10.Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 1.Dönem 1.Yazılı Çalışma Soruları ve Cevapları (Klasik-Yeni Müfredat)

Sevgili takipçilerimiz, bu yayınımızda 10.sınıf Türk Dili ve Edebiyatı dersinin 1.yazılı sınavı için hazırladığımız çalışma kağıdını bulabilirsiniz... Konular 2017-2018 yeni müfredatına uygundur. Dilerseniz yazının altındaki bağlantıdan dosyayı direkt indirebilirsiniz...Faydalı olması dileğiyle... edebiyatfatihi.net 

10.SINIF TÜRK DİLİ ve EDEBİYATI 1.DÖNEM 1.YAZILI SINAVA HAZIRLIK SORULARI
 Hazırlayan www.edebiyatfatihi.net

SORULAR

Kan Turalı babasının anasının elinden öptü. Kırk yiğidini yanına aldı. Gece gündüz at koşturdu. Kafirin hudut boyuna varıp çadır dikti. Kan Turalı'nın geldiği haberi Teküre ulaştı. Tekürün adamları varıp Kan Turalı'yı ve yiğitlerini Tekürün huzuruna getirdiler. Tekür meydanda bir taht üzerine kurulmuştu. Meydandaki bir köşkte de Tekürün kızı vardı ve yukarıdan olanları seyrediyordu.
Oğuz'da dört yiğit yüz örtüsü ile gezerdi. Bunlar; Kan Turalı, Kara Çöğür, Kırk Kınak ve Bamsı Beyrek idi. Tekürün emriyle Kan Turalı'nın yüz örtüsünü açtılar. Kan Turalı güzel yüzlü bir yiğit idi. Örtüsü açılınca köşkten olan biteni izlemekte olan Tekür kızı Selcen Hatun'un eli ayağı gevşedi, avsıl olmuş dana gibi ağzının suyu aktı, oğlana gönlünü kaptırdı.
Bu sırada demir zincirle boğayı getirdiler. Kafirler boğanın Kan Turalı'yı öldüreceğine kesin gözüyle bakıyorlardı. Kan Turalı yiğitlerinden moral istedi. "Kolca kopuzumu getirin, beni övün" dedi. Kırk yiğit Kan Turalı'yı övdüler, güzel sözler dediler. Sonra boğayı koyverdiler ve boğa mızrak gibi Kan Turalı'nın üzerine hücum etti. Kan Turalı adı güzel Muhammed'e salâvat getirdi, boğanın alnına kuvvetli bir yumruk vurdu. Çetin bir mücadeleden sonra boğayı yendi, başını kesti, etini meydanda bırakıp derisini Tekürün önüne getirdi. Tekür "Bre, kızı verin bu yiğide" dedi. Ama Tekürün oğlu ve kardeşi Kan Turalı'nın aslanla da dövüşmesini istedi.
Aslanı meydana getirdiler. Aslan kükreyince kırk yiğit endişelendi. Kan Turalı yiğitlerinden moral istedi. "Kolca kopuzumu getirin, beni övün" dedi. Kırk yiğit Kan Turalı'yı övdüler, güzel sözler dediler. Sonra aslan meydana bırakıldı. Kan Turalı adı güzel Muhammed'e salâvat getirdi. Bir çoban keçesini eline doladı ve aslana öyle bir yumruk vurdu ki dengesini sarstı. Sonra kaldırıp yere vurdu. Tekür "Kızı getirin verin, bu yiğidi gözüm gördü, gönlüm sevdi" dedi. Tekürün oğlu ve kardeşi "Canavarların başı devedir, onunla da dövüşsün" dediler.



1) Metinden hareketle Türklerin eski yaşam biçimleri ve dini inanışlarıyla ilgili özellikler nelerdir?


2) Metnin teması nedir ve yapısı hakkında bilgi veriniz?
Teması:
Yapısı:



3) Metindeki anlatıcının bakış açısını yazınız.


4) Metinde ağırlıklı olarak kullanılan anlatım türü nedir?


5) Dede Korkut Hikayeleriyle ilgili beş farklı özellik yazınız.

6) Dede Korkut Hikayelerinin önemi nedir?

