12.SINIF EDEBİYAT MEVSİM YAYINLARI 67.SAYFA CEVAPLARI

SAYFA 67

6. Millî Mücadele yıllarında direniş ruhunu uyandırmak için kalabalık kitlelere yapılan seslenişlerin söylev üslubunu canlı tuttuğu bilinen bir gerçektir. Cumhuriyet Döneminde de şairlerin söylev üslubunu sosyal meselelerin ifadesinde bir araç olarak kullanmaları onlara ne gibi kolaylıklar sağlamıştır? Anlatınız.

Şiirlerde söylev üslubunun kullanılması şair ile okuru birbirine yaklaştırmaktadır. Şiirin muhattabı olan okuyucu böylece şiirin kendisine seslendiğini kolayca fark eder ve şiirin duygulanımından en üst düzeyde yararlanır. Şiir böylece yaratmak istediği farkın karşılığını daha kolay bir şekilde bulmuş olur. Hem bu yöntemle şiire bir samimiyet de katılmıştır.

7. Memleketimi Seviyorum şiirinde kullanılan toplumsal imgeleri tespit ediniz. Bu imgeler ile halkın

yaşamı arasında nasıl bir ilişki kurulmaktadır? Sözlü olarak ifade ediniz.
Şiirde memleketin şarkıları ve tütünü, memleketin yetiştirdiği önemli kişiler ( Bedrettin, Sinan, Yunus Emre), kurşun kubbeler, sarkık bıyıklar, türküler, memleketlerin tanınmış tarım ürünleri; çalışkan, namuslu ve yiğit insanlar gibi toplumsal imgeler kullanılmıştır. Bu imgeler doğrudan halkın içinden kaynağını almaktadır. Bu imgeler ile toplumsal yaşamın önemli noktaları semboller etrafında tasvir edilmiştir.

8. Toplumcu şiirin ifade imkânları ile serbest nazım arasında nasıl bir bağ kurulabilir? Şiir dilinin yeni

kavramlarla zenginleştiğini düşünüyor musunuz? Düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.
Toplumcu şiir bir yenileşmeyi beraberinde getirir ve kısıtlı vezin ve kafiyeyi aşar. Serbest nazım bu aşmanın en önemli araçlarından biridir. Toplumcu şiir Türkiye'de cumhuriyetin getirdiği yeni anlayış ve sanayileşmenin, üretimin öneminin artması ile ortaya çıkmış ve bu temaları kullanmıştır. Dolayısıyla şiirlere yeni kavramlar, yeni bakış açıları girmiştir.

9. XIX. yüzyıl sonlarında ihtiyaç duyulan yeni bir şiir anlayışı, topluma yönelişi beraberinde getirmiştir.

Geniş kitlelere hitap ederek onları harekete geçirme ihtiyacı üzerine kurulan bu şiir, “ben”i anlatan şiir yanında kalabalıkları harekete geçirme işlevinin hâkim olduğu söyleyiş biçimine de sahip olmuştur. XX. yüzyıl başlarında bütün dünyada bu özelliklere sahip bir şiire yöneliş vardır. Buna göre şiirin işlevinin sanat mı yoksa toplumsal sorunlar mı olması gerektiğini anlatınız.
Şiir en nihayetinde sanatın bir koludur ve estetik değerleri asla terk etmemelidir. İnsan gerçekliğinin iki yüzü varsa bunların biri toplumsal, diğeri bireysel gerçekliktir ve bu iki gerçeklik de şiir için vazgeçilmezdir. Dolayısıyla şiir bu iki gerçeklik arasında bir denge yaratmalıdır. Yani şiir içinde yetiştiği toplumdan ve onun sorunlarından asla kopmamalı fakat şairin ruhundaki duygulanımlara da kulağını kapatmamalıdır.

10. Şiirin belli bir ölçüsünün olup olmadığını belirleyiniz. Serbest nazım, şairlere duygularını dile getirme konusunda bir kolaylık sağlamakta mıdır? Açıklayınız.
Şiir serbest ölçüyle yazılmıştır. Serbest nazım şairlere duygularını dile getirme konusunda bir kolaylık sağlamaktadır. Şöyle ki kafiye ve veznin anlamı kalıplara sokması ve şairlerin biçimsel kaygılarla kimi zaman anlamdan ödün vermeleri serbest nazımla birlikte ortadan kalkmaktadır.

