SAGU VE KOŞUK HAKKINDA BİLGİ BENZERLİKLER-FARKLILIKLAR TABLO HALİNDE

Reklamlar

SAGU NEDİR? SAGU HAKKINDA BİLGİLER...

İslam öncesi Türkler arasında , bir kahraman, bir devlet büyüğü öldüğünde bunlar için yapılan yuğ adı verilen yas törenlerinde kopuz eşliğinde söylenen şiirlere sagu denir.

Özellikleri:

a. Ölen bir kişinin arkasından söylenen ağıt şiirleridir. “Yuğ” denilen ölüm törenlerinde söylenir.
b. Ölen kişinin kahramanlıklarını, başarılarını, erdemlerini anlatır; ölümlerinden duyulan üzüntüyü dile getirir.
c. Koşuk nazım şekliyle söylenir.
d. Dörtlükler halinde söylenir.
e. 4+3=7’li hece ölçüsüyle yazılır.
f. Bu şiirlere İslâm sonrası halk edebiyatında “ağıt”, Divan edebiyatında “mersiye” denir
g. Divanu Lûgatit-Türk’teki Alp Er Tunga sagusu bu türün önemli bir örneğidir.
h. Sagu söyleyen kişilere sagucu ya da ağıtçı denir.

ÖRNEK

ALP ER TUNGA SAGUSU
Alp Er Tunga öldi mü
Isız ajun kaldı mu
Özlek öçin aldı mu
Emdi yürek yırtılur

Özlek yarağ közetti
Ogrı tuzak uzattı
Beglerbegin azıttı
Kaçsa kah kurtulur

Ögreyüki mundağ ok
Munda adın tigdağ ok
Atsa ajun uğrap ok
Tağlar başı kertilür

Begler atın argurup
Kagdu anı turgurup
Menğzi yüzü sargarup
Körküm anğar türtülür

Ulşıp eren börleyü
Yırtıp yaka urlayu
Sıkrıp üni yurlayu
Sıgtap közi örtülür

Könğlüm için örtedi
Yitmiş yaşığ kartadı
Keçmiş özüg irtedi
Tün kün keçüp irtelür

Divanü Lügati't Türk

Günümüz Türkçesiyle:
Alp Er Tunga öldü mü?
Kötü dünya kaldı mı?
Felek öcünü aldı mı?
Şimdi yürek yırtılır.

Zaman fırsat gözetti
Gizli tuzak uzattı
Beyler beyini azıttı
Kaçsa nasıl kurtulur?

Adeti böyle işte.
Bunda başka sebep yok.
Felek ok atıp vursa
Dağlar başı kertilir.

Beyler atlarını yoruyor
Kaygı onları zayıflatıyor
Benizleri yüzleri sararıp
Safran sürülmüş gibi oluyor

Erler kurtlar gibi uluşup
Bağırıp yaka(larını) yırtıyor
Kısık seslerle haykırıyor
(Gözleri yaşlarla) örtülünceye kadar ağlıyorlar

Gönlüm içten yandı
Kaybolmuş yarayı kaktı
Geçmiş gün(ler)i aradı(m)
Gece(ler) gün(ler) geçse (o yine) aranır.

KOŞUK NEDİR? KOŞUK HAKKINDA BİLGİ: 

• Hece vezni ve yarım kafiye ile söylenen şiirlerdir. 
• Kopuz eşliğinde söylenir. 
• Yiğitlik, aşk, tabiat konularını işler. 
• Nazım birimi dörtlüktür. 
• Bu şiirlerde düz kafiye kullanılır: aaaa, bbba, ccca. (aaab cccb dddb) 
• Bu şiirlerin İslâm sonrası halk edebiyatındaki adı koşma'dır. 
• Sığır denilen sürek avlarında söylenen lirik şiirlerdir. 

Konuyla İlgili Diğer Yazılarımız↓

• SAGU İLE KOŞUK ARASINDAKİ BENZERLİK VE FARKLIKLAR>MADDELER HALİNDE...TIKLAYINIZ...
• KOŞUK-KASİDE ARASINDAKİ BENZERLİKLER-FARKLILIKLAR...TABLO HALİNDE...TIKLAYINIZ...
• İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK EDEBİYAT TEST-1