7) Hikayeden beş tane çekimli fiil bulup aşağıdaki tabloya yazınız.






8) Hikayeden beş tane kılış fiili bulup aşağıdaki tabloya yazınız.








9) Hikayedeki birleşik zamanlı fiileri bulup aşağıdaki tabloya yazınız.






www.edebiyatfatihi.net
10) Yukarıdaki metinden basit, türemiş ve birleşik yapılı fiilleri bulup tabloya yazınız.

BASİT FİİLLER

TÜREMİŞ FİİLER

BİRLEŞİK FİİLER



Düşinde çünki gördi ol yüzi şâh
Be-sad dil aşık olup eyledi âh

Figan idüben uykudan uyandı
Nitekim lale kan yaşa boyandı

Anun ahı ki olmışd' ateş dûd
Yüzin itmişdi gögin düd endûd

11) Yukarıdaki şiirin nazım şekli nedir? Bu nazım şeklinin özelliklerinden beş tanesini yazınız.



12) Yukarıdaki şiirin ölçüsünü, kafiye ve rediflerini bulunuz.
Ölçüsü:
Kafiye ve redifleri:

13) Bu nazım şekliyle yazılmış eser örnekleri veriniz.










14) Halk hikayelerinin özellikleri nelerdir?

15) Aşağıdaki cümlelerin fiil çatısını öznesine ve nesnesine göre değerlendiriniz.
Eve yaklaştıkça sevincim arttı. Bu sevinç artması anneme söyleyeceğim sözlerden ileri geliyordu. Bu sözler pek önemliydi. O zaman çocuk akıllı olduğum halde kendimi dünyanın akıllıları arasında görüyordum. Ne zannettiniz ya? Ben öğrenimimi bitirdim. Sekiz sene okulun içinde, çiçekli bahçesinde çalışarak, inleyerek sıkıldım. Ah!... O bina benim çocukluk günlerimin çalışmalarına, sevinçlerine da­yandı.



CEVAP ANAHTARI 


1) Savaşçı olmaları, çadırlarda yaşamaları, yiğitliğe önem vermeleri, Allah inancının olması, Peygambere salavat getirmeleri

2) Teması kahramanlıktır. Olay örgüsü, kişiler, mekan ve zaman metnin yapısını oluşturur.

3) İlahi bakış açısı

4) Öyküleyici anlatım

5) Bir önsöz ve 12 hikayeden oluşur
-Yazarı belli olmayan, Oğuz Türklerinin düşmanları ve kendi aralarındaki mücadelelerini anlatan destansı hikâyelerdir.
-Kitabın tam adı “Kıtab-ı Dedem Korkut Ala Taife-i Oğuzhan” dır.
-Aile ve ahlak kavramları hikâye’nin önemli özelliklerindendir.
-Destan geleneğinden Halk hikâyeciliğine geçişin ilk ürünüdür.

6) Destandan Halk hikayeciliğine geçişin ilk ürünüdür.

7) öptü, aldı, koşturdu, dikti, ulaştı, getirdiler, kurulmuştu, seyrediyordu, gezerdi, aktı, kaptırdı… 

8) gezerdi, seyrediyordu, kurulmuştu, bakıyorlardı

9) öptü, aldı, dikti, koşturdu, getirdiler, övdüler, dediler, sevdi…

10) BASİT FİİLER: aldı, sevdi, dikti, övün, aktı, getirin

TÜREMİŞ FİİİLER: Koşturdu, gezdirdi, kurulmuştu, endişelendi , dövüşsün

BİRLEŞİK FİİLLER: koyverdi, seyrediyordu, gönlünü kaptırdı : birleşik

11. Nazım şekli mesnevidir.

İran edebiyatından alınmıştır. İran edebiyatında Firdevsî’nin Şehname’si ünlüdür.
Ø Klâsik halk hikâyeleri, destanî konular, aşk hikâyeleri, savaşlar, dinî ve felsefî konuları işlenir.
Ø Konu ne olursa olsun olaylar masal havası içinde anlatılır.
Ø Konularına göre sınıflandırılırlar: aşk, din ve tasavvuf, ahlâk ve öğreticilik, savaş ve kahramanlık, şehir ve güzelleri, mizah.
Ø İran edebiyatından alınmış nazım şeklidir.
Ø Divan edebiyatının en uzun nazım şeklidir (beyit sayısı sınırsızdır). 20-25 bine kadar çıkabilir.
Ø Mesnevi de bölümlerden oluşur: Önsöz, tevhit, münacat, naat, miraciye, 4 halife için övgü, eserin sunulduğu kişiye övgü, yazış sebebi, asıl konu, sonsöz.

