dönemi destanları: ………………… Destanı ve ……………Destanı’dır.
36. Hun Dönemi destanları: ………………… Destanı ve ……………….Destanı’dır.
37. Kök Türk Dönemi destanları: ……………… Destanı ve …………………………. Destanı’dır.
38. Uygur Dönemi destanları: ………………. Destanı ve ………… Destanı’dır.
39. Battal Gazi Destanı’nın konusu ………………………………… savaşlarıdır.
40. Battal Gazi Destanı’nın önemi Bu destan ……………………… destanıdır.
41. İslamiyet Sonrası Türk destanları:
.………………………………………………………………………………………….…..………………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………………………….…..………………………………………………………………………………………..….………………………………………………………………………………………….
42. Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda destanının yazarı ……………………….’dir.
43. Kuvâyı Milliye Destanı’nın yazarı …………………………………’dır.
44. Sakarya Meydan Savaşı’nın yazarı ………………………………………….’dur.
45. Çanakkale Şehitleri’ne destanının yazarı …………………………………….’dur.
46. Maraş’ın ve Ökkeş’in Destanı’nın yazarı ………………………………….’dır.
47. Çakır’ın Destanı’nın yazarı ………………………………………………..’dır.
48. Notre Dame’ın Kamburu eseri ……………………..’ya aittir.
49. Victor Hugo’nun, Cromwell adlı oyununda ilkelerini ortaya koyduğu akımın adı ………………………….dir.
50. Romantizm ………….. yy.dan itibaren kendisini göstermiş ve ………………..’e karşı kurulmuştur.
51. Romantizmin Özellikleri: .………………………………………………………………………………………….…..………………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………………………….…..………………………………………………………………………………………..….…..…………………………………………………………………………………….. .
.………………………………………………………………………………………….…
52. Savaş ve Barış’ın yazarı ………………………..……’dur.
53. Suç ve Ceza’nın yazarı ……………………………..dir.
54. Babalar ve Oğullar’ın yazarı ……………………’dir.
55. Ölü Canlar’ın yazarı ……………………………..’dur.
56. Kırmızı ve Siyah’ın yazarı …………………………’dır.
57. Vadideki Zambak’ın yazarı ………………………’tır.
58. İki Şehrin Hikâyesi’nin yazarı …………………………..’dir.
59. Sefiller’in yazarı …………………………………….’dur.
60. Felatun Beyle Rakım Efendi romanı ………………………………………..’ye aittir.
………………………….., çalışkanlık ve tutumlulukla mutluluğa kavuşanların sembolü iken
………………………….., tembellik ve israfla hayatını tüketen insanların temsilcisidir.
61. Tanzimat romanında tekrar tekrar ele alınan mirasyedi tipi Namık Kemal’in ……………………..’ında babasından kalan mirası yiyip yoksulluğa düşen ………………, Nabizade Nazım’ın …………………’sında servetini Beyoğlu’nda bitirip parasız kalan …………………….tipinde de kendini gösterir.
62. Tanzimat Edebiyatı, Tanzimat’ın ilânından yirmi yıl kadar sonra 1860’ta ……………………………………. ile ……………………………. gazetesini çıkarmasıyla başlayan ve 1895’e kadar süren edebî dönemin adıdır.
64. İlk yerli roman olan Şemsettin Sami’nin ……………………………………………………………..adlı eseridir.
65. Tanzimat Dönemindeki ilk edebî roman Namık Kemal’in …………………………… adlı eseridir.
66. Tanzimat romanının özellikleri
.………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….….
……………………………………………………………………………………….…….. .
67. Recaizade Mahmut Ekrem’in yazdığı …………………………. ilk realist romandır.
68. Sergüzeşt romanı …………………………………….’ye aittir.
69. Karabibik, Zehra ………………………………………….’a aittir.
70. …………………………………. Ahmet Mithat Efendi’ye aittir.
71. Servetifünun edebiyatı ……………….. tarihleri arasındadır.
72. Servetifünun’un diğer adı ……………………………………….’dir.
73. Servetifünun’un iki büyük romancısı …………….………………… ile …………………………………………..’tur.
74. Servetifünun edebiyatının geliştiği dönem ……………………………… Dönemi’dir. Bu dönemdeki ……………….. sebebiyle bireysel konular işlenmiştir.
75. Servetifünun romanın özellikleri
.………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….….
