10.Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Notları 9.Ünite Reklam

10.Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Notları 9.Ünite Reklam

Reklam nedir? 

Reklam, "insanları gönüllü olarak belli bir davranışta bulunmaya ikna etmek, belirli bir düşünceye yöneltmek, dikkatlerini bir ürüne hizmete, fikir ve kuruluşa çekmeye çalışmak, onunla ilgili bilgi vermek, ona ilişkin görüş ve tutumlarını değiştirmelerini veya belirli bir görüşü ya da tutumu benimsemelerini sağlamak amacıyla oluşturulan; iletişim araçlarından yer ya da süre satın almak yoluyla sergilenen ya da başka biçimlerde çoğaltılıp dağıtılan ve bir ücret karşılığı oluşturulduğu belli olan (diğer bir deyimle parasal destek sağlayan kişi ya da kuruluşların kimliği açık olan) duyuru"dur

Tarihçiler reklamcılığın M.Ö 3000'li yıllara Mısır'da bir papirüs üstüne yazılan ve sahibinin, kaçan kölesine geri dönmesini bildiren duyurusunu ilk yazılı reklam saymalarını kabul ederler. Eski yunanda tellaların esir, sığır gibi satışlarında sokaklarda dolaşarak, mallarını duyuru şiirleriyle övmeleri ise ilk sözlü reklama örnek gösterilebilir.

Ancak modern reklamcılığın ve bügün geçerli olan pazarlama ilkelerinin 1920'li yıllarda var olmaya başladığını söyleyebiliriz. Endüstri üretimi arttıkça serbest piyasa rekabeti sıkılaştı ve firmalar kendileriyle aynı işi yapan rakiplerinin önüne geçip kitleye hitap edebilmek için reklamcılık çalışmalarına başladılar.

Reklam, pazarlama nın dört bileşeninden biri olan tutundurmanın içinde yer alır. Pazarlamanın diğer bileşenleri ürün, fiyatlandırma ve dağıtımdır.

Günümüzde Philip Kotler sayesinde Satışa dayalı anlayışı (ürün-fiyat-yer-tanıtım), Kotler'in müşteriye odaklı anlayışı, 4C'ye (müşteri için değeri-müşteriye maliyeti-kolaylık-iletişim) kaymıştır.

Reklam pazarlama ağı içinde belki de en geniş yere sahiptir.Ürünün doğumundan pazara sürülmesine kadar olan süreçte önemli rol oynar.Ürüne aşinalık kazandırılması, tanıtılması ve kullandırılması amaçlarını güder ancak ürün odaklı olması şart değildir. Reklam, markaya değer katmak, markayı konumlandırmak, marka farkındalığı yaratmak, kurumsal olarak izlenim, imaj ve itibar oluşturulmasına yardımcı olmak adına da kullanılabilir.İyi bir reklamın özellikleri şöyle olmalıdır:

• İlgi çekici
• Şaşırtıcı
• Özgün
• Bir kere kullanmaya yönlendirici

REKLAM TÜRLERİ 

A-Basılı reklam ortamları ( gazeteler, dergiler, el ilanları, kataloglar, broşürler )

B-Görsel ve işitsel yayın yapan reklam ortamları (radyo, televizyon, sinema )

C-Diğer reklam ortamları (fuarlar, açık hava reklam araçları, doğrudan postalama, satış yeri reklam malzemeleri, bilgisayar multimedya, internet) vb.

                                       

Reklamın yaratıcı ve ticari olmak üzere iki yönü vardır.

TÜRKİYE'DE REKLAMIN TARİHİ GELİŞİMİ

Yazı Kaynağı: Fatoş Özkin Dünya'da ve Türkiye'de Reklamın Tarihçesi

İlkel reklamcılık devrinin bizde de ilk örnekleri tellallar ve çığırtkanlarla yapılan sesli spot reklamlardır

1840 İlk yarı özel gazete Ceride-i Havadis !!İlk reklam örneği –Avrupa’ dan getirilip Galata’ da satılan Fransa işi duvar kağıtları.
1842 ilk resimli ilan Avrupa malı bir nasır ilacı için çıkmıştır
1860’da ilk özel fikir gazetesi, Tercüman-ı Ahval ile yeni bir dönem başlar
1861’de Şinasi’nin Tasvir -i Efkar’ı ikinci doğru dürüst gazete olarak yayınhayatına girer.