11. Okumuş olduğunuz metinde özellikle dizelerin sıralanmasında bir farklılık göze çarpmaktadır.

Söyleyişin mısra ve mısra örgüsü üzerinde bir etkisi var mıdır? Sözlü olarak ifade ediniz.
Dizelerin sıralanması şiire belli bir ritim kazandırmak içindir. Bu ritim şiirin okunmasını yani seslendirilmesini esas alarak oluşturulmuştur. Şair mısraları oluştururken vurgulamak istediği yerleri, okunuşta daha etkili okunmasını istediği bölümleri bu sıralamayla belirginleştirmiştir. Burada söyleyiş mısra örgüsü üzerinde belirleyici bir rol oynamıştır.

12. Şiirdeki ses akışını belirleyiniz ve sesin farklılaşma sebeplerini belirtiniz.

Şiir vurgulamalara göre ses akışını oluşturmuştur. Yani şair kimi yerde kısa mısralarla heyecanı ve ses akışındaki hızı sağlamış kimi yerde ise şiirin ritmini yavaşlatmıştır. Ses benzerlikleri de ses akışının belirlenmesinde önemli rol oynamıştır. Yani şair sesleri duyguları ifade edecek şekilde, ses uyumlarını belirginleştirecek şekilde aktarmıştır.

13. Memleketimi Seviyorum şiirinden yola çıkarak serbest nazımla yazılmış şiirlerde ritmin nasıl sağlandığını ve anlama göre vurgu ile söyleyişin birimleri oluşturup oluşturmadığını belirleyiniz.
Serbest nazımda ritim mısraların vurguya göre kesilmesi ve sıralanması yoluyla oluşturulur. Anlama göre vurgu ve söyleyiş dizelerin akışını ve birimlerini belirler. Vurgulanmak istenen yerlerde mısralar kesilir ve böylece bu ifadeler öne çıkarılmış olur.

14. Memleketimi Seviyorum şiiri, sizde ne gibi duygular uyandırmıştır? Yorumlayınız.

Bu şiir bende memeleket sevgisi, şimdiye ve geleceğe karşı umut ve memleket için bir şeyler yapmaya, emek sarf etmeye istek gibi duygular uyandırdı.

15. Şiirin ait olduğu geleneği metinden örnekler vererek anlatınız.
Şiir Toplumcu Şiir geleneğini sürdürmektedir. Bu şiir türü ile toplum kitleleri harekete geçirilmeye çalışılmıştır. Emek ve yaşam kaygıları ele alınmış, halkın öz değerlerine bu çerçeveden bakılmıştır. Örneğin Şeyh Bedreddin toplumcu bir karakter olarak ele alınmış, halkın çalışkanlığı ve yiğitliği yine bu çerçevede değerlendirilmiştir. Şiirin her zaman vermek istediği toplumsal bir mesaj olmalıdır. Nitekim bu şiirde toplumu yeni bir bakışla keşfetmek ve onun kendi durumunu anlamasını sağlamak amaçlanmıştır.

16. Serbest nazım ile toplumcu şiir arasında nasıl bir ilişki bulunmaktadır? Açıklayınız.
Serbest nazım, toplumcu şiirin biçimden ziyade anlamı ve mesaj kaygısını öne çıkaran, dolayısıyla biçimin daraltıcı kalıplarından şiirin kurtulmasını sağlayan bir yardımcısıdır. Toplumcu şiir serbest nazımla özgürleşmiş ve fikirlerini daha rahat ifade imkanı bulmuştur.

17. Nâzım Hikmet üzerine yaptığınız araştırma ve Memleketimi Seviyorum şiirinden yola çıkarak sanatçının fikrî ve edebî dünyası ile ilgili neler söyleyebilirsiniz? Eserle şair ilişkisi bağlamında değerlendiriniz.
NAZIM HİKMET FİKRİ ve EDEBİ YÖNÜ MADDELER HALİNDE..TIKLAYINIZ...

Etkinlik

Serbest nazımla yazılmış şiirlerin özellikleri hakkında yapılan araştırmalardan yararlanarak herkesbu nazım şekline ait bir özelliği söyler. Bu bağlamda bir beyin fırtınası yapılır. Sonuçlar tahtaya yazılır.

·         Serbest nazım divan, halk ve batı nazım şekillerinin vezin, kafiye, mısra kümelenmesi gibi kurallarını dikkate almayan, Tanzimat'tan sonra kullanılmaya başlanmış, Batı'dan alınmış bir nazım şeklidir.

·         Dizeler serbest biçimde sıralanmıştır.

·         Ses tekrarları oldukça önemlidir.

·         Kafiye tamamıyla terk edilmemiştir.

·         Şiirde dize kırılmalarına, basamaklı dizilişe, görselliğe önem verilmiştir.