I. ÜNİTE: SANAT METİNLERİNİN
AYIRICI ÖZELLİKLERİ
Sanat eserlerinin
ortaya çıkmasının birçok sebebi vardır. Sanatçı kendini diğer insanlara
anlatabilmek için çeşitli yollar denemiştir çağlar boyunca. Kendini anlatma
çabası, sanatçının zihninde ortaya çıkmış, bu isteği giderebilmek için de
çeşitli yollar denemiştir. İşte onun bu denediği yollar daha sonra sanatların
ve sanat eserlerinin ortaya çıkmasını sağlamıştır.
Edebiyatta bir
gelenek vardır. Sanatçılar, yaşadıkları çağın duygu, düşünce vb. anlayışlarını
içine doğdukları toplumda hazır bulduklarından, geleneksel olarak yüzyıllarca
işlenen bir edebiyat geleneğine de sahip olacaklardır. Sanatçılar, yaşadıkları
döneme göre değerlendirilirler sözü de bu anlamda doğrudur. Sanatçı, yaşadığı
dönemin değer yargıları, duygu ve düşüncelerine göre değerlendirilirler.
Bir milletin
ilerleyip yükselmesi için sanat ve bilim alanında yenilik düşüncesine açık
olmaları gereklidir. Bir millet sanat ve bilim alanında ilerleyebiliyorsa, daima
yükselebilir.
Sanat Metinleriyle Öğretici
Metinler Arasındaki Farklar
Öğretici Metinler:
Ø Okuyucuya bilgi vermek amacıyla yazılır.
Ø Kurgu değildir, gerçekler dile getirilir.
Ø Gerçeklik ön plandadır.
Ø Açıklayıcı anlatım türüyle kaleme alınır.
Ø Resmi, açık ve sade bir dille yazılır, üslup kaygısı yoktur.
Ø Sanat kaygısı taşımaz.
Ø Dil göndergesel işlevde kullanılır.
Sanatsal Metinler:
Ø Okuyucuya estetik zevk vermek amacıyla yazılır. Güzellik esas alınarak
yazılmıştır.
Ø Bilgilendirme amacı yoktur.
Ø Okuyucuda merak uyandırır.
Ø Dil sanatsaldır, üslup kaygısı vardır.
Ø Öyküleyici ve betimleyici anlatım türüyle kaleme alınır.
Ø Kişi, zaman, mekân, tarih değiştirilebilir.
Ø Olaylar gerçek ya da kurmacadır. Gerçekler kurgulanarak anlatılır.
Ø Hayallere ve mecaz anlatımlara yer verilir.
Ø Samimi, süslü ve mecazlı dil kullanılır.
Ø Dil şiirsel işlevde kullanılır.