76. Hüseyin Cahit Yalçın tarafından çevrilen ……………………. adlı makale, Servetifünun dergisinin kapatılmasına ve bu topluluğun dağılmasına neden olmuştur.
77. Aşk-ı Memnu, Kırık Hayatlar, Nemide romanları …………………..’e aittir.
78. Eylül, Ferda-yı Garam adlı eserler ……………………………’a aittir.
79. Nadide, Hayal İçinde adlı eserler …………………………….’a aittir.
80. Mai ve Siyah romanının kahramanı ……………………………’dir. Bu romanın çatışması ………………….. çatışmasıdır.
81. Tanzimat Edebiyatı Dönemi romanında olup da Servetifünun romanında azaltılan kusurlar:
.………………………………………………………………………………………….…..…………………………………………………………………………………..……….…..…………………………………………………………………………………………
83. Ferdi ve Şürekâsı, Kırık Hayatlar adlı romanlar …………….………………………………..’e aittir.
84. Ateşten Gömlek romanı ………………………………..’a aittir.
85. Ateşten Gömlek’in konusu: .………………………………………………………………………………………….…..…………………………………………………………………………………………..…..………………………………………………………………………………………..
86. Millî Edebiyat Dönemi, ……………………. yıllarını kapsayan edebî dönemdir.
87. 2. Meşrutiyet’in ilanıyla …………………………. akımı ortaya çıkmıştır.
88. Milli Edebiyat’ın özellikleri
.………………………………………………………………………………………….….………………………………………………………………………………………….….………………………………………………………………………………………….….………………………………………………………………………………………….….………………………………………………………………………………………….….………………………………………………………………………………………….…
89. Milli Edebiyat sanatçıları şunlardır: .……………………………. ……………………………………………………………….…..……………………….………………………………………………………………….…..…………………….…………………………………………………………………….…
90. Ateşten Gömlek, Vurun Kahpeye romanları ………………………………………….’a aittir.
91. Yaban romanı …………………………………………….’na aittir.
92. Kalpaklılar romanı …………………………………………’e aittir.
93. Yorgun Savaşçı romanı …………………………………..’e aittir.
94. Küçük Ağa ……………………………………….’ya aittir.
95. Sinekli Bakkal, Tatarcık romanları ……………………………………………………………………………….’a aittir.
Halil İbrahim ARSLANHAN
Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni
CEVAP ANAHTARI
1. Yunanlılara ait İlyada destanı, Akhaların Troya şehrini kuşatarak yaklaşık on yıl süren bir savaştan sonra Troyalıları yenmelerini anlatır.
2. Tarih öncesi dönemlerle ilgili tanrı, tanrıça, yarı tanrı ve kahramanların yaşamlarını ve serüvenlerini anlatan, bir toplumun inançlarını, duygularını, eğilimlerini yansıtan ürünlere mitos denilir.
3. Mitosları inceleyen bilim dalına mitoloji adı verilir.
4. Toplumların geçmişinde derin izler bırakmış bir olayı, özellikle de yiğitlik ve olağanüstülükleri manzum olarak öyküleyici bir şekilde anlatan edebî türlere destan adı verilir.
5. Destanların Özellikleri Neleridir?
7. Doğal destanların oluşumları üç safhada gerçekleşir:
Çekirdek, yayılma, derleme.
53. Suç ve Ceza’nın yazarı ……………………………..dir.
54. Babalar ve Oğullar’ın yazarı ……………………’dir.
55. Ölü Canlar’ın yazarı ……………………………..’dur.
56. Kırmızı ve Siyah’ın yazarı …………………………’dır.
57. Vadideki Zambak’ın yazarı ………………………’tır.
58. İki Şehrin Hikâyesi’nin yazarı …………………………..’dir.
59. Sefiller’in yazarı …………………………………….’dur.
60. Felatun Beyle Rakım Efendi romanı ………………………………………..’ye aittir.
………………………….., çalışkanlık ve tutumlulukla mutluluğa kavuşanların sembolü iken
………………………….., tembellik ve israfla hayatını tüketen insanların temsilcisidir.
61. Tanzimat romanında tekrar tekrar ele alınan mirasyedi tipi Namık Kemal’in ……………………..’ında babasından kalan mirası yiyip yoksulluğa düşen ………………, Nabizade Nazım’ın …………………’sında servetini Beyoğlu’nda bitirip parasız kalan …………………….tipinde de kendini gösterir.
