9.Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Kitabı Cevapları, 2017-2018, Sayfa 82-83

Sayfa 82

Metni Anlama ve Çözümleme

1. ”Gözüne mil çekilmiş bir âmâ gibi evler”, “Yolumun zafer tâkı, gölgeden taşkemerler” dizelerindeki altı çizili kelimelerin anlamlarını metnin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizin doğruluğunu sözlükten kontrol ediniz.

Cevap: 

mil çekilmek: Birinin gözlerini kızgın mille kör etmek (mil:Türlü işlerde kullanılmak için yapılan ince ve uzun metal çubuk)

ama: Görme engelli, kör

tâk: Şenliklerde sokaklara kurulan süslü kemer, şenlik kemeri

kemerler:  Mimaride; İki sütun veya ayağı birbirine üstten yarım çember, basık eğri, yonca yaprağı vb. biçimlerde bağlayan ve üzerine gelen duvar ağırlıklarını, iki yanındaki ayaklara bindiren tonoz bağlantı

2. Kaldırımlar adlı şiirin temasını belirleyiniz.

Cevap: Yalnızlık / Geçmişe özlem.

3. “Kaldırımlar, çilekeş yalnızların annesi / Kaldırımlar, içimde yaşamış bir insandır” dizeleriyle anlatılmak istenen nedir? Açıklayınız.

Cevap: Şair bu dizelerle dikkatleri kaldırımlara çeker ve adeta onlara sığınır. Nitekim kaldırımları çilekeş yalnızların annesine benzetir. Bu bir çeşit sığınma psikolojisinin dışa vurumudur. Kaldırımların, ‘içinde yaşamış bir insan’ olduğunu ifade eden şair, bu dörtlükte kendisini tamamen kaldırımlarla özdeşleştirir.

4. Şiirdeki açık ve örtük iletileri belirleyiniz.

Açık İletiler: 
  • Şairin iç dünyasında yalnızlık, korku ve ölüm gibi duyguları hissetmesi
  • Şairin tek başına tenha bir sokakta yürümesi ve ilerisini göremediği yerde bir hayalin onu beklediği zannına kapılması
Örtük İletiler: 
  • Hava kapalı ve yıldırımlar söz konusu olduğuna göre yağmur ya başlamak üzeredir yahut da yağıyordur.
  • Şairin kendisini kaldırımlarla özdeşleştirmesi, kaldırımlarla arasında çok yakın bir bağ kurması
  • Şairin yaşadığı toplumdan kaçıp tenha sokakta geceye sığınarak kendini teselli etmesi
  • Şairin geceden ve kaldırımdaki yolculuğundan memnun olması
  • Sabahın olmamasını isteyen şairin karanlığı bir yorgana benzeterek sığınış arzusunu dile getirmesi
5. “Kaldırımlar”da şairin içinde bulunduğu dekor, neresi olduğu belirtilmeyen büyük bir şehrin sokaklarıdır. Şiir, şairi bu dekor ortasında gösteren bir mısra ile başlıyor:
Sokaktayım, kimsesiz bir sokak ortasında.
Şairin hareket halinde olmasına rağmen, bir dehlizi andıran bu dar, karanlık ve kapalı dekor devam
eder. Kaldırımlar ve sokak kelimelerinin sık sık tekrarlanmasıyla bu kasvetli mekân, bir musallat fikir, daha doğru bir deyişle, şairin hayatına şekil veren bir kader haline geliyor. Onun dünyası bu dar ve karanlık sokaklardan ve kaldırımlardan ibarettir.

Mehmet Kaplan, Şiir Tahlilleri 2

Yukarıdaki metinde Mehmet Kaplan, Necip Fazıl Kısakürek’in Kaldırımlar şiiriyle ilgili görüşlerini dile getirmektedir. Metindeki görüşlerle kendi düşüncenizi karşılaştırınız.

Cevap: Kaldırımlar şiirinde şair iç dünyasındaki yalnızlık, korku ve ölüm gibi duygularını gece karanlığında büyük bir şehrin uzayıp giden kaldırımlarıyla ve bu kaldırımlarda yaptığı yolculuktaki gözlemleriyle somutlaştırmıştır.
1. Etkinlik

Nasıl da çınlıyor kulaklarım,
Dağlar, ormanlar sürükleniyor sularla…

Coşkun Ertepınar

a. Yukarıdaki dizelerde asonansları ve aliterasyonları bulunuz.

