Sayfa 121
XV. Yüzyıldan XIX. Yüzyıl Ortalarına
Kadar Osmanlı Edebiyatı
a. Coşku ve Heyecanı Dile Getiren Metinler (Şiir)
1. Divan Şiirî
(Gazel, Kaside, Rubai, Tuyuğ, Murabba, Şarkı, Terkibi bent)
Hazırlık Çalışmaları
1. Divan şiiri
hakkında bildiklerinizi söyleyiniz.
CEVABI MADDELER HALİNDE TIKLAYINIZ
2.
Gittin ammâ ki kodun hasret üe cânı büe
İstemem sensiz olan sohbet-i yârânı büe
İstemem sensiz olan sohbet-i yârânı büe
Neşatî
(Gittin ama canımı özlemle
başbaşa bıraktın.
Sen olmadiktan sonra dostlarla
sohbet etmeyi büe istemem.)
Yukarıdaki dizelerde aktarılan
duyguyu açıklayınız.
Ayrılık ve hasret duyguları aktarılıyor.
3. Bir dönemin sosyal
yaşantısının şiire yansıtılmasını nasıl değerlendirdiğinizi belirtiniz.
Sayfa 122
a.
Okuduğunuz şiirin ahenk
ögelerini (aliterasyon, asonans, ritim, uyak, söyleyiş özelliği) belirleyiniz.
Tespitlerinizi aşağıya not ediniz.
Aliterasyon:
n, l, m
Asonans: a, ö, ü
Ritim: Şiirde son dizelerin ritmik bir ses akışı vardır.
Söyleyiş özelliği: Şair aşk acısını çeken ve duygularını acılar içinde kıvranan, inleyen bir hasta gibidir. Şiirin genelinde bir yakınma ve acınma duygusu sezilmektedir.
Asonans: a, ö, ü
Ritim: Şiirde son dizelerin ritmik bir ses akışı vardır.
Söyleyiş özelliği: Şair aşk acısını çeken ve duygularını acılar içinde kıvranan, inleyen bir hasta gibidir. Şiirin genelinde bir yakınma ve acınma duygusu sezilmektedir.
b. Konuşma dilindeki tonlama ve vurguyla
beyitlerdeki ses ve söyleyiş arasındaki ilişkiyi açıklayınız.
Bentlerdeki
“ vay” kelimesi konuşma diline özgü bir vurgu değeri taşımaktadır
Sayfa 123
b. Şiirin her bir biriminin ve şiirin temasını belirleyiniz. Tespitlerinizi
tabloyatyazınız.
|
Birimlerin Teması
|
Şiirin Teması
|
I.beyit
|
Felekten şikayet
|
|
2. beyit
|
Gönül ehlinden şikayet
|
|
3. beyit
|
Sözün önemi, değeri
|
|
4. beyit
|
Şairin etkili söz söylediği (Kendi şiiri över)
|
|
5. beyit
|
Nef’i’nin*kalbinin temizliği ile
dostların kalbinin durumu
|
•Tabloya yazdığınız tespitlerden yola çıkarak "şiiri meydana getiren
birimlerin ortak paydasını" belirtiniz.
Bu
şiiri meydana unsurlar beyittir ve bu beyitlerdeki ortak payda kesinlikle
temadır.
•Birimlerin ortak bir tema etrafında toplanarak bir bütün oluşturup
oluşturmadığını açıklayınız.
Beyitler
arasında ortak bir tema bulunmuyor ki zaten genel olarak gazeller*her beyitte
farklı konuları işler.
Sayfa 124
NOT: DİVAN EDEBİYATI TESTLERİ İÇİN TIKLAYINIZ...
a.
"Yek ahenk ve yek avaz gazel" hakkındaki bilgilerinizi
arkadaşlarınızla paylaşınız.
b.
Bakî'nin şiirinin ilk beytinde aktarılan duyguyu belirtiniz. Bu duygunun diğer
beyitlerde de farklı kelimelerle tekrar edilip edilmediğini tartışınız.
Ulaştığınız sonucu kısaca ifade ediniz.
c.
Fuzulî'ye ait aşağıdaki gazeli okuyunuz.
Âh eylediğim
serv-i hırâmânın içindir Kan ağladığım gonce-i handânın içindir
Ser-geşteliğim
kâkül-i müşgînin ucundan Âşüfteliğim zülf-i perişânın içindir
Can ver gönül ol
gamzeye kim bunca zamanlar Cân ile seni beslediğim anın içindir
Vâ'iz bize dün
dûzahı vasfetti Fuzulî Ol vasfsenin küübe-i ahzânın içindir
Fuzulî
ç. Okuduğunuz
iki gazelin "yek ahenk mi yek avaz mı" olduğunu aşağıda verilen
ilgili kutucukları eşleştirerek belirleyiniz.
d. Bedri Rahmi
Eyüboğlu'nun aşağıdaki şiirini okuyunuz.