62. Tanzimat Edebiyatı, Tanzimat’ın ilânından yirmi yıl kadar sonra 1860’ta ……………………………………. ile ……………………………. gazetesini çıkarmasıyla başlayan ve 1895’e kadar süren edebî dönemin adıdır.
64. İlk yerli roman olan Şemsettin Sami’nin ……………………………………………………………..adlı eseridir.
65. Tanzimat Dönemindeki ilk edebî roman Namık Kemal’in …………………………… adlı eseridir.
66. Tanzimat romanının özellikleri
.………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….….
……………………………………………………………………………………….…….. .
67. Recaizade Mahmut Ekrem’in yazdığı …………………………. ilk realist romandır.
68. Sergüzeşt romanı …………………………………….’ye aittir.
69. Karabibik, Zehra ………………………………………….’a aittir.
70. …………………………………. Ahmet Mithat Efendi’ye aittir.
71. Servetifünun edebiyatı ……………….. tarihleri arasındadır.
72. Servetifünun’un diğer adı ……………………………………….’dir.
73. Servetifünun’un iki büyük romancısı …………….………………… ile …………………………………………..’tur.
74. Servetifünun edebiyatının geliştiği dönem ……………………………… Dönemi’dir. Bu dönemdeki ……………….. sebebiyle bireysel konular işlenmiştir.
75. Servetifünun romanın özellikleri
.………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….…. .………………………………………………………………………………………….….
76. Hüseyin Cahit Yalçın tarafından çevrilen ……………………. adlı makale, Servetifünun dergisinin kapatılmasına ve bu topluluğun dağılmasına neden olmuştur.
77. Aşk-ı Memnu, Kırık Hayatlar, Nemide romanları …………………..’e aittir.
78. Eylül, Ferda-yı Garam adlı eserler ……………………………’a aittir.
79. Nadide, Hayal İçinde adlı eserler …………………………….’a aittir.
80. Mai ve Siyah romanının kahramanı ……………………………’dir. Bu romanın çatışması ………………….. çatışmasıdır.
81. Tanzimat Edebiyatı Dönemi romanında olup da Servetifünun romanında azaltılan kusurlar:
.………………………………………………………………………………………….…..…………………………………………………………………………………..……….…..…………………………………………………………………………………………
83. Ferdi ve Şürekâsı, Kırık Hayatlar adlı romanlar …………….………………………………..’e aittir.
84. Ateşten Gömlek romanı ………………………………..’a aittir.
85. Ateşten Gömlek’in konusu: .………………………………………………………………………………………….…..…………………………………………………………………………………………..…..………………………………………………………………………………………..
86. Millî Edebiyat Dönemi, ……………………. yıllarını kapsayan edebî dönemdir.
87. 2. Meşrutiyet’in ilanıyla …………………………. akımı ortaya çıkmıştır.
88. Milli Edebiyat’ın özellikleri
.………………………………………………………………………………………….….………………………………………………………………………………………….….………………………………………………………………………………………….….………………………………………………………………………………………….….………………………………………………………………………………………….….………………………………………………………………………………………….…
89. Milli Edebiyat sanatçıları şunlardır: .……………………………. ……………………………………………………………….…..……………………….………………………………………………………………….…..…………………….…………………………………………………………………….…
90. Ateşten Gömlek, Vurun Kahpeye romanları ………………………………………….’a aittir.
91. Yaban romanı …………………………………………….’na aittir.
92. Kalpaklılar romanı …………………………………………’e aittir.
93. Yorgun Savaşçı romanı …………………………………..’e aittir.
94. Küçük Ağa ……………………………………….’ya aittir.
95. Sinekli Bakkal, Tatarcık romanları ……………………………………………………………………………….’a aittir.
Halil İbrahim ARSLANHAN
Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni
CEVAP ANAHTARI
1. Yunanlılara ait İlyada destanı, Akhaların Troya şehrini kuşatarak yaklaşık on yıl süren bir savaştan sonra Troyalıları yenmelerini anlatır.
2. Tarih öncesi dönemlerle ilgili tanrı, tanrıça, yarı tanrı ve kahramanların yaşamlarını ve serüvenlerini anlatan, bir toplumun inançlarını, duygularını, eğilimlerini yansıtan ürünlere mitos denilir.
3. Mitosları inceleyen bilim dalına mitoloji adı verilir.
4. Toplumların geçmişinde derin izler bırakmış bir olayı, özellikle de yiğitlik ve olağanüstülükleri manzum olarak öyküleyici bir şekilde anlatan edebî türlere destan adı verilir.
