Yazar
Elma Motifinin Kullanıldığı Halk Hikayeleri ve Masallardan Örnekler
Bu yazımızda sizlere halk hikayelerinde ve masallarında sıkça işlenen "elma" motifi hakkında bilgi vereceğiz. Yazıda kullandığımız kaynaklar yazı altında gösterilmiştir.
Elma Motifinin Kullanıldığı Halk Hikayeleri ve Masallardan Örnekler
Elma motifi Türk halk hikayelerinde ve masallarda sıkça kullanılan bir motiftir.
Kerem ile Aslı hikayesinde Kerem ile Aslı'nın doğumu bir dervişin verdiği elma motifiyle gerçekleşmiştir. Yani elma bu hikayede doğurganlık unsuru olarak karşımıza çıkmaktadır.
ELMA MOTİFİNİN KULLANILDIĞI DİĞER HALK HİKAYELERİNE ve MASALLARA ÖRNEKLER
"Elma birçok halk hikâyesinde veludiyet unsuru olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu motifi farklı bir biçimde Kitab-ı Mukaddes’te görmek mümkündür. Havva, şeytana uyarak elmayı yer. “Gelibolulu Ahmet Bican’ın “Dürr-i Meknûn” adlı eserinde Kab-ül Ahbar’dan kaydettiği bir rivayette, elma, bir keşfin ve şiirin delili olarak görülür” (Elçin, 2000: 21). Osmanlılarca fethedilecek bir ülke ve ülkü olarak elma tasavvur edilmiştir. Elma bazı inanışlarda gençlik, hayat ve verimlilik sembolü olarak kabul edilmiştir. Tevrat’ta geçen aşk elmaları bu hususta eski bir kaynak olarak görülmektedir. “Alevî-Bektaşî geleneğinde ise Düldül’ün babasız doğduğu, onu doğuran katırın Hz. Fatma’ya cennetten gelen elmanın kabuklarını yiyerek hamile kaldığına inanılır.
Bu yazımızda sizlere halk hikayelerinde ve masallarında sıkça işlenen "elma" motifi hakkında bilgi vereceğiz. Yazıda kullandığımız kaynaklar yazı altında gösterilmiştir.
Elma Motifinin Kullanıldığı Halk Hikayeleri ve Masallardan Örnekler
Elma motifi Türk halk hikayelerinde ve masallarda sıkça kullanılan bir motiftir.
Kerem ile Aslı hikayesinde Kerem ile Aslı'nın doğumu bir dervişin verdiği elma motifiyle gerçekleşmiştir. Yani elma bu hikayede doğurganlık unsuru olarak karşımıza çıkmaktadır.
ELMA MOTİFİNİN KULLANILDIĞI DİĞER HALK HİKAYELERİNE ve MASALLARA ÖRNEKLER
"Elma birçok halk hikâyesinde veludiyet unsuru olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu motifi farklı bir biçimde Kitab-ı Mukaddes’te görmek mümkündür. Havva, şeytana uyarak elmayı yer. “Gelibolulu Ahmet Bican’ın “Dürr-i Meknûn” adlı eserinde Kab-ül Ahbar’dan kaydettiği bir rivayette, elma, bir keşfin ve şiirin delili olarak görülür” (Elçin, 2000: 21). Osmanlılarca fethedilecek bir ülke ve ülkü olarak elma tasavvur edilmiştir. Elma bazı inanışlarda gençlik, hayat ve verimlilik sembolü olarak kabul edilmiştir. Tevrat’ta geçen aşk elmaları bu hususta eski bir kaynak olarak görülmektedir. “Alevî-Bektaşî geleneğinde ise Düldül’ün babasız doğduğu, onu doğuran katırın Hz. Fatma’ya cennetten gelen elmanın kabuklarını yiyerek hamile kaldığına inanılır.
Elma yiyerek hamile kalma ve çocuk sahibi motifine "Tahir ile Zühre, Arzu ile Kamber, Hurşit ile Mahmihri, Şah İsmail, Latif Şah, Melikşah ile Güllühan, Varaka ile Gülşah gibi halk hikâyelerinde de Kerem ile Aslı’ya benzer şekilde tesadüf edilmektedir” (Duymaz, 2001: 147)
Kahramanların doğumundan önce elmayı veren derviş bazı nasihatlerde de bulunmaktadır.
Kahramanların doğumundan önce elmayı veren derviş bazı nasihatlerde de bulunmaktadır.
MASALLARDA ELMA MOTİFİ
Anadolu masallarında çocuğu olmayan çiftlere bir dervişin elma vermesi ve bu elmayı yemelerini öğütlemesi bildik bir motiftir. Örneğin Melikşah masalında (Sakaoğlu 2002) çocuksuz bir padişaha ve hanımına derviş kerametli bir elma verir ve bu elmayı yediklerinde bir oğlan çocuğa sahip olacaklarını söyler.
YAZI YARARLANILAN KAYNAKLAR:
1) Işıl ALTUN, "Türk Halk Kültüründe Elma" başlıklı makale
2) Mehmet Emin BARS, "Kerem ile Aslı Hikayesinde Olağanüstülülük Motifleri" başlıklı makale
Anadolu masallarında çocuğu olmayan çiftlere bir dervişin elma vermesi ve bu elmayı yemelerini öğütlemesi bildik bir motiftir. Örneğin Melikşah masalında (Sakaoğlu 2002) çocuksuz bir padişaha ve hanımına derviş kerametli bir elma verir ve bu elmayı yediklerinde bir oğlan çocuğa sahip olacaklarını söyler.
YAZI YARARLANILAN KAYNAKLAR:
1) Işıl ALTUN, "Türk Halk Kültüründe Elma" başlıklı makale
2) Mehmet Emin BARS, "Kerem ile Aslı Hikayesinde Olağanüstülülük Motifleri" başlıklı makale
YORUM YAPARAK SORU SORABİLİR veya KATKIDA BULUNABİLİRSİNİZ...
1) Yaptığınız yorum biz onayladıktan sonra görülecektir.
2) Yazım kurallarına mümkün olduğunca dikkat ediniz.
3) Kullandığınız üslubun kişiliğinizi yansıttığını unutmayınız.
4) Yorumunuza emoji eklemek için "Emoticon" butonuna tıklayın.
5)Yorumunuza gelecek cevabı takip etmek beni bilgilendir kutucuğunu işaretleyebilirsiniz.
EmoticonEmoticon