22 Mar 2014

BİRYAY 160.SAYFA CEVAPLARI (YEPYENİ)

Reklamlar


SAYFA 160.
2. a. Okuduğunuz şiirdeki söz sanatlarını bulunuz.
Çok fazla sanatlı bir şiir olmamakla birlikte...
2.dörtlükte "gül-bülbül" sözcükleriyle  tenasüp
"Bizi zemmeyleyen dilber" dizesinde "dil" sözcüğünde mecaz-ı mürsel sanatı vardır.
b.Belirlediğiniz söz sanatlarının özelliklerini açıklayınız.
c. Söz sanatlarının şiirde nasıl bir işlevi olduğunu belirtiniz.
Edebi sanatların ve imgelerin şiirdeki işlevi şiirin çok anlamlı olması sağlamak ve şiire estetik bir değer kazandırmaktır.3. a. Şiirin ilk dörtlüğünde geçen "Gelir amma neden sonra" halk söyleyişinin anlamını açıklayınız. Şiirden halk söyleyişlerine başka örnekler bulunuz.
"Gelir amma neden sonra" ozanın usandığını ve sevgiliye sitemini belirtmek için söylediği sözdür.
"Bizi zemmeyleyen diller" , "Yeter ettin bana nazı" diğer halk söyleyişleridir.


b.Şiirden, anlamını bilmediğiniz kelimeleri söyleyiniz.
...

c. İnceleme sonucundan hareketle şiir diliyle konuşma dilini karşılaştırınız. Benzerlik ve farklılıkları defterinize sıralayınız.
 Ozanın dili saf, sade, akıcı ve anlaşılır konuşma diline yakın bir Anadolu Türkçesidir.

4. a. Şiirde geçen "Yeter ettin bana nazı" dizesinde sevgilinin nazından usanan şair, bunu soyut
bir söyleyişle dile getirmektedir. Siz de soyut söyleyişlere şiirden başka örnekler veriniz.

b.Halk beğenisini ve zevkini yansıtan özelliklere okuduğunuz şiirden örnekler veriniz.
Halk şiiri halk için yapıldığı için halk şiirleri genellikler alıcıları tarafından beğenilen bir şiir türüdür.Sade ve yalın bir dilin kullanılması halkın beğenisini ve zevkini yansıtan özelliklerindendir.
c.Âşık Ömer'in halkın beğenisini de dikkate alarak soyut olanlarla kendi kişisel düşüncesini
nasıl dile getirdiğini açıklayınız. Bunun şiire katkısını belirtiniz.
Bu şiir halk için yazıldığı için bireyselliği de halkın bireyselliğidir. İşlenilen konular genel olarak somut konulardır. Çünkü soyut konuların anlaşılması güçtür. Halk şiiri güç konuların işlendiği yerler değildir.
ç. Şiirin dili ve kullanılan imgelerin, eserin ait olduğu gelenekle olan ilişkisini açıklayınız.
Aşık tarzı halk şiir geleneğine bağlıdır.
5. Şiirin size hissettirdiklerini söyleyiniz.
........
6. Sınıfta belirleyeceğiniz iki arkadaşınızdan şiiri bir kez sessiz okumalarını isteyiniz. Metni ikinci kez okurken neler hissettiklerini öğreniniz. Bu kişilerin farklı duyguları hissetmelerinin nedenini açıklayınız.
.............

a. Âşık Ömer hakkında edindiğiniz bilgileri arkadaşlarınızla paylaşınız.

