Şiirde Söyleyici Nedir? Örneklerle Anlatım 

Söyleyici: Şiirde konuşan, şairin sesini ve söyleyişini emanet ettiği kişi veya varlığa “söyleyici” adı verilir. Söyleyici kavramı “şiirin öznesi”, “şiirsel ben” veya “lirik ben” olarak da adlandırılır. Söyleyici, şiirde sesi duyulan, varlığı hissedilen kurmaca bir kişiliktir ve yalnızca şiir bağlamında değerlendirilmesi gereken bir kavramdır. Bu bakımdan şairler farklı şiirlerde farklı bir söyleyiciyi tercih edebilirler. Şiirdeki söyleyici, fiil veya isimlere getirilen eklerle belirgin hâle gelir. Şiirde söyleyici kendisini “ben” veya “biz” zamiri ile veya daha farklı bir zamirle ifade edebilir. Söyleyicinin şiirdeki tavrı (üzgün, meydan okuyan, cesaret verici vb.) ve hitap ettiği kişi veya varlık şiirin akışını da belirler.


ŞİİRDE SÖYLEYİCİ ÖRNEKLERİ

1.ÖRNEK
İlk örnek Türk dünyasının ünlü şairi Bahtiyar Vahapzade'nin "Menim Anam" adlı şiirinden...

MENİM ANAM
Savadsızdır,
Adını da yazabilmir
Menim anam.

Ancak mene
Say öğredip,
Ay öğredip,
İl öğredip,
En vacibi dil öğredip
Menim anam.

Bu dil ile tanımışam
Hem sevinci
Hem de gamı.
Bu dil ile yaratmışam
Her şiirimi,
Her nağmemi.

Yoh, men heçem,
Men yalanam...

Kitap kitap sözlerimin
Müellifi: Menim anam.

Bahtiyar Vahapzade

Türkiye Türkçesiyle)

(Benim anam
okuma bilmez,
adını dahi yazamıyor. 

Fakat bana sayıları, ayları, yılları ve en önemlisi de dili öğreten anamdır.
 Ben sevinci ve gamı bu dil ile tanıdım. Her şiirimi ve her müziğimi bu dil ile yarattım.
 Hayır, ben bir hiçim, ben yalanım
Kitaplar dolusu sözlerimin hepsinin yazarı benim anamdır.

Şiirdeki Söyleyici:

Bahtiyar Vahapzade bu  şiir için söyleyici olarak  zihninde ve gönlünde güngörmüş, zevk ve
kültürü gelişmiş , hayat tecrübesiyle zenginleşmiş , kendi değelerler dünyasına aklı  ve gönlüyle bağlanmış bir kişi yaratmış ve sözünü ona emanet etmiştir. 



2. Örnek

İkinci örnek Orhan Veli Kanık'ın "Galata Köprüsü" şiirinden...

Galata Köprüsü
Dikilir köprü üzerine,
Keyifle seyrederim hepinizi.
Kiminiz kürek çeker, sıya sıya ;
Kiminiz midye çıkarır dubalardan;
Kiminiz dümen tutar mavnalarda
...

Şiirdeki Söyleyici:

Bu şiirde söyleyici rahatına ve keyfine düşkün, hayat karşı umarsız bir tavır takınan biridir.


3.ÖRNEK

Üçüncü örneğimiz Rıza Tevfik Bölükbaşı'nın enfes şiiri "Uçun Kuşlar"dan...

UÇUN KUŞLAR

Uçun kuşlar uçun doğduğum yere;
Şimdi dağlarında mor sümbül vardır. 
Ormanlar koynunda bir serin dere, 
Dikenler içinde sarı gül vardır.

O çay ağır akar, yorgun mu bilmem? 
Mehtabı hasta mı, solgun mu bilmem?
 Yaslı gelin gibi mahzun mu bilmem? 
Yüce dağ başında siyah tül vardır.

Orda geçti benim güzel günlerim;
 O demleri anıp bugün inlerim. 
Destan-ı ömrümü okur dinlerim, 
İçimde oralı bir bülbül vardır.

Şiirdeki Söyleyici:
Bu şiirde söyleyici,  hasret ve özlemle yad ettiği vatan toprağını tabiatın güzel unsurlarıyla canlandıran, çinde bulunduğu kederin  vatanını da kederlendirdiğini düşünen biridir.

Şiirin tüm incelemesi burada

Yazıya Tepkini Göster!

Bir Yorum Yaz

YORUM YAPARAK SORU SORABİLİR veya KATKIDA BULUNABİLİRSİNİZ...

1) Yaptığınız yorum biz onayladıktan sonra görülecektir.
2) Yazım kurallarına mümkün olduğunca dikkat ediniz.
3) Kullandığınız üslubun kişiliğinizi yansıttığını unutmayınız.
4)Yorumunuza gelecek cevabı takip etmek beni bilgilendir kutucuğunu işaretleyebilirsiniz.

Daha yeni Daha eski

Reklam

Reklamlar