11.Sınıf Türk Edebiyatı Kitabı Kitabı Cevapları, Lider Yayınları,2017-2018, Sayfa 22,23,24
TANZİMAT DÖNEMİNİN ÖĞRETİCİ METİNLERİ Tanzimat edebiyatında gazetelerle birlikte öğretici metinler yapı değiştirmiş, Batılı öğretici metinler edebiyatımıza kazandırılmıştır. Tanzimat döneminde Şinasi, Namık Kemal’le başlayan gazetecilik çok gelişmiş ve gazete etkili bir iletişim aracı olmuştur. Bu gazetelerde makale, fıkra, deneme, tenkit gibi öğretici metinlere de yer verildiğinden öğretici metinler gelişmiş.
Reklamlar
Ayrıca anı, günlük, mektup gibi türler Tanzimat’ la birlikte önem kazanmış ve Batılı bir hüviyete bürünmüştür. Şunu da unutmamak gerekir ki bu dönemin bir çok edebi türünde öğreticilik hakimdir.
Bu dönem öğretici metinlerin başlıca özellikleri:
⦁ Toplumsal konulara ve sorunlara yer verilmiştir.
⦁ Hürriyet, eşitlik, kanun, bilim ve teknikle ilgili Batılı kavramlar konu olarak işlenmiştir.
⦁ “Sanat, toplum içindir.” anlayışı benimsenmiştir.
⦁ Öğretici metinler toplum için, toplumun anlayacağı bir dille yazılmıştır.
⦁ Tanzimat Dönemi Edebiyatı öğretici metinlerinde ikilik yani eski-yeni, yerli-Batılı çatışması temada, dilde (Arapça, Farsça kelime ve kavramlarla-yeni kavramlar) ifade biçimlerinde varlığını hissettirmiştir.
• Amacı
bir konuda bilgi vermekdinleyenleri veya okuyanları o konuda aydınlatmaktır.
• Tanımlamalardan karşılaştırmalardan benzetmelerden ve örneklemelerden yararlanılarak konu somutlaştırılır.
• Ele alınan konunun ne olduğu ayrıntılarıyla netlik kazanır.
• Bilgi vermeyi aydınlatmayı öğretmeyi amaçlayan her tür yazıda kullanılan bir anlatım türüdür.
• Ansiklopedilerde ders kitaplarında düşünce yazılarında bilimsel eserlerde kullanılır. Bu eserlerden alınmış paragraflarda açıklayıcı anlatım kullanılmış olur.
SAYFA 22
HAZIRLIK ÇALIŞMALAR
1. Aşağıdaki metni okuyunuz.
SAYFA 23
Metne göre Tanzimat dönemi edebiyatçılarının belirgin özellikleri nelerdir?
Dönem sanatçıları arasında önemli farklar bulunmaktadır.
Sanatçıların üslup ve sanat anlayışı birbirinden farklıdır.
Milli bir edebiyatın doğmasına zemin hazırlamışlardır.
Namık Kemal ve Ziya Paşa sanat toplum içindir anlayışı; Recaizade ve Abdülhak Hamit ise sanat için sanat anlayışındadır.
Edebiyatımızın zenginleşmesine büyük katkıları olmuştur.
2. Etkinlik:
Tanzimat Döneminde gazete çevresinde kültür ve edebiyat hayatımıza giren öğretici
metin türleri nelerdir? Söyleyiniz.
Makale, eleştiri...
EK BİLGİ:
Reklamlar
Ayrıca anı, günlük, mektup gibi türler Tanzimat’ la birlikte önem kazanmış ve Batılı bir hüviyete bürünmüştür. Şunu da unutmamak gerekir ki bu dönemin bir çok edebi türünde öğreticilik hakimdir.
Bu dönem öğretici metinlerin başlıca özellikleri:
⦁ Toplumsal konulara ve sorunlara yer verilmiştir.
⦁ Hürriyet, eşitlik, kanun, bilim ve teknikle ilgili Batılı kavramlar konu olarak işlenmiştir.
⦁ “Sanat, toplum içindir.” anlayışı benimsenmiştir.