b. Bilgi birikiminiz ve kitabınızdaki semaiden yararlanarak Âşık Ömer'in fikrî ve edebî yönüyle ilgili çıkarımlarınızı şemaya yazınız.
SORUNUN CEVABI MADDELER HALİNDE...TIKLAYINIZ...
Âşık Ömerin fikrî ve edebî yönü

c. Şairin sanat anlayışı ve kişisel özelliklerinin şiire nasıl yansıdığını açıklayınız.
Eserle şair arasında her zaman yakın bir ilişki vardır. Eser sahibini yansıtır. Bu eserde şairinin kültürünü, inançlarını, aşklarını, ayrılıklarını ve ideallerini bulmak mümkündür
a. Sınıfta kura ile belirleyeceğiniz bir arkadaşınızdan "koşma, semai, varsağı, destan, güzelleme, koçaklama, taşlama ve ağıt" hakkında edindiği bilgileri aktarmasını isteyiniz.
Âşık Tarzı Halk Şiirinde Kullanılan Nazım Biçimleri
1-KOŞMA
· Türk halk şiirin en yaygın türüdür.
· Sazla söylenir ve dörtlüklerle yazılır.
· Dörtlük sayısı genellikle 3–5 arasındadır.
· Hece ölçüsünün 6+5 veya 4+4+3 duraklı 11’li kalıbıyla yazılır.
· Şair koşmanın son bendinde ismini ya da mahlâsını söyler.
· Koşmalarla daha çok sevgi ve doğa şiirleri yazılmaktadır. Bu şiirlerde çıplak doğa güzellikleri karşısındaki duygulanmalarla birlikte daha çok aşk duyguları dile getirilir.
· Koşmalar dile getirilen duygular ve söylenişlerine göre koçaklama, güzelleme,taşlama, ağıt gibi isimler alır.

Konuları Bakımından Koşma Çeşitleri:
a) Güzelleme

· Türk halk şiirinde koşmanın güzeli öven türüne verilen ad olup; bir kimseyi, bir güzeli, bir atı, bir yeri, herhangi bir tabiat parçasını övmek maksadıyla söylenen şiirlere denir.
· Kısacası sevda ve güzellikler üzerine yazılan şiirlerdir. Âşık sevdalı kişidir.
· Halk Şairi, Saz Şairi gibi adların yanında bir adının da Âşık olması bundandır. O, bir güzele tutkundur, ya da gelenek onu ille de bir güzele tutkun görmek istemekte, buna göre değer biçmektedir.
· Çoğu âşıklar saz çalıp şiir söylemeye bile bir güzelin sevdasına düştükten, rüyada onun elinden "Aşk badesi" içtikten sonra başlar.
· Bu çok defa yaşayan bir güzel olmayıp bir güzellik ideali ya da hayal edilen güzeldir.

b) Koçaklama

· Türk halk şiirinde koşmanın kahramanlık, yiğitlik ve savaş konusunda söylenilen türüne verilen addır. Koçaklamalarda yiğitlik övülür, savaşlarda gösterilen kahramanlıklar dile getirilir.
· Genellikle hece ölçüsünün 6+5=11 ya da 4+4+3=11'li kalıbı ile söylenir.
· Koçaklama koşmanın bir türü olduğundan bu türün bütün özelliklerin taşır.
· Türk halkının çok değer verdiği kahramanlık, mertlik ve cesaret konusunu işleyen koçaklama türünün en iyi örneklerini Dadaloğlu, Kayıkçı Kul Mustafa ve Köroğlu gibi siyasî çatışmalara katılmış âşıklar vermiştir.

c) Taşlama

· Taşlama Halk şiirinde beğenilmeyen ya da istenmeyen herhangi bir kimsenin kusurlarını, gülünç taraflarını ya da toplumun aksak yönlerini alaylı bir biçimde ortaya koyan koşmalardır.
· Âşıklık geleneklerinin kuvvetli olduğu dönemlerde taşlamalar toplumda düzeltici bir görev de görmüşlerdir.
· Toplumda düzeni bozan bazı kişiler âşığın diline düşme korkusu ile kendilerine çeki düzen vermişlerdir.

d) Ağıt

· Toplumda yaygın olarak bilinen ağıtlar, önemli bir yeri ve çeşitli özellikleri bulunan, çevresindekilerden farklı bir kişiliğe sahip olan ya da ölüm olayı farklı olan kimselerin ölümü ile duyulan acıyı dile getiren şiirlerdir.
· Ölü çıkan evlerde, matem toplantılarında okunan ağıtlar ölenin anılarını yaşatacak nitelikte değişik bir ezgi ile söylenir.
· Ağıtlar bir bakıma ölen için söylenmiş methiyeler demektir.
· Ağıtlarda ölenin ailede ve toplumda bıraktığı boşluk, birlikte geçen günlerin anıları, dostluk, iyilik, cesaret, merhamet vb. temler ifade edilir.
· Halk arasında ağıt söyleyene ağıtçı, ağıt söyleme işine de ağıt yakma denir.