5. Destanların Özellikleri Neleridir?
- Kahramanların olağanüstü kişilikleri, içinden çıktıkları toplumun temel özellikleri ile oluşmuştur.
- Bu kahramanlar, aklın alamayacağı büyük işlerin üstesinden gelir.
- Destanlarda olay ve kişiler şeklinde iki unsur ağırlıktadır.
- Zaman ve mekân unsurlarına ayrıntılı biçimde yer verilmez.
- Destanlar, ulusların tarihte yer almaya başladıkları dönemlerin ilk ürünleridir.
7. Doğal destanların oluşumları üç safhada gerçekleşir:
Çekirdek, yayılma, derleme.
8. İlyada, Odysseia Yunanlılara aittir.
9. Şehnâme İranlılara aittir.
10. Kalevala Finlilere aittir.
11. Chanson de Roland Fransızlara aittir.
12. Gılgamış Sümerlilere aittir.
13. Nibelungenlied Almanlara aittir.
14. Beowulf İngilizlere aittir.
15. Le Cid İspanyollara aittir.
16. İgor Ruslara aittir.
17. Ramayana ve Mahabharata Hintlilere aittir.
18. Şinto Japonlara aittir.
19. Herhangi bir tarihî olayın bir ozan tarafından destan kurallarına uygun olarak yazılmasıyla oluşan destanlara yapma destan adı verilir.
20. Kurtarılmış Kudüs’ün yazarı Tasso’dur.
21. Çılgın Orlando’un yazarı Aristo’dur.
22. İlahi Komedya’nın yazarı Dante’dir.
23. Aeneis’in yazarı Vergilius’tur.
24. Kaybolmuş Cennet’in yazarı Milton’dur.
25. Çanakkale Şehitlerine’nin yazarı Mehmet Akif Ersoy’dur.
26. Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda’nın yazarı Cahit Külebi’dir.
27. Efsanelerin özellikleri:
- Efsaneler; her türlü üslup kaygısından uzak, hazır kalıplara yer vermeyen, kısa anlatılardır.
- Olağanüstü olaylar ya da insanüstü güçleri elinde tutan kişilere bu türde sıkça rastlanır.
- Halkın çaresizliklerini, umutlarını, özlemlerini, dünya görüşlerini halk edebiyatının diğer türlerinden daha açık belirtir.
- Efsanede anlatılanlar; halkın arasında doğru, gerçekten olmuş diye kabul edilir.
- Yaradılış efsaneleri,
- Oluşum ve dönüşüm efsaneleri,
- Tarihî efsaneler,
- Olağanüstü kişiler, varlıklar ve güçler üzerine efsaneler,
- Dinî efsaneler.
30. Doğal destanla yapma destanın farkları:
- Doğal destanların yazarı belli, değildir. Yapma destanların yazarı bellidir.
- Doğal Türk destanları manzum değildir. Yapma destanlar manzumdur.
32. Türk destanlarının pek çoğunda kullanılan bazı motifler arasında ışık, at, ağaç, su, çeşitli madenler (gümüş, altın, demir vb.), kurt, kadın, yada taşı, ok-yay, yaşlı adam sayılabilir.
33. Türk destanları İslamiyet öncesi ve İslamiyet sonrası olmak üzere ikiye ayrılır.
34. Yaratılış Destanı Altay Türklerine aittir.
35. Saka Dönemi destanları: Alp Er Tunga Destanı ve Şu Destanı’dır.
36. Hun Dönemi destanları: Oğuz Kağan Destanı ve Attila Destanı’dır.
37. Kök Türk Dönemi destanları: Bozkurt Destanı ve Ergenekon Destanı’dır.
38. Uygur Dönemi destanları : Türeyiş Destanı ve Göç Destanı’dır.
39. Battal Gazi Destanı’nın konusu Müslüman-Hristiyan savaşlarıdır.
40. Battal Gazi Destanı’nın önemi Bu destan Anadolu’da oluşmuş ilk Türk destanıdır.
41. İslamiyet Sonrası Türk destanları:
1. Satuk Buğra Han Destanı, 2. Manas Destanı, 3. Cengiz Han Destanı, 4. Timur Destanı, 5. Battal Gazi Destanı, 6. Danişmend Gazi Destanı, 7. Köroğlu Destanı.
42. Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda destanının yazarı Cahit Külebi’dir.
