Nova 10.sınıf edebiyat kitabı cevapları 127.sayfa

Reklamlar

Sayfa 127

5. Günümüz şairlerine ait sınıfa getirdiğiniz övgü şiirini okuyunuz. Okuduğunuz şiirlerle Fuzûlî’nin kasidesini duygu ve düşüncelerin dile getirilişi yönünden karşılaştırınız. Farklı yönleri sıralayınız.

Sınıf ortamında öğrencilerin yapması gereken bir faaliyettir.

6. a) Şiirin ilk beytinde “Ey göz!” ifadesiyle şair gözü hem kişileştirmek hem de ona hitap etmek suretiyle hangi söz sanatlarını yapmıştır?

Bir organ olan “göz”e kişilik verilip ona hitap edilmesi, teşhis; göze hitap edilirken "ey" ünleminin kullanılması ise nida söz sanatlarının kullanıldığını gösterir.

b) Sınıfta gruplar oluşturunuz. Şiiri, grup sayısı kadar bölümlere ayırınız. Grupça inceleyeceğiniz beyitlerdeki söz sanatlarını belirleyip bunların nasıl yapıldıklarını açıklayınız. Şiirdeki imgeleri bulunuz. Tespitlerinizi grup sözcünüz aracılığıyla arkadaşlarınıza aktarınız.

Şiirin ilk üç beytindeki, söz sanatları 1. beyit: Şairin gönündeki ateşin su ile söndürülmeyecek kadar çok olması, mübalağa; od (ateş) ve s u s ö z c ü kle riyle , t e z a t ; ş airin için d e ki a cı, a t e ş e b e n z e tilmiş f a k a t b e n z e y e n u n s u r ola n “ a cı” diz ele r d e g e ç m e yip s a d e c e k e n disin e b e n z e tile n k ulla nıldığı için , a çık is tia r e ; bir o r g a n ola n “ g ö z ” e kişilik v e rilip o n a hit a p e dilm e si, t e ş his ; g ö z e hit a p e dilir k e n " e y " s e sle nişinin k ulla nılm a sı nid a ; d ö k ülü p s a çıla n g ö z y a şla rı bir a m a c a y a ni g ö n üld e ki a t e şle ri din dir m e , s ö n d ü r m e s e b e bin e y ö n elik a kıtıldığı if a d e e dile r e k bilin e n bir g e r ç e k , g ü z el bir s e b e b e b a ğla n m a k s u r e tiyle , h ü s n ­i t alil; “ G ö z , e ş k ( g ö z y a şı) s a ç ” v e " o d , d u t u ş a n " s ö z c ü kle ri a nla m c a bir biriyle ilgili old u kla rın d a n , t e n a s ü p s a n a tı yapılmıştır. 2. beyit: Şairin “gökyüzünün rengi su renginde midir, yoksa benim gözyaşlarını mı onu bu renge bürüdü?” ifadesiyle cevabı bilinen ve cevap beklemeden soru sorma suretiyle, istifham; gökyüzünün mavi olduğu bilindiği halde bilmezlikten gelinmesi, tecahül­i arif; şairin, gökyüzünü kaplayarak ona rengini verecek kadar çok gözyaşı döktüğünü düşünmesiyle, mübalağa; gökyüzünün su renginde olmasının sebebi, gözyaşlarının gök kubeyi kaplaması gösterilerek, hüsn­i talil; göz, günbed, devvar sözcüklerinin yuvarlak ve dönerek hareket etme özelliğiyle, tenasüp sanatları yapılmıştır. 3. beyit: “Ey sevgili” seslenişi ile ni; “bakışın öldürmesi” mübalağa; sevgilinin bakışı “tîg” yani kılıca benzetilmesi ancak “bakış” sözcüğünün beyitte geçmemesiyle, açık istiare sanatları yapılmıştır. Ayrıca sevgilisinin kılıç gibi keskin bakışının âşığın gönlünde açtığı yaralar örnek verilerek açıklanıyor: “Tıpkı akar suyun duvarda veya su yatağının kenarında yarıklar oluşturması gibi.” Bir fikri ispatlamak veya güçlendirmek için atasözü, halk deyimi veya bir örneğin kullanılmasıyla irsal­ı mesel sanatı kullanılmıştır. Yine “Çâk" sözcüğünün birinci mısrada iki defa tekrar edilmesiyle, tekrir sanatı yapılmıştır. Şiirin kullanılan bazı imgeler Eşk: Sevgilinin aşkıyla aşığın gözünden akan su (gözyaşı) anlamında kullanılmıştır. Od: Ateş anlamındadır. Aşkın gönülde yaktığı ateştir. Su bile ateşi söndüremez. ünbed­i Devvar: Dünya anlamında kullanılmıştır. Peykan: Kirpik anlamındadır. Sevgilinin kirpikleri bir ok gibi aşığı yaralar. Dürr: İnci demektir. Sevgili, bir inci gibi kıymetlidir. Gül: Sevgili anlamındadır. Sevgili gül gibi güzel ve narindir. Müjgan: Kirpik anlamındadır.

c) İmge ve söz sanatlarının şiire katkısını açıklayınız.

