25 Şub 2014

12.SINIF DİL VE ANLATIM 95-130.SAYFA CEVAPLARI

Reklamlar

Sayfa 95

Tiyatro(Oyun)

Sayfa 103

2.Etkinlik
a)Metnin Dramatik Örgüsü: Karagöz’ün Hacivat’ın evine gelip onu görmek istemesi
Gelişme: Kendisini soran kişinin Karagöz olduğunu gören Hacivat’ın Karagöz’ü tanımıyormuş gibi davranması, yalnız kaldıklarında Karagöz’ü azarlaması, aralarında geçen uzun bir konuşmadan sonra ona iş ve para teklif etmesi, Karagöz’ün bunu reddetmesi

Sonuç: Karagöz’ü tanıyan Hacivat’ın kızının babasına eski günlere dönmesi için yalvarması, babasının kabul etmemesi, Karagöz’ün evden çıkıp gitmesi,

b)Kişiler:
Karagöz: Geleneksel Karagöz oyunundaki Karagöz tiplemesinin tüm özelliklerini barındıran, sözlü kültürü temsil eden, paraya ve zenginliğe önem vermeyen bir kişidir.
Cemal Abdi: Hacivat’ın modern kültür içerisinde yozlaşma biçimidir. Eski kültürden kopmuş, zenginliğin ve Alafranga yaşamın rahatlığına kapılarak öz değerlerini unutmuş bir insandır.
Uşak: Efendisine bir köle gibi bağlı, çok dikkatli, düzenli ve kibar bir gençtir.
Cemal Abdi’nin Oğlu: Anne babasının ilgisizliği ve umarsamazlığı nedeniyle iyi yetişememiş, bilinçsiz bir delikanlıdır.
c)Yer: Oyundaki olaylar Cemal Abdi’nin lüks evinde geçmektir. Evin özellikleri metnin başındaki paragrafta tasvir edilmiştir.
Zaman: Karagöz oyunlarında zaman unsuru pek sezdirilmez. Ancak bu oyun, içinde yaşadığımız modern çağı anlatmaktadır. Karagöz geçmişte kalmış bir tiptir. Geçmişten gelerek Hacivat’ı görmek ve onu yine eskisi gibi yanına almak istemiştir.
e.Çatışma: Karagöz’ün Dönüşü, toplumumuzun yozlaşmasını ve bu yozlaşmayı yaşarken kaybettiğimiz, ihtiyacımız olan değerlerden ve yakamızı bırakmayan değersizliklerden söz etmektedir.
Tema: Metnin teması toplumsal değerlerin kayboluşudur.
Konu: Karagöz’ün geçmişten gelerek günümüz hayatında zengin bir iş adamı olan eski arkadaşı Hacivat’ı bulması
Bakış Açısı: Oyunda olaylar hakim anlatıcının bakış açısına göre anlatılmıştır.
3.Etkinlik
Metnin ilk bölümündeki sahne betimlemesi ve kişilerin diyalogları arasında geçen yay ayraçla belirtilen davranış ve hareketler göstermeye değil anlatmaya bağlı metinmlerdir.
5.Etkinlik
Metinde olayın geçtiği mekan ilk bölümde bir betimleme paragrafı halinde ifade edilmiştir. Tiyatroda mekan unsuru gerçeklik duygusu uyandıracak bir dekor düzenlenerek oluşturulur.
6.Etkinlik
Metinde anlatılan olay günümüzde yaşanmaktadır.
7.Etkinlik
Metnin teması toplumsal değerlerin kaybolmasıdır.
8.Etkinlik
Metnin yazıldığı dönem 1950- 1960 yılları arasıdır. Bu dönemde toplumun sosyal yaşamında eski kültürümüze ait unsurlar göz ardı edilmiş, Batı kültürüne ait yaşam tarzı ve anlayış moda haline gelmiştir.

Sayfa 107

10.Etkinlik
Ah Şu Gençler adlı metnin dramatik örgüsü:
Gençliğin sorunları konusunda bir açık oturum yapılması
Konuşmacı olarak katılan aile bireylerinin yapmacık davranmaları
Bir babanın çocuğuna yazı ve sayıları yanlış bir tutumla öğretmeye çalışması
Sınıf tekrarı yapmış bir delikanlının bilim ve sanata ilgisizliği, aile ilişkilerindeki yanlış tutumlar
11.Etkinlik
Metinde aile bireyleri arasında geçen olaylar 1.oyuncunun sunumuyla dile getirilmektedir. Açık oturum biçiminde canlandırılan sahneler birbirine benzemektedir.
12.Etkinlik
Anne Baba: Evde başka, açık oturumda başka kişiliğe sahiptirler.
1.Oyuncu: Olayları ve kişileri yönlendiren, yöneten kişidir. Yazarın görevini üstlenmiştir.
Yönetici: Açık oturumu yöneten başkandır.
Çocuk/Delikanlı: Anne babasının ilgisizliği ve yanlış tutumları yüzünden iyi bir eğitim süreci geçiremeyen bilgisiz ve başarısız bir kişidir.
13.Etkinlik
Metinde açık oturumun yapıldığı mekan bir televizyon stüdyosu, aile bireylerinin evdeki hayatlarının anlatıldığı bölümler ise bir oda dekoru biçiminde sunulabilir.
14.Etkinlik
Metinde anlatılan olay günümüzde ya da günümüze yakın bir geçmişte yaşanmıştır.
15.Etkinlik
Metnin teması gençlerin ilgisiz ve sevgisiz yetişmeleridir.
16.Etkinlik
Metnin teması, günümüz gençlerinin yetişmesinde görülen önemli bir soruna işaret etmektedir.
17.Etkinlik
Metinde kişilerin davranış ve yüz ifadelerini yay ayraç içinde belirten açıklamalar göstermeye değil anlatmaya yönelik ifadelerdir.

