12.SINIF EDEBİYAT CEVAPLARI SAYFA 59

Reklamlar

SAYFA 59:

8. Anadolu Toprağı şiirindeki yerli ve mahallî unsurları bulunuz. Bunların yüksek bir zevkle nasıl ifade edildiğini yorumlayınız.

Şiirde Anadolu toplumunun inanışlarından izler görmekteyiz. Hızır peygamberin isminin geçmesi bunun işaretidir. "Yad eller", "yalancı dünya" gibi sözler halk içinde sıklıkla kullanılan sözlerdir. Şiirde yine halk kültürünün önemli verimlerinden olan deyimlerden örnekler vardır: murada ermek, alnı açık gezmek, kollarına atılmak... Bu mahalli unsurlar gurur duygusuyla birlikte vatan sevgisi çerçevesi içinde estetik bir şekilde ifade edilmiştir. Şiirin söylemi, bu mahalli ögeleri aynı yüksek zevk içinde ahenkle ifade etmeyi başarmıştır.

Etkinlik

Necip Fazıl Kısakürek, Ahmet Muhip Dıranas veya Ahmet Hamdi Tanpınar’dan seçeceğiniz bir şiiri, 1911-1920 yılları arasında hece vezni ve sade dille yazılmış bir şiirle ses, tema, yapı ve dil bakımlarından karşılaştırınız. Benzer ve farklı yönleri tahtaya yazınız.

YAĞMUR 
Uyu! Gözlerinde renksiz bir perde, 
Bir parça uzaklaş kederlerinden. 
Bir ruh gülümsüyor gibi derinden, 
Mehtabın ördüğü saatler nerde? 

Varsın bahçelerde rüzgar gezinsin, 
Yağmur ince ince toprağa sinsin, 
Bir başka alemden gelmiş gibisin, 
Dalmış gözlerinle pencerelerde.
Ahmet Hamdi TANPINAR

Çoban Çeşmesi 

Derinden derine ırmaklar ağlar, 
Uzaktan uzağa çoban çeşmesi, 
Ey suyun sesinden anlıyan bağlar, 
Ne söyler şu dağa çoban çeşmesi. 

"Göynünü Şirin'in aşkı sarınca 
Yol almış hayatın ufuklarınca, 
O hızla dağları Ferhat yarınca 
Başlamış akmağa çoban çeşmesi..." 

O zaman başından aşkındı derdi, 
Mermeri oyardı, taşı delerdi. 
Kaç yanık yolcuya soğuk su verdi. 
Değdi kaç dudağa çoban çeşmesi. 

Vefasız Aslı'ya yol gösteren bu, 
Kerem'in sazına cevap veren bu, 
Kuruyan gözlere yaş gönderen bu... 
Sızmadı toprağa çoban çeşmesi. 

Leyla gelin oldu, Mecnun mezarda, 
Bir susuz yolcu yok şimdi dağlarda, 
Ateşten kızaran bir gül ararda, 
Gezer bağdan bağa çoban çeşmesi, 

Ne şair yaş döker ne aşık ağlar, 
Tarihe karıştı eski sevdalar. 
Beyhude seslenir, beyhude cağlar, 
Bir sola, bir sağa çoban çeşmesi... 

Faruk Nafiz ÇAMLIBEL

Ahmet Hamdi Tanpınar'ın şiiri Faruk Nafiz'in şiirine göre daha soyut ve bireysel bir konuyu ele almaktadır. İki şiirde de hece ölçüsü görülüyor. İlk şiirde evrensel temalar hakimken ikinci şiirde mahalli ögelerden yararlanılarak estetik zevk uyandırılmaya çalışılmıştır. İlk şiirde sanat için sanat, ikinci şiirde toplum için veya topluma yönelik sanat anlayışları egemendir. İlk şiir daha çok imgelere ve çok anlamlılığa dayanırken ikinci şiir anlam olarak derin nitelik taşımamaktadır.

9. Ahmet Hamdi Tanpınar hakkında yaptığınız araştırma ve Karışan Saatler İçinde şiirinden hareketle Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Türk edebiyatında önem taşıyan fikrî ve edebî taraflarını maddeler hâlinde defterinize yazınız. Bu bağlamda eserle şair arasındaki ilişkiyi belirleyiniz.

AHMET HAMDİ TANPINAR FİKRİ VE EDEBİ YÖNÜ MADDELER HALİNDE...TIKLAYINIZ

·