İmgeler ve söz sanatları şiirin, anlam bakımından etkileyici olmasını sağlamıştır.

ç) Kasidede geçen kişi adlarını sıralayınız. Bu adların hangi amaçla kullanıldıklarını söyleyiniz.

 “Ahmed­Muhtar, Seyyit, Ensar, Şeb­i Miraç” isimleri Peygamber efendimizle ilgili duygu ve düşüncelerin daha somut bir biçimde ifade edilmesini sağlamak amacıyla kullanılmıştır. Bir de şiirde şair kendi mahlasını kullandığı için onun adı geçiyor.

7. Şiirin temasının evrensel ve insana özgü bir gerçekliği dile getirip getirmediğini tartışınız. Ulaştığınız sonucu kısaca ifade ediniz

F u z ûlî ’ ; g e r ç e ği ( p e y g a m b e rimiz e ola n s e v gisini v e h ü r m e tini) a nla tır k e n , b u n u e d e b î m e tin ola n şiirin d e h a y alle r , im g ele r , s ö z s a n a tla rı v e ç e şitli m e c a zla rla h a r m a nla mış , o r t a y a g e r ç e kle ilişkisi olan, ama gerçeğin aynısı olmayan bir dünya çıkarmıştır. Böylece soyut bir gerçeklik olan “sevgi ve hürmet” somutlaştırılarak dile getirilmiştir. Peygamber sevgisi ve saygısı günümüzde de her Müslüman için geçerli olan bir sevgi ve saygıdır.

 8. Okuduğunuz şiirde şairin izlenim, gözlem, sezgi ve kişisel duyarlılığını yansıtan ifadelere örnekler veriniz.

 Fuzûlî, Hz. Muhammed’e (sav) duyduğu sevgi ve hürmeti kendine özgü şiirsel ve felsefi bir üslupla dile getirmiştir. Bu sevgiyi doğrudan anlatmak yerine tabiatın en kutsal varlığı ve yaşam kaynağı olan “su” kavramı ile özdeşleştirerek dile getirmiştir. Birçok beyitte suyu kişileştirmiştir. “Eylemiş her katreden min bahr­ı rahmet mevc­hîz El sunup urgaç vuzu’ için gül­i ruhsâre su”

9. Kasidenin yan anlam bakımından zengin olup olmadığını belirtiniz.

Şiirdeki kelimelerin büyük bir çoğunluğu yan anlamda kullanılmıştır.

10. Kasidede bulunan Arapça ve Farsça kelimelere örnekler veriniz. Bunların kullanılma amacını söyleyiniz.

Arapça Kelimeler: Devvâr, muhît, aceb, mürûr, rahne, vehm, mecruh… Farsça Kelimeler: Eşk, âb­gûn, dîvâr, peykân, bağ­ban, gül­zâr… Arapça ve Farsça kelimeleri kullanmak, divan şiirinin dil ve anlatım geleneğinin bir sonucudur.

11. Şiirde aktarılan duygularla ilgili düşüncelerinizi açıklayınız.

Öğrencinin kendisinin cevaplaması uygundur.

12. Şiiri okurken neler hissettiğinizi belirtiniz.

Öğrencinin kendisinin cevaplaması uygundur.