2-SEMAÎ
· Halk şiirinde hecenin sekizli ölçüsü ile koşma biçiminde düzenlenen ve özel bir ezgi ile söylenen şiirlerdir.
· Genellikle en az üç, en fazla beş dörtlükten oluşurlar.
· Çoğunlukla doğa, güzellik, ayrılık, kavuşma gibi duygusal ve lirik temaları işlerler.
· Semaînin hece ölçüsünün yanında aruz ölçüsü kullanılarak yazılanları da vardır.
3-VARSAĞI
· Özel bir ezgiyle söylenen koşmaya denir.
· Önce Güney Anadolu’da yaşayan Varsak Türkleri tarafından söylendiği için bu adla anılır.
· Semaîye benzer.
· Hece ölçüsünün en çok sekizli kalıbıyla yazılır.
· 4+4 duraklı veya duraksız olur.
· Kafiye şeması şöyledir: xaxa bbba ccca.
· Semaîden ezgi yönüyle ayrılır.
· Varsağı yiğitçe bir havayla okunur.
· Çokluk içinde "bre", "hey", "hey gidi", gibi ünlemler yer alır. Bu ünlemlerin bulunmadığı varsağılar ezgisiyle fark edilir.
· Halk edebiyatında en çok varsağı söyleyen âşık, Karacaoğlan'dır.

4-DESTAN
· Âşıklık geleneğinin önemli bir türü olan destan, birkaç örnek hariç tutulursa genellikle koşmaya benzer ve iki ya da üç dizelik bazıları dışında dörder dizelik bendlerden oluşur.
· Biçimleri bakımından belli bir düzenlilik gösteren destanların uyak örgüleri koşma uyak düzenine benzer ve iki ya da üç dizelik bazıları dışında dörder dizelik bendlerden oluşur.
· Uyak düzeninin abab - cccb - dddb - eeeb biçimi en yaygın olanıdır.
· Her dörtlüğün son dizesi olan bağlama mısraı dediğimiz dize destanlarda çok önemlidir.
· Bu dize kendinden önceki üç dize ile hem biçim hem de anlam bakımından büyük bir bağlılık göstererek kimi zaman da aynen tekrar edilerek önceki dizelerin anlamım güçlendirir.
· Destanlarda dörtlük sayısında belli bir ölçü yoktur; konusuna ve âşığın yaratma gücüne göre dört dörtlükten 121 dörtlüğe kadar uzayan destanlar bulunmaktadır.
· Bu sayı kesinlik anlamına gelmemektedir, destan istenilen ölçüde uzatılabilir.
b. Edindiğiniz bilgi birikiminden yararlanarak aşağıdaki halk şiiri örneklerini mısra örgüsü, kafiye
düzeni (şeması) ve temasına göre gruplandırınız. Tespitlerinizi şiirlerden sonra verilen şemaya yazınız.
VARSAĞI
Yürû bre Bulgar Dağı 
Hemen dağlar sende m'olur
 Yaylalı sümbüülü yurtlar
 Büyük evler sende m'olur

Karacaoğlan

Artikel Terkait

YORUM YAPARAK SORU SORABİLİR veya KATKIDA BULUNABİLİRSİNİZ...

1) Yaptığınız yorum biz onayladıktan sonra görülecektir.
2) Yazım kurallarına mümkün olduğunca dikkat ediniz.
3) Kullandığınız üslubun kişiliğinizi yansıttığını unutmayınız.
4) Yorumunuza emoji eklemek için "Emoticon" butonuna tıklayın.
5)Yorumunuza gelecek cevabı takip etmek beni bilgilendir kutucuğunu işaretleyebilirsiniz.


EmoticonEmoticon