ÇAKIL
Seni düşünürken
Bir çakıl taşı
ısınır içimde
Bir kuş gelir
yüreğimin ucuna konar
Bir gelincik
açıhr ansızın
Bir gelincik
sinsi sinsi kanar
Seni düşünürken
Bir erik ağacı
tepeden tırnağa donanır Delüer gibi dönmeye başlar Döndükçe yumak yumak çözülür
Çözüldükçe ufalır küçülür Çekirdeği henüz süt bağlamış Masmavi bir erik kesilir
ağzımda Dokundukça yanar dudaklarım
Seni düşünürken
Bir çakıl taşı
ısınır içimde
Bedri Rahmi Eyüboğlu
Sayfa 125
• Modern
şiir örneği olan "Çakı T'da şairin, duygu ve düşüncelerini dile getirirken
anlatmak istediklerini nasıl aktardığını açıklayınız. Bu açıdan Bakî'nin gazeliyle "ÇakıT'ı karşılaştırınız. İki şiirin
farklı olan yönlerini belirtiniz.
•
Bakî'nin gazelinde dile getirilen duygu ve düşüncenin, günümüz şiir
örneklerinden olan "ÇakıT' da nasıl ele alındığını açıklayınız.
a.
Bakî'nin gazelinde kendi anlamı dışında (mecaz anlamda) kullanılan kelimelerin
altını çiziniz.
Bu kelimelerin şiirde hangi anlamda kullanıldığını belirtiniz.
Bu kelimelerin şiirde hangi anlamda kullanıldığını belirtiniz.
b. Gül
imgesinin şiirde nasıl kullanıldığını aşağıya yazınız.
Gül:_
Gül:_
c.
Şiirdeki "yalvar" kelimesi "para" demektir. Ancak şiirde
başka bir anlamda daha kullanılmıştır. Bir kelimenin iki anlamının aynıdizede
kullanılmasına ne denildiğini belirtiniz. Aşağıda belirtilen söz sanatlarının
şiirde nasıl kullanıldığını belirleyiniz. Tespitlerinizi aşağıda boş bırakılan
yerlere kısaca yazınız.
Teşbih
(benzetme):____________________________________________________________
Mübalağa
(abartma):___________________________________________________________
Tecahülüarif (bilinmezlikten gelme):_____________________________________________
ç. Şiirdeki imgelerin ve söz sanatlarının
şiire olan katkısını açıklayınız.
Hiç ovaya
inmedin
mi
Duman duman oldu
Aşk oduna
yanmadın
mı
Çayır çimen oldu
Gam gussadan
donmadın
mı
Ben yâri görmedim
Haiim yaman oldu
Köroğlu
1.
Gazelde anlatılanların yaşanmasının mümkün olup olmadığını belirtiniz. Anlatılanlarda,
şairin gözlemlerinin, izlenimlerinin, sezgilerinin, kişisel duyarlılığının
etkisini açıklayınız.
2.
"Kapu" kelimesi şiirin ikinci beytinde yan anlamıyla kullanılmıştır. Şiirden yan anlamıyla kullanılan
kelimelere başka örnekler veriniz. Tespitlerinizden hareketle şiirin yan anlam
bakımından zengin olup olmadığını belirtiniz.
3.
Şiirdeki "ruhsâr, serv, şîve-i reftâr, müptelâ, dil-i bîmâr, çâk, girîbân vb."
Arapça veya Farsça kelimelerin kullanılma nedenini tartışınız. Ulaştığınız
sonucu belirtiniz.
4.
Bakî'nin şiirinin hangi geleneğin etkisiyle yazıldığını söyleyiniz.
5.
a. Şairin şiirde dile getirdiği duygu ve düşüncelere katılıp katılmadığınızı
nedenleriyle açıklayınız.
b. Şiiri ilk
okuduğunuzda neler hissettiğinizi belirtiniz. Şiiri bir kez daha okuyunuz ve
neler hissettiğinizi açıklayınız.
Sayfa 126
a. Bakî'nin
hayatı ve sanat anlayışı hakkındaki bilgilerinizitarkadaşlarınızla paylaşınız.
b. Bilgi
birikiminiz ve okuduğunuz gazelden yararlanarak şairin fikrî ve edebîyönü
hakkındaki düşüncelerinizi şemaya yazınız.
Bakî'nin fikrî ve
edebî yönü
c. Okuduğunuz gazel
ile Bakî arasındaki ilişkiyi açıklayınız.
KYNK:testonline.blogcu.com
8 yorum
cevaplar daha çabuk yayınlansa çok daha faydalı olur
n
Ya bu ne saçmalık . Çoğunun cevabını kıymamışsınız sadece sorular var . Böyle olacaksa hiç koymayın bence daha iyi .
Vc
eksik sayfalar ne zaman eklenecek
eksik sayfalar ne zaman eklenecek
eksik sayfalar ne zaman eklenecek
eksik sayfalar ne zaman eklenecek
YORUM YAPARAK SORU SORABİLİR veya KATKIDA BULUNABİLİRSİNİZ...
1) Yaptığınız yorum biz onayladıktan sonra görülecektir.
2) Yazım kurallarına mümkün olduğunca dikkat ediniz.
3) Kullandığınız üslubun kişiliğinizi yansıttığını unutmayınız.
4) Yorumunuza emoji eklemek için "Emoticon" butonuna tıklayın.
5)Yorumunuza gelecek cevabı takip etmek beni bilgilendir kutucuğunu işaretleyebilirsiniz.
EmoticonEmoticon