Hüseyin Rahmi Gürpınar, Şık Romanının Konusu, Özeti, Karakterleri, Yorumu, İncelemesi

Reklamlar

Hüseyin Rahmi Gürpınar, Şık Romanının Konusu, Özeti, Karakterleri, Yorumu, İncelemesi
Fatih Kutay/edebiyatfatihi.net

Konusu ve Kısa Özeti:

Yanlış Batılılaşma ve alafranga özentiliğini anlatan bu romanın başkahramanı saf mizaçlı Şatırzade Şöhret Beydir. Alafrangalığa özenen Şöhret Bey, Madam Potiş adlı "düşkün" bir kadınla birkaç gün daha yaşayabilmek için "eli bayraklı diye tabir edilen derecenin pek üstünde edepsiz olan" annesinin küpelerini çalıp satar ve metresiyle bir lokantada yemek yemeye giderken yanlarına modaya uygun olmak için aldıkları köpek başlarına türlü bela getirir...

Kitap Yorumu:

Favori yazarlarımdan Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın daha çocuk yaşta sayılabilecek bir yaşta yazdığı "Şık" romanını diğerlerine göre çok beğenmedim desem herhalde büyük üstada saygısızlık yapmış olmam... Zaten kendisi de kitabın ön sözünde birçok cümlesinde beceriksizlik, acemilik adeta çocukluk, bazı fikirlerdeki büyük saflık olduğunu beyan eder. Ama onun bu hali bile şimdilerde "çerez" romanlar yazan kendisini büyük edebiyatçı zanneden zevata bile taş çıkartacak cinsten...

                                                   

Şık, Doğu-Batı çatışması içerisinde yanlış Batılılaşmanın meydana getirdiği trajikomik durumları anlatan mizahi yönü ağır basan bir roman. Hüseyin Rahmi, Batılılılaşmaya kalkıp da gülünç duruma düşen insanları Şık romanındaki iki kahramanı sayesinde vermektedir: Şatırzade Şöhret (nam-ı diğer Şık) ve Madam Pötiş. Batılı olmaya kalkan ama bunu yüzüne gözüne bulaştıran, alafrangalığı sadece giyim kuşam taklidi sananları eleştirmektedir. “Frenk’ten ziyade Frenk olmaya çalışan insanları" gayet güzel betimlenmektedir.

Hüseyin Rahmi;  "en büyük tutkunuyum" dediği Ahmet Mithat Efendi'nin etkisinden olacak romanın akışını kesip okuyucuya bilgi verip kendi düşüncelerini sıralıyor ki bu da maalesef Tanzimat romancılığının en büyük teknik kusurlarından biridir. Ahmet Mithat Efendi'nin bir de romana son sözü yapıp iyi dilek ve temennilerde bulunması işin tuzu biberi olmuş...

Sonuç olarak romanımızda doğallığın ve gerçekçiliğin en önemli kavşaklarından biri olan Hüseyin Rahmi'nin bu acemilik dönemi yapıtı da okunmaya değer... Bir büyük üstadın edebi doğuşunun ilk ürünlerinden olan "Şık"ı  okumanızı tavsiye ederim şu aralar başka bir şıkkınız yoksa tabii...