43. Kuvâyı Milliye Destanı’nın yazarı Nazım Hikmet Ran’dır.
44. Sakarya Meydan Savaşı’nın yazarı Ceyhun Atuf Kansu’dur.
45. Çanakkale Şehitleri’ne destanının yazarı Mehmet Akif Ersoy’dur.
46. Maraş’ın ve Ökkeş’in Destanı’nın yazarı Gülten Akın’dır.
47. Çakır’ın Destanı’nın yazarı Fazıl Hüsnü Dağlarca’dır.
48. Notre Dame’ın Kamburu eseri Victor Hugo’ya aittir.
49. Victor Hugo’nun, Cromwell adlı oyununda ilkelerini ortaya koyduğu akımın adı romantizmdir.
50. Romantizm 19. yy.dan itibaren kendisini göstermiş ve Klasisizm’e karşı kurulmuştur.
51. Romantizmin Özellikleri:
- Bu akımın etkisiyle yazılan romanlarda yazar, duygu ve hayali tercih eder.
- Eserlerde kötümserlik, hüzün ve melankoli ön plandadır.
- Kahramanlar, ayırıcı özelliklere sahip sosyal toplulukların temsilcisi olan genel tipler değil, bireysel özellikleriyle var olan karakterlerdir.
- Romantizmde uzaklara kaçış işlenir.
- Beden-ruh, ideal-gerçek, hürriyet-esaret, hayat- ölüm gibi zıtlıklar işlenir.
- Yazar, ilgi çekici ve olağanüstü olaylara yer verir.
- Olayların abartılı ve sürükleyici olmasına dikkat eder.
- Romantizmde yazar, olay ve kişilere öznel bir biçimde müdahale eder.
- Tasvirler genellikle öznel niteliktedir
53. Suç ve Ceza’nın yazarı Dostoyevski’dir.
54. Babalar ve Oğullar’ın yazarı Turgenyev’dir.
55. Ölü Canlar’ın yazarı Gogol’dur.
56. Kırmızı ve Siyah’ın yazarı Sthendal’dır.
57. Vadideki Zambak’ın yazarı Balzac’tır.
58. İki Şehrin Hikâyesi’nin yazarı Charles Dickens’dir.
59. Sefiller’in yazarı Victor Hugo’dur.
60. Felatun Beyle Rakım Efendi romanı Ahmet Mithat Efendi’ye aittir.
Râkım Efendi, çalışkanlık ve tutumlulukla mutluluğa kavuşanların sembolü iken
Felâtun Bey, tembellik ve israfla hayatını tüketen insanların temsilcisidir.
61. Tanzimat romanında tekrar tekrar ele alınan mirasyedi tipi Namık Kemal’in İntibah’ında babasından kalan mirası yiyip yoksulluğa düşen Ali Bey, Nabizade Nazım’ın Zehra’sında servetini Beyoğlu’nda bitirip parasız kalan Suphi tipinde de kendini gösterir.
62. Tanzimat Edebiyatı, Tanzimat’ın ilânından yirmi yıl kadar sonra 1860’ta Şinasi’nin Agâh Efendi ile Tercümân-ı Ahvâl gazetesini çıkarmasıyla başlayan ve 1895’e kadar süren edebî dönemin adıdır.
64. İlk yerli roman olan Şemsettin Sami’nin Taaşşuk-ı Tal’at ve Fitnat adlı eseridir.
65. Tanzimat dönemindeki ilk edebî roman Namık Kemal’in İntibah adlı eseridir.
66. Tanzimat romanının özellikleri
- Yazarlar romantizmin etkisindeki kalmışlardır.
- Eserlerde rastlantılara çok yer verilmiştir.
- Tasvirler eseri süslemek için kullanılmıştır.
- Kişiler çoğu zaman tek yönlüdür: Tiptir.
- Genellikle bir ibretle son bulan eserlerde yazar, roman tekniğine aykırı olarak yer yer olay ve düşüncelere karışır.
- Tesadüf ve olağanüstülükler yoğundur.
- Tanzimat’ın ilk zamanlarında “Sanat toplum içindir.” anlayışı egemendir.
68. Sergüzeşt romanı Samipaşazade Sezai’ye aittir.
69. Karabibik, Zehra Nabizade Nazım’a aittir.
70. Letaif-i Rivayat Ahmet Mithat Efendi’ye aittir.
71. Servetifünun edebiyatı 1896-1901 tarihleri arasındadır.
72. Servetifünun’un diğer adı Edebiyatıcedide’dir.
73. Servetifünun’un iki büyük romancısı Halid Ziya Uşaklıgil ile Mehmet Rauf’tur.
74. Servetifünun edebiyatının geliştiği dönem II. Abdülhamit Dönemi’dir. Bu dönemdeki siyasi ve sosyal koşullar sebebiyle bireysel konular işlenmiştir.
