10.SINIF EDEBİYAT KİTABI CEVAPLARI,NOVA YAYINLARI,117.SAYFA

Reklamlar

117.SAYFA
6. a) Kitabınızdaki gazelin ilk beytinde geçen “cigeri” kelimesinin sözlükteki ilk (temel) anlamıyla
kullanılıp kullanılmadığını belirtiniz. Bu söz sanatının adını belirtiniz. Şiirden bu tarzda kullanılmış kelimelere örnekler veriniz.

CİĞER KELİMESİ İLK ANLAMIYLA KULLANILMAMIŞTIR.FELEĞİN KANDİLİ DENİLEREK "GÜNEŞ" KASTEDİLMİŞTİR. GÜNEŞİN CİĞERİ İMGESİNDE TEŞHİS (KİŞİLEŞTİRME) SANATI YAPILMIŞTIR.
DİĞER SÖZ SANATLARI ŞÖYLEDİR:

• Açık İstiare: Gökyüzü kandili derken, güneşi kasdediyor. Kendisine benzetilen var.
• Hüsn-i Talil: Gökyüzü kandilinin ciğeri döne döne yandı derken kastı güneşin dünyanın etrafında dönmesidir. Güneşin dünyanın etrafında dönmesini şair kendince bir sebebe bağlıyor. Âşığın çektiği âh ile güneş döne döne yanıyor.
• Kinaye: Güneşin tutuşması gökyüzünde güneşin ışık saçmasıdır. Ciğeri yakmak hem güneşin ortasıdır hem de çok üzülmek, dert çekmek anlamındadır.
• Kinaye: “Döne döne” hem gerçekten güneşin dönmesini hem de defalarca tekrar tekrar çok üzülmeyi anlatmak için kullanılmıştır.
• Teşhis: Gökyüzünün kandilinin ciğeri derken kişileştirilmiştir.
• Tekrîr: Döne döne kelimesinin tekrarı ile bu sanat yapılmıştır.

b) Aşağıdaki tabloya söz sanatlarının özelliklerini yazınız.

TÜM SÖZ SANATLARININ ÖZELLİKLERİ İÇİN TIKLAYINIZ

c) Üçüncü beyitte geçen sevgilinin saçı (zülüf imgesi) karanlıktır ve âşığı harap etmiştir. Buradaki
söz sanatının adını söyleyiniz.

TEŞHİS (KİŞİLEŞTİRME) SANATI VARDIR.

ç) Şiirdeki diğer imgeleri de bulunuz.

• Âhımın kıvılcımları
• felek kandilinin ciğeri 
• gümüş bedenli
• Zülfünün şamıyla 
• gönül mısrının harap olması 
• güvercinin döne döne haber ulaştırması
• aynaların sevgilinin yolunu gözlemesi
• Sevgilinin kapısı, bulunduğu yer Kâbe’ye benzetilmesi

d) Şiirdeki imge ve söz sanatlarının metinde nasıl bir işlevi olduğunu belirtiniz.

İMGELER VE SÖZ SANATLARININ  ŞİİRSEL ANLATIMIN YAKALANMASINDA ŞİİRİN DAHA ETKİLEYİCİ OLMASINDA ÇOK ÖNEMLİ İŞLEVİ VARDIR.

e) Şiirin son beytinde Necâtî Bey’in adı kullanılmıştır. Şairin bunu kullanma amacı nedir? Belirtiniz.

MAHLAS KULLANILMASI DİVAN ŞİİRİ GELENEĞİNİN BİR ÖZELLİĞİDİR.

7. Divan şiirinin hedeflediği okuyucu kitlesinin özelliklerini söyleyiniz.

DİVAN ŞİİRİ EĞİTİM GÖRMÜŞ , YÜKSEK ZÜMRE DENİLEN TAHSİLLİ , ŞİİRDEN VE SANATTAN ANLAYAN KİŞİLERİ HEDEFLEMEKTEDİR.
8. Kitabınızdaki şiirin temasına, yabancı şiirlerde, film senaryolarında da rastlanabilir mi? Tartışınız.
Sonuçtan hareketle divan şiirinin evrensel ve insana özgü olan temaları nasıl dile getirdiğini açıklayınız.
RASTLANABİLİR , ÇÜNKÜ AŞK TEMASI EVRENSEL BİR TEMADIR... ŞAİR İNSANA ÖZGÜ BU TEMAYI KENDİ DUYUŞ , DÜŞÜNÜŞ VE SANAT ANLAYIŞIYLA KURMACA BİR GERÇEKLİK İÇİNDE DİLE GETİRMİŞTİR.