1864’ de ilk ticari ilanlar;

Tercüman-ı Ahval’ da rastlanır. Örneğin; Yeni Cami avlusunda tabak çanak satan bir mağazanın, Ramazan dolayısıyla yeni çeşitler ithalettiğini duyuran bir reklam.

1880’e kadar bu tür gazeteler daha çok kitap ilanlarına yerverirler. Ticari nitelikte gazetelerde ise dikiş makinesi, türlü ilaç vedoktor ilanlarının arttığı görülür

                                     
1880’ Sultan Abdülhamit dönemi nde gerçek ilerleme görülmüştür. Özetleyecek olursak:

• Promosyon girişimleri 1870 de başlamış fakat bu dönemde gerçekgelişmeye ulaşmıştır. (sigara kağıdı promosyonları)
• Reklamcılık meslekleşmiş,
• İlan reklam farkı anlaşılmaya başlanmış,
• İlk kez el ve duvar ilanları belirmiş
• Yazılar kısalmış, başlık ve resim kullanımı artmış
• Elbiseli ya da saçı açık Avrupalı kadın resimleri-elle çizim- rahatlıkla kullanılmış
• İlk kez fotoğraf kullanılmış
• Yerli tanık ve övgücü kullanılmış
• Çerçeve ve yan başlıklar kullanarak dikkat çekme çabalarına girişilmiştir.

1907’ de İstanbul’ da yayıncılık Avrupa düzeyine erişir.
-
MEŞRUTİYET DEVRİ ve REKLAM -
1908 Meşrutiyetle gelen ‘Basın Özgürlüğü’ hakiki anlamıyla ilancılığın başlangıcını sağlamıştır.
1909 ‘İlancılık Kollektif Şirketi’ kurulur.
Fakat Dünya Savaşının ekonomik hayatı felce uğratması basınözgürlüğünü ve Reklamcılığı duraklatmış, hatta eskisinden de geriyegötürmüştür. Bu durum Cumhuriyetin ilanına kadar sürmüştür.


CUMHURİYET ve SONRASI

Dönemin en önemli gelişmesi; Ankara’ nın ilanı keşfetmesidir.Bu dönemde devletçi ekonomi politikalarına girilince, yoğun biryerli malı kampanyası belirdi. Aynı zamanda Hancılıktan reklamcılığa geçişin mimarı, ünlü grafikçi İhap Hulusi Görey, eserleriyle yepyeni bir dönemi başlattı.

.Yazısı az çizimleri bol reklamlar

1924’ten itibaren Gazetecilik ve İlancılık tekrar gelişme yoluna girdi.
Ford ve Bayer’ in sürekli reklamları yer almış ve bunları örnek alan yerli firmalar da reklama önem vermiştir.

- 1928 lerde harf devrimi kısa bir durgunluk yaratmıştır.

-1957 -1961 = Karanlık Yıllar
27.11.1957 Bakanlar Kurulu Kararı : Gazete veDergilere ilan verme hakkı sadece ‘Resmi İlanlar Şirketine’ tanınır. 07.01.1961’ de ise bütün reklam ve ilanlar serbest bırakılır.

- 1944 ‘Faal Reklam Ajansı’ Eli Acıman,Vitali Hakko (Vakko) ve Mario Began Faal reklam ajansını
kurarlar. Acıman daha sonra Türkiye’de‘Reklamcılığın okulu’ sayılan Man Ajans’ı kurmuştur ve Koç Şirketinin reklamlarını almıştır. 

Bir müddet sonra da J.Walter Thompson ile ortaklık kurarak Man Ajans Thompson adını alan ajans,günümüzde de faaliyetlerini reklam, halkla ilişkiler alanında sürdürmektedir.

- 1949 Reklam Filmi AND Film’de canlı resim çalışmalarına başlayarak Türkiye’de bu tekniği
ilk gerçekleştiren kişi olan Yüksel Ünsal, 1960’da Vedat Ar ile birlikteVog-Bali firması için hazırladığı bir seri filmi animasyonun reklam alanına girmesini sağlamıştır.

1961’de ilk renkli reklam filmi Yüksel Ünsal-Mehmet Muhtar-Kemal Baysal ortaklığı,ilk renkli reklam filmlerini yapmaya başlıyor.