Ø Mesnevide her beyit kendi içinde kafiyelidir: aa bb cc dd ee…
Ø Divan şiirinde beş mesneviden oluşan eserler grubuna (bugünkü anlamıyla setine) “hamse” denir.
Ø Mevlânâ, Fuzulî, Şeyhî, Nabî ve Şeyh Galip (Hüsn ü Aşk) önemli hamse şairlerimizdir.

12. Ölçüsü aruz ölçüdür.
İlk beyitte âh zengin uyak
İkinci beyitte: “ndı” redif , “ya” tam uyak
Üçüncü beyitte “dud” tunç uyak



13. İskendername, Hüsn ü aşk, Leyla vü mecnun, Harname, Hayrabad

14.  Halk hikayeleri özellikleri1-Aşıklar tarafından anlatılan manzum ve mensur böümlerden oluşan anonim ürünlerdir
2-Hikayelerde konu çoğunlukla aşktır. Bunun yanı sıra İslam’ı yayma düşüncesi ile yapılan savaş ve mücadelenin anlatıldığı kahramanlık konulu hikayelerde vardır. Bu dönemde din ve tasavvuf düşüncesi de hikayelerde önemli bir yer tutar.
3-Dil sade, anlatım açıktır.
4-Hikayeler anonimdir. Aynı hikayenin birden çok varyantı bulunur.
5-Hikayeler şiir ve düzyazı karışıktır. Hikaye anlatıcısı olan ozan, halk aşıkları duygunun en yoğun olduğu bölümlerde şiir, türkü okur.
6-Dinin etkisi ile anlatılarda sihir ve büyünün yerini keramet ve mucizeler alır.
7-Olağanüstü özellikler azalmıştır.


15. Eve yaklaştıkça sevincim arttı. (etken, geçişli)
Bu sevinç artması anneme söyleyeceğim sözlerden ileri geliyordu. (etken-geçişsiz)
Bu sözler pek önemliydi. (isim cümlelerinde çatı aranmaz)
O zaman çocuk akıllı olduğum halde kendimi dünyanın akıllıları arasında görüyordum. (etken, geçişli)
Ne zannettiniz ya? ( etken, geçişli)
Ben öğrenimimi bitirdim. (etken-geçişli)
Sekiz sene okulun içinde, çiçekli bahçesinde çalışarak, inleyerek sıkıldım. (dönüşlü-geçişsiz)
Ah!... O bina benim çocukluk günlerimin çalışmalarına, sevinçlerine da­yandı.(dönüşlü-geçişsiz)

Yazıya Tepkini Göster!

2 Yorumlar

YORUM YAPARAK SORU SORABİLİR veya KATKIDA BULUNABİLİRSİNİZ...

1) Yaptığınız yorum biz onayladıktan sonra görülecektir.
2) Yazım kurallarına mümkün olduğunca dikkat ediniz.
3) Kullandığınız üslubun kişiliğinizi yansıttığını unutmayınız.
4)Yorumunuza gelecek cevabı takip etmek beni bilgilendir kutucuğunu işaretleyebilirsiniz.

Yorum Gönderme

YORUM YAPARAK SORU SORABİLİR veya KATKIDA BULUNABİLİRSİNİZ...

1) Yaptığınız yorum biz onayladıktan sonra görülecektir.
2) Yazım kurallarına mümkün olduğunca dikkat ediniz.
3) Kullandığınız üslubun kişiliğinizi yansıttığını unutmayınız.
4)Yorumunuza gelecek cevabı takip etmek beni bilgilendir kutucuğunu işaretleyebilirsiniz.

Daha yeni Daha eski

Reklam

Reklamlar