9.SINIF EKOYAY DİL VE ANLATIM 160-169.SAYFA CEVAPLARI

Sayfa 160

Paragrafta Yapı

Hazırlık

-Cümlelerin oluşturduğu anlatım birimine paragraf denir.

İnceleme

Sayfa 163

-Metindeki paragraflar cümlelerin oluşturduğu anlam bütünlüğüne sahiptir. Paragraflar arasında geçişi sağlayan cümleler vardır. Bir paragrafın başlangıç cümlesi, kendinden önceki paragrafın son cümlesiyle anlam yakınlığı gösterir.

-Metnin son paragrafında yapılan açıklamalar bir kelime veya cümleyle ifade edilemez. Çünkü bütün kelimeler, kelime grupları ve cümleler paragrafın iletisini oluşturacak şekilde düzenlenmiştir.

1.Etkinlik

Bahçe ve duvar metin olarak düşünülürse taş, demir, tuğla, çimento; çiçek, ağaç, çimen, su gibi ögeler de birer paragraf olur.

2.Etkinlik

-Paragraflardaki cümleleri genellikle edat ve bağlaçlar birbirine bağlamıştır.

-Yapı ve anlam bakımından paragrafa uymayan cümleler paragrafı ve düşüncenin akışını bozar.

Sayfa 164

M.a.k.a.s.ı.n  v.e.r.m.e.k  i.s.t.e.d.i.ğ.i  h.e.r  ş.e.k.l.e  g.i.r.e.b.i.l.e.n  l.e.y.l.a.k  g.i.b.i 

Görüldüğü gibi cümlede en küçük anlam birimi olan sesler bir araya gelerek kelimeleri ve kelime gruplarını oluşturur. Bu kelime ve kelime grupları da bir bağlam çerçevesinde cümleyi meydana getirir.

-Paragraf da tıpkı cümle gibi anlam bütünlüğü olan bir metindir. Cümleden bir kelime çıkardığımızda anlam nasıl bozuluyorsa paragraftan da bir cümle çıkardığımızda anlam daralır veya bozulur

-İyi yazılmış bir paragrafta ne eksik ne de fazla bir cümle olabilir.

5.Etkinlik

Paragraf dil ögelerinin (ses, kelime, kelime grubu, cümle) kullanılması yoluyla bir duygu, düşünce veya tasarıyı anlatan yazılardır. Seslerin birer simge olduğunu düşünürsek cümle ve paragrafların bir gösterge olduğunu söyleyebiliriz.

Sayfa 165

-Paragrafın yapısı: gösteren

Paragrafın anlamı: gösterilen

6.Etkinlik

Konusu: İstanbul

Anahtar kelimeler: Lale Devri, İbrahim Paşa, IV. Mehmet

Düşüncenin  akışını bozan durum: IV. Mehmet’in oğlunu eğlendirmek için her gün yeni bir şey icat ediyordu.

7.Etkinlik

Verilen numaralı cümleler arasında bir anlam ilgisi ve yapı birliği yoktur.

Dil bilgisi kuralları, bir paragrafın oluşması için yeterli değildir. Paragrafın oluşmasında dil bilgisi kurallarına kelimeler, kelime grupları ve cümleler arasındaki anlam ilişkisi de yardım eder ve bunlar iç içedir.

Sayfa 166

8.Etkinlik

Olaya dayalı paragraflarda kişi, yer, zaman ve olay unsurları temel yapıyı oluşturur. Bunlardan birini çıkarırsak anlam ve paragrafın bütünlüğü bozulur.

Sayfa 167

9.Etkinlik

Bazı kelime ve kelime grupları, paragraf içindeki cümlelere ya da diğer paragraflara gönderme yapabilir. Paragraflar, bu gibi yollarla kendinden önceki ve sonraki paragrafla bağ kurmuş oluruz.

10. Etkinlik

Cümle: Tek bir yargı vardır. Anlam bütünlüğüne sahiptir. Dar bir ifade alanı vardır. Kelime ve kelime gruplarıyla kurulur.

Paragraf: Birden fazla yargı vardır. Anlam bütünlüğüne sahiptir. Geniş bir ifade alanı vardır. Cümlelerle kurulur.

Sayfa 168

11.Etkinlik

Verilen paragraflarda cümleler “ bu, ancak” gibi kelimelerle birbirine bağlanmıştır. Ayrıca her cümle bağdaşıklık ve bağlaşıklık yönünden kendinden önceki cümlenin devamı, kendinden sonraki cümlenin hazırlayıcısıdır.

Sayfa 169

Ölçme ve Değerlendirme Cevapları

1)giriş, gelişme ve sonuç, konu

2)DDDDYD

3)B

4)D

5)B

6)C