Cevap:
Asonans: En çok tekrar eden sesler "a, ı"

Aliterasyon: "l" ünsüzüyle aliterasyon yapılmıştır.

b. Dizelerdeki asonans ve aliterasyonların şiire katkısını belirtiniz.

Cevap:
Dizedeki asonans ve aliterasyonlar şiirin ahenkli olmasını sağlıyor.

                                                      


                                                    
SAYFA 83

2. Etkinlik

Burcu burcu yayla kokar, ellerin
Türkü türkü, mâni mâni dillerin
Dilâver Cebeci

"lerin" redif; "l" yarım kafiye

                                                                                                       
sahici mi elinden tuttuğum o kartal kanadı
sen tuttun acıdan benim ellerim kanadı
Turgut Uyar

"kanadı" cinaslı kafiye
                                                                                                                                   
Hâtırası bile yabancı gelir.
Hayata beraber başladığımız
Dostlarla da yollar ayrıldı bir bir;

Cahit Sıtkı Tarancı

Redif yok, "-ir" tam kafiyedir.
                                                                                                               

Ak tolgalı beylerbeyi haykırdı: İlerle!
Bir yaz günü geçtik Tuna’dan kaafilelerle…

Yahya Kemal Beyatlı

"lerle" zengin kafiye                                                                                                                  

a. Yukarıdaki şiirlerin kafiyelerini bulunuz.


Cevap: Şiirin kafiyeleri yukarıda şiirin altında verildi...

b. Şiirlerde kulanılan kafiyelerin türlerini kutucuklara yazınız.


Cevap: Şiirlerin kafiye türleri de yukarıda verildihttps://www.edebiyatfatihi.net/

3. Etkinlik

Ne sabahı göreyim / ne sabah görüneyim;
Gündüzler size kalsın /verin karanlıkları!
Islak bir yorgan gibi / sımsıkı bürüneyim;
Örtün, üstüme örtün / serin karanlıkları.

a. Yukarıdaki dizelerde ölçüyü ve durakları bulunuz.

Cevap:
14'lü hece ölçüsüyle yazılmıştır. Durakları 7+7

b. Ölçü ve durağın şiire katkısını ifade ediniz.
Ölçü şiirde ritim ve ahengi sağlar. Hece ölçüsünde durak, dizelerde  müzikalitenin, şiirin tümünde bir iç ahengin doğmasını sağlar.

4. Etkinlik

Ne arzum, ne emelim,
Yaralanmış bir elim,
Ben gurbette değilim,
Gurbet benim içimde!
Kemalettin Kamu

a. Yukarıdaki dizelerdeki “el” sözcüğünü iki ayrı anlama (organ adı, yabancı) gelebilecek şekilde ayrı ayrı okuyunuz.

b. Okuyuşunuzdan hareketle doğru telaffuzun şiirin anlamına sağladığı katkıyı değerlendiriniz.

Cevap: Doğru telaffuz anlam değeri katar, anlamın kavranmasını kolaylaştırır, duyguları belirginleştirir.

Yazıya Tepkini Göster!

7 Yorumlar

YORUM YAPARAK SORU SORABİLİR veya KATKIDA BULUNABİLİRSİNİZ...

1) Yaptığınız yorum biz onayladıktan sonra görülecektir.
2) Yazım kurallarına mümkün olduğunca dikkat ediniz.
3) Kullandığınız üslubun kişiliğinizi yansıttığını unutmayınız.
4)Yorumunuza gelecek cevabı takip etmek beni bilgilendir kutucuğunu işaretleyebilirsiniz.

Yorum Gönderme

YORUM YAPARAK SORU SORABİLİR veya KATKIDA BULUNABİLİRSİNİZ...

1) Yaptığınız yorum biz onayladıktan sonra görülecektir.
2) Yazım kurallarına mümkün olduğunca dikkat ediniz.
3) Kullandığınız üslubun kişiliğinizi yansıttığını unutmayınız.
4)Yorumunuza gelecek cevabı takip etmek beni bilgilendir kutucuğunu işaretleyebilirsiniz.

Daha yeni Daha eski

Reklam

Reklamlar