13. Okuduğunuz şiirin ait olduğu dönemin zihniyetini nasıl yansıttığını açıklayınız.

 Kitaptaki şiir, hem aşk şairi olan Fuzûlî'nin hem de divan şiiri geleneğinin aşk anlayışını yansıtması bakımından güzel bir örnektir. Fuzûlî'nin işlediği aşk; maddi, beşeri aşktan başlayarak dinî, tasavvufi bir anlayışla yoğrulan ilahî aşka geçen bir aşktır. Şair bu kasidede tasavvufi bir anlayış ve samimi bir duyguyla Allah'ın gönderdiği son peygamber olan Hz. Muhammed'e (sav) duyduğu coşkulu bir sevgi, saygıyı ve ona kavuşma arzusunu dile getirmiştir. Hem dinî hem din dışı mecrada yürüyen divan şiiri geleneğini, besleyen birçok kaynak arasında İslam dini, Kur'an­ı Kerim, Hz. Muhammed'in (sav) hayatı, mucizeleri ve sözleri önemli bir yer almaktadır. Metinde, Hz. Muhammed'in mucizeleri (18, 19 ve 20. beyitler), miraca yükselmesine (27. beyit) de yer verilmiştir. İslam kültürünün ve peygamber sevgisinin Türk kültürüne etkisini, dolayısıyla divan şiirine yansımasını bu şiirde baştan sona hissetmek mümkündür. Bilindiği gibi divan şiiri geleneğinde aşk, "âşık, maşuk, rakip" (seven, sevilen ve âşığın rakibi) üçlüsü etrafına şekillenir ve anlatılır. Şiirin 12. beytinde değinilen bu aşk üçgeni, hem dönemin hem de genel olarak divan şairlerinin aşka bakış açılarını yan­sıtması bakımından büyük önem taşır. 16. yüzyıla ait bu eserden hareketle dönemim sanat eserlerinde İslami temaların da yer aldığı sonucu ortaya çıkar.

14. a) Fuzûlî hakkındaki araştırmalarınız ve kitabınızdaki şiirden hareketle şairin edebî ve fikrî yönüyle ilgili çıkarımlarınızı aşağıya yazınız.

 Fuzûlî’nin Edebî ve Fikrî Yönü · Fuzûlî, şiir alanındaki ustalığının yanı sıra İslam tarihi ve peygamberimiz hakkında çok derin bilgilere sahiptir. Dolayısıyla şair, şiirine bilgiyi de katmayı başarmıştır. · Fuzûlînin şiirlerinde kullandığı ifadelerinde tasavvufa özgü bir derinlik vardır. Ayrıca çağdaşı olan Baki gibi beşeri aşkı değil ilahi aşkı işlemiş ve aşk temasını hep hüzün ve acı ile birlikte ele almıştır. · İmge ve mecazlara sıkça başvurur. · Edebi sanatları ustalıkla kullanmıştır.

b) Fuzûlî’nin edebî ve fikrî yönünün okuduğunuz kasideye yansımalarını belirtiniz.

“Su Kasidesi”nde Fuzûlî’nin hem şair yönünü hem de peygamber sevgisini görmekteyiz.

TÜM CEVAPLAR İLK KEZ SİTEMİZDE YAYIMLANACAKTIR. 

10. sınıf edebiyat kitabı cevapları, 2014 2015 10. sınıf nova yayınları edebiyat kitabı cevapları sayfa , 2014-2015 nova yayıncılık 10.sınıf edebiyat cevapları SAYFA, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 81, 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 90, 91, 92, 93, 94, 95, 96, 97, 98, 99, 101, 102, 103, 104, 105, 106, 107 108, 109, 110, 111, 112, 113, 114, 115, 116, 117, 118, 119, 120, 121, 122, 123, 124, 125, 126, 127, 128, 129, 130, 131, 132, 133, 134, 135, 136, 137, 138, 139, 140, 141, 142, 143, 144, 145, 146, 147, 148, 149, 150, 151,  152, 153, 154, 155, 156,, 157, 158, 159, 160, 161, 162, 163, 164, 165, 166, 167, 168, 169, 170, 171, 172, 173, 174, 175, 176, 177, 178, 179, 180, 181, 182, 183, 184, 185, 186, 187, 188, 189, 190, 191, 192, 193, 194, 195, 196, 197, 198, 199, 200, 201, 202, 203, 204, 205, 206, 207 208, 209, 210, 211, 212, 213, 214, 215, 216, 217, 218, 219, 220, 221, 222, 223, 224, 225, 226, 227, 228, 229, 230, 231, 232, 233, 234, 235, 236, 237, 238, 239, 240, 241, 242, 243, 244, 245, 246, 247, 248, 249, 250, 251,  252, 253, 254, 255, 256, 257, 258, 259, 260, 261, 262, 263, 264, 265, 266, 267, 268, 269, 270, 271, 272, 273, 274, 275, 276, 277, 278, 279, 280, 281, 282, 283, 284, 285, 286, 287, 288, 289, 290, 291, 292, 293, 294, 295, 296, 297, 298, 299,  ve diğer Ders Kitabı sayfalarına buradan göz atabilirsiniz.