⦁ Öğretici metinler toplum için, toplumun anlayacağı bir dille yazılmıştır.
⦁ Tanzimat Dönemi Edebiyatı öğretici metinlerinde ikilik yani eski-yeni, yerli-Batılı çatışması temada, dilde (Arapça, Farsça kelime ve kavramlarla-yeni kavramlar) ifade biçimlerinde varlığını hissettirmiştir.
SAYFA 24
1. Metnin birimleri hangi ana düşünce etrafında bir araya gelmiştir?
Gazetenin gerekliliği düşüncesi etrafında bir araya gelmiştir.
2. Metnin ana düşüncesini ifade eden en kısa cümleyi tespit ediniz.
Ana düşüncesi "gazete çıkarmak gereklidir." edebiyatfatihi.net
3. 10. sınıf Dil ve Anlatım dersinin 2 ve 8. ünitelerinden edindiğiniz bilgilerden hareketle metnin anlatım türünü belirleyerek bu türün özelliklerini söyleyiniz.
Metnin anlatım türü açıklayıcı anlatımdır.
Özellikleri:
Doğrudan bilgi aktarmaya yönelik anlatım biçimidir.• Amacı
bir konuda bilgi vermekdinleyenleri veya okuyanları o konuda aydınlatmaktır.• Tanımlamalardan
karşılaştırmalardan benzetmelerden ve örneklemelerden yararlanılarak konu somutlaştırılır.• Ele alınan konunun ne olduğu ayrıntılarıyla netlik kazanır.
• Bilgi vermeyi
aydınlatmayı öğretmeyi amaçlayan her tür yazıda kullanılan bir anlatım türüdür.• Ansiklopedilerde
ders kitaplarında düşünce yazılarında bilimsel eserlerde kullanılır. Bu eserlerden alınmış paragraflarda açıklayıcı anlatım kullanılmış olur.
4. Metinden terim, kavram ve gündelik hayatla ilgili ifadelere örnekler veriniz. Bunların metne nasıl bir katkı sağladığını söyleyiniz.
terim: mazbata
kavram: "kanuni vazife, medeni millet, hakim millet, politika"
gündelik hayatla ilgili ifadeler: "kanuni vazifelerle yükümlü olmak, fikir ileri sürmek, dilekçe sunmak..."
5. Metinden yazıldığı dönem açısından yeni olan kavram, ifade, söz ve söz gruplarına örnekler veriniz.
"Kanuni vazife, kazanılmış hak, medeni millet, meclis, kanum, hükümet, gazete, vekiller meclisi, eşitlik..." yazıldığı dönem açısından yeni olan kavram, ifade, söz ve söz gruplarıdır.
6. Metinde kullanılan ifadeler açık ve kesin midir? Niçin?
Açık ve kesindir, metin bilgi vermek amacıyla yazılmıştır.
7. Metinde somut ifadelerden ne ölçüde ve nasıl yararlanılmıştır?
Halkın daha iyi anlayabilmesi somut ifadelere sıkça yer verilmiştir. Gazetenin gerekliliğini yazar, çeşitli örneklerle somutlaştırmaya çalışmıştır.
3. Etkinlik:
Okuduğunuz metinle Şinasi’nin fikrî ve edebî yönü arasında nasıl bir ilişki olduğunu
açıklayınız.
Tanzimat edebiyatında yeniliklerin öncüsü Şinasi kültürel ve toplumsal değişimi gerçekleştirmeye çalışan bir sanatçıdır. Batılılaşma taraftarı olan Şinasi'nin fikri ve edebi yönü metne yansımıştır.
Yorum Gönderme
YORUM YAPARAK SORU SORABİLİR veya KATKIDA BULUNABİLİRSİNİZ...
1) Yaptığınız yorum biz onayladıktan sonra görülecektir.
2) Yazım kurallarına mümkün olduğunca dikkat ediniz.
3) Kullandığınız üslubun kişiliğinizi yansıttığını unutmayınız.
4)Yorumunuza gelecek cevabı takip etmek beni bilgilendir kutucuğunu işaretleyebilirsiniz.