9. Okuduğunuz metinde şairin sevgiliyi anlatırken çevresindeki dünyayayla ilgili izlenim, gözlem
ve sezgisini; kişisel duyarlılığını nasıl yansıttığını belirtiniz.

METİNDE KİŞİSEL DUYARLILIK , İZLENİM VE GÖZLEMELERE YER VERİLMİŞTİR.ŞAİR DIŞ DÜNYADAKİ NESNELER İLE SEVGİLİ ARASINDA İLGİ KURMUŞTUR. BUNU YAPARKEN DE İMGELERDEN VE SÖZ SANATLARDAN YARARLANMIŞTIR.
10. Şiirin yan anlam bakımından zengin olup olmadığını açıklayınız.

OLDUKÇA ZENGİNDİR.

11. Günümüz şairlerine ait sınıfa getiriniz aşk konulu şiiri okuyunuz. Necâtî’nin gazelinde anlatılan
duygu ve düşüncelerin okuduğunuz şiirde nasıl ifade edildiğini belirtiniz.

AŞK TEMALI ŞİİRLER İÇİN TIKLAYINIZ

12. Kitabınızdaki şiirden Arapça ve Farsça kelimelere örnekler veriniz. Bu kelimelerin şiirde kullanılma nedenini açıklayınız.

• Şerer: kıvılcımlar
• Sipih: gökyüzü, felek
• Ber-dâr olmak: asılmak, darağacına çekilmek.
• Cân u ser: başı ve canı
• Raks: dans, oynamak
• Sîm: gümüş
• Sîm-ber: gümüş tenli, bedenli

BU KELİMELERİN ŞİİRDE KULLANILMA NEDENİ

1. DİVAN EDEBİYATI GELENEĞİNİN ETKİSİ
2. DÖNEMİN DİL ANLAYIŞI
3. ARUZ ÖLÇÜSÜNÜN ETKİSİ
4. ARAP VE İRAN EDEBİYATLARININ ETKİSİ

13. Şiirde aktarılan duygular hakkındaki düşüncelerinizi belirtiniz.

YORUM SİZİN...

14. Şiiri okurken neler hissettiğinizi açıklayınız.

YORUM SİZİN
15. Okuduğunuz şiirin, kaleme alındığı dönemin zihniyetiyle ilişkisini açıklayınız.

NECATİ BEY MAHALLİLEŞME AKIMININ ÖNCÜLERİNDEDİR, DİĞER DİVAN ŞAİRLERİNE GÖRE DAHA SADE BİR KULLANMIŞTIR.GAZELLERİNDE HAYAL UNSURUNU İKİNCİ PLANA ATARAK GÖZLEME BÜYÜK ÖNEM VERMİŞTİR.O DÖNEM ŞİİRİNE CANLILIK GETİRMİŞTİR.

16. a) Necâtî Bey hakkında yaptığınız araştırma ve kitabınızdaki şiirden yararlanarak şairin edebî
ve fikrî yönüyle ilgili çıkarımlarınızı aşağıya yazınız.

NECATİ BEY EDEBİ VE FİKRİ YÖNÜ MADDELER HALİNDE..TIKLAYINIZ

b) Necatî Bey’in fikrî ve edebî özellikleriyle incelediğiniz gazel arasında bağlantı kurunuz.

GAZEL NECATİ BEYİN FİKRİ VE EDEBİ ÖZELLİKLERİYLE UYUMLUDUR.NECATİ BEY MAHALLİLEŞME AKIMININ ÖNCÜLERİNDEDİR, DİĞER DİVAN ŞAİRLERİNE GÖRE DAHA SADE BİR KULLANMIŞTIR.GAZELLERİNDE HAYAL UNSURUNU İKİNCİ PLANA ATARAK GÖZLEME BÜYÜK ÖNEM VERMİŞTİR.BU GAZELİNDE DE BU ÖZELLİKLERİ GÖRMEKTEYİZ... O DÖNEM ŞİİRİNE CANLILIK GETİRMİŞTİR.