75. Servetifünun romanın özellikleri
- “Sanat sanat içindir.” ilkesi benimsenmiş, yapıtlarda realizm ve natüralizmin etkisi görülür.
- Teknik açıdan sağlam, Batılı romanlar yazmışlardır.
- Betimlemeler yoğundur ve gerçeğe uygundur.
- Rastlantılar, gereksiz bilgiler verme, bireysel görüş açıklamaktan kaçınılmıştır.
- Romanlarda mekân İstanbul’dur. Halid Ziya’nın öykülerde İstanbul dışına çıktığı görülür. Roman kahramanları ise genelde aydın tabakadan seçilmiştir
- Siyasi atmosferin etkisiyle sosyal konulara pek yer verilmeyip daha çok şahsi, felsefi, egzotik konular işlenmiştir.
- Düş-gerçek çatışması, karamsarlık, kaçış vardır.
- Dil, sanatlı ve ağırdır.
- Romanlarda devrik, eksiltili ve uzun cümleler kullanılmıştır
77. Aşk-ı Memnu, Kırık Hayatlar, Nemide romanları Halid Ziya Uşaklıgil’e aittir.
78. Eylül, Ferda-yı Garam adlı eserler Mehmet Rauf’a aittir.
79. Nadide, Hayal İçinde adlı eserler Hüseyin Cahit Yalçın’a aittir.
80. Mai ve Siyah romanının kahramanı Ahmet Cemil’dir. Bu romanın çatışması hayal-gerçek çatışmasıdır.
81. Tanzimat Edebiyatı Dönemi romanında olup da Servetifünun romanında azaltılan kusurlar:
- Anlatıcının araya girip okurla sohbet etmesi, bilgiler aktarması,
- Gerçeği zorlayan tesadüfler,
- Kişilerin idealize edilmesi
84. Ateşten Gömlek romanı Halide Edip Adıvar’a aittir.
85. Ateşten Gömlek’in konusu: İstanbul’un işgali, Cemal, İhsan, Peyami ve Ayşe gibi vatanseverlerin Anadolu’ya geçerek kurtuluş mücadelesine katılmaları ve çetelerle mücadeledir.
86. Millî Edebiyat Dönemi, 1911-1923 yıllarını kapsayan edebî dönemdir.
87. 2. Meşrutiyet’in ilanıyla Türkçülük akımı ortaya çıkmıştır.
88. Milli Edebiyat’ın özellikleri
- Edebiyatta millî kaynaklara dönme fikri benimsenmiştir.
- Sanatçılar, sade dil kullanmaya ve eserlerinde yerli hayatı konu edinmeye başlamışlardır.
- Sade ve anlaşılır bir Türkçe kullanılmıştır.
- Yazarlar yerli hayatı konu ele almışlardır.
- Tanzimat ve Servetifünun dönemlerinde hikâye ve romanda konu edilen olaylar için mekân İstanbul iken Millî Edebiyat Dönemi’nde İstanbul’un dışına çıkılmıştır.
- Anadolu ve Kurtuluş Savaşı konu olarak işlenmiştir.
90. Ateşten Gömlek, Vurun Kahpeye romanları Halide Edip Adıvar’a aittir.
91. Yaban romanı Yakup Kadri Karaosmanoğlu’na aittir.
92. Kalpaklılar romanı Samim Kocagöz’e aittir.
93. Yorgun Savaşçı romanı Kemal Tahir’e aittir.
94. Küçük Ağa Tarık Buğra’ya aittir.
95. Sinekli Bakkal, Tatarcık romanları Halide Edip Adıvar’a aittir.
Halil İbrahim ARSLANHAN
Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni
Yorum Gönderme
YORUM YAPARAK SORU SORABİLİR veya KATKIDA BULUNABİLİRSİNİZ...
1) Yaptığınız yorum biz onayladıktan sonra görülecektir.
2) Yazım kurallarına mümkün olduğunca dikkat ediniz.
3) Kullandığınız üslubun kişiliğinizi yansıttığını unutmayınız.
4)Yorumunuza gelecek cevabı takip etmek beni bilgilendir kutucuğunu işaretleyebilirsiniz.