NAZIM ŞEKLİ etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
NAZIM ŞEKLİ etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

1 Ara 2016

NABİ'NİN GAZELİ ,AÇIKLAMASI,NAZIM ŞEKLİ,BİRİMİ,BİRİMELRİN AÇIKLAMASI,YORUMU,

NABİ'NİN GAZELİ ,AÇIKLAMASI,NAZIM ŞEKLİ,BİRİMİ,BİRİMELRİN AÇIKLAMASI,YORUMU,
GAZEL


Cem'in tamâma irüp devri câm kalmışdur
O camdan da bu meclisde nâm kalmışdur
                                         Telmih

Rüsûm-i lütf u kerem halk içinde mensidür
Fakat alıp virilür bir selâm kalmışdur

Rakîb sâye-i lütfunda oldı perverde
Anınçün ey gül-i ter böyle hâm kalmışdur
              Nidâ
Cihan içinde murâdum ne ise virdi kaza
Hemân bir almadıgum intikam kalmışdur

Ümîd kâtib-i takdirden müsâadedür
Cerîde-i emelüm nâ-tamâm kalmışdur
Nâbî


GÜNÜMÜZ TÜRKÇESİYLE
  • Cem'in devri sona ermiş ve (ondan) kadeh kalmıştır. O kadehin de bu mecliste (sadece) ismi kalmıştır.
  • Cömertlik ve iyilik âdetleri halk içinde unutulmuş, Fakat alınıp verilen bir selam kalmıştır.
  • Ey taze gül (sevgili)! Rakip senin iyiliğinin gölgesinde beslenip büyüdüğü için böyle ham kalmıştır.
  • Kader, dünyadaki bütün isteklerimi verdi. Ancak almadığım sadece (kötülüklerden) intikam kalmıştır.
  • Kaderi yazan (Allah)’dan, tamamlanmamış olan emel defterimitamamlamak için izin vermesini umuyorum.
Nazım Şekli: Gazel
Nazım Birimi: Beyit
Ritim ve ahenk: Aruz Ölçüsü "mefâîlün / feilâtün / mefâîlün / feilün" kullanılmıştır.
Kafiye Düzeni: aa/ba/ca/da/ea
Kafiyeleri:  "âm" zengin uyak
Redifleri: "kalmışdur" 
Dil: Arapça, Farsça ve Türkçenin karışımı ağır dil.
Tema: Hayattan, dönemden şikâyet.
Gelenek: Divan Edebiyatı geleneği. Divan Edebiyatı’nın kaynakları: “Bilinen hikâyeler, kişiler, söz sanatları, mazmunlar, İslam dini”dir.

GAZELİN AÇIKLAMASI: Cem, Pişdâdiyan sülalesinin dördüncü hükümdarı olup Nuh Peygamber zamanında, İran mitolojisine göre yedi yüz ya da bin yıl yaşamıştır. Cem, halkını âlimler, askerler, çiftçiler ve sanatkârlar olmak üzere 4 kısma ayırmış. İnsanlara faydalı olan birçok sanatı o icat etmiş. Güneş yılını o kabul etmiş ve Nevruz’u yılbaşı kabul etmiştir. Şarabı bulanın o olduğu söylenir.
Efsâneye göre Cem, dünyayı dolaşırken Azerbaycan'a gelince burayı beğenip gündoğusunda yüksek bir yere mücevherlerle süslü bir taht yerleştirmiş. Güneşin doğuşuna yakın kendisi de mücevher iş­lemeli kaftanlarını giyip bu tahta oturmuş. Güneş doğunca taht, tâc ve kaftan parlamaya başlamış. Halk bunu görünce o güne nevruz (yeni gün) Cem'e de Cem-şid (Işık şahı) de­miştir.
  
Birimlerde İşlenen Konular
1. Birim Cem'in devri sona ermiş ve ondan geriye bir kadeh kalmış, o kadehin de bu mecliste sadece adı kalmıştır.
2. Birim Yaşanılan devirde halk içinde cömertlik ve iyilik unutulmuş, geriye sadece kuru bir selam kalmıştır.
3. Birim Şair sevgilisine seslenmiş, aralarını bozmak isteyen rakiplerin, cömert sevgilisinin yanında kaldığı için olgunlaşamadığını anlatmıştır.
4. Birim Kader, şaire dünyadaki bütün isteklerini vermiş, sadece kötülüklerden intikam alma fırsatını vermemiştir.
5. Birim Şair, kaderi yazan Allah'tan, tamamlanmamış olan emel defterini tamamlamak için izin vermesini ümit etmektedir.
Gazelin birinci ve üçüncü beyitleri arasında anlam bakımından bir ilişki yoktur. Çünkü Divan Edebiyatı’nda anlam bir beyitte tamamlanır. Diğer beyitlerde farklı anlam birlikleri bulunur. Gazellerde bütünün değil, parçanın, yani beyitin güzelliği esastır.