Sayfa 111

19.Etkinlik
Sevgili Doktor adlı oyunun ikinci sahnesinde temel çatışma “dalkavukluk- kariyer kaygısı” kavramları arasında yaşanmıştır.
20.Etkinlik
Oyunda mekan bir tiyatro sahnesinin  karşısındaki seyirci koltuklarıdır. Mekanı tiyatro içinde tiyatro olarak görmekteyiz. Sahne ve dekor oyunun vermek istediği iletiyi güçlendiren, gerçeklikle ilişkilendiren çok önemli bir unsurdur.
21.Etkinlik
Tiyatro Türleri:
Modern tiyatro: Komedi, trajedi, tiyatro
Geleneksel tiyatro: Karagöz, orta oyunu, meddah, seyirlik oyunlar
Okuduğumuz metinlerden “Karagöz’ün Dönüşü” ve “Sevgili Doktor” adlı oyunlar dram, Ah şu Gençler oyunu ise komedi türünde yazılmıştır.
23.Etkinlik
Okuduğumuz metinler sahne tekniğine uygun bir şekilde yazılmıştır. Dolayısıyla bu oyunlar canlandırılmak üzere yazılmıştır.
24.Etkinlik
Karagöz’ün Dönüşü adlı metinde Karagöz’ün replikleri geleneksel tiyatrodaki Karagöz oyunlarına ait ifadeleri içermektedir. İncelediğimiz metinlerde kişiler arası diyaloglar metnin anlam bütünlüğünün  ortaya çıkmasını sağlamaktadır. Tiyatrodaki replikler öykü ve romandaki paragraf biriminin görevini yerine getirir.
26.Etkinlik
Bir drama metninin tiyatroda sahnelenebilmesi için bir yönetmene, oyunculara, suflöre, dekora  ve dekorculara, aydınlatma ve ses sistemine ihtiyaç vardır.
27.Etkinlik
Söyleşmeye bağlı anlatım
28.Etkinlik
Sanatsal işlev

Sayfa 112

Anlama Yorumlama
1)Karagöz’ün Dönüşü adlı oyun sahne tekniği ve dramatik örgüsü bakımından modern tiyatronun özelliklerini taşır.
4)tiyatro türünde olay örgüsü yerine dramatik örgü vardır. Anlatımdan çok göstermeye dayalı bir olay akışı vardır. Olayların akışı kişilerin konuşmalarıyla takip edilir. Olay ve kişiler bir sahne düzeninde ortaya konur. Tiyatro metinleri bu yönleriyle hikaye ve romandan ayrılır.
7)Karagöz’ün Dönüşü metnindeki dramatik örgüde anlatılan olaylar inandırıcı değildir. Ah Şu Gençler ve Sevgili Doktor metinlerinde ise gerçeğe uygun, inandırıcı olaylar anlatılmaktadır.

Sahne 113

Ölçme ve Değerlendirme Sorularının Cevapları

A)DDYD
B)Orta oyunu, Kavuklu- pişekar, Komedya
C)
1)D
2)A
3)C
4)B
5)D
6)C
7)E
8)D
Ç)
1)Açıklayıcı anlatım, tartışmacı anlatım
2)Sanatta yaratma denilen şey aslında var olanı yenileme ve değiştirme çabasıdır.

Sayfa 115

Şiir

Hazırlık
2)Bir metinde ses ahengi, ritmik bir ses akışı ve dize birimi varsa o metin şiirdir.
3)Edebiyatımızda belli başlı üç şiir geleneği vardır.
Halk Şiir Geleneği:
Kullanılan dil halkın dilidir.
Halk deyimlerine ve güzel halk söyleyişlerine yer verilir.
Şairler şiirlerini saz eşliğinde, belli bir ezgi ile söylerler.
Nazım birimi dörtlüktür.
Hece ölçüsü kullanılmıştır.(7, 8, 11)
Yarım kafiye kullanılmıştır. Rediften de yararlanılmıştır.
Tabiatla ilgili benzetmelerden yararlanılır.
(boy serviye, yüz aya, kaş kaleme, diş inciye, yanak güle)
Aşk, tabiat, ayrılık, hasret, ölüm, yiğitlik, din gibi konular işlenmiştir.
Şair son dörtlükte adını(mahlasını) söyler.
Divan şiiri geleneği ve özellikleri:
Aruz ölçüsü kullanılır.
Nazım birimi beyittir.
Süslü ve sanatlı bir dil kullanılır.
Biçimsel kalıplar vardır.
Konular genellikle aşk, şarap, kadın ve Allah sevgisidir.
Sosyal konular fazla işlenmez.
Modern şiir geleneği ve özellikleri:
Serbest ölçü kullanılır.
Kafiye ve redif gibi ahenk ögeleri tercihe göre kullanılabilir.
Söz sanatlarına çok fazla yer verilmez.
Sade ve anlaşılır bir dil kullanılır.
Şiirlerin temaları çok farklıdır.
Şairler kendilerine has imgeler oluştururlar.
Konularda bireysellik ön plandadır.
Şairler kendi benlerini şiirlerine yansıtırlar.
Şiirin biçimsel kalıpları yoktur. Kimi şair dize, kimi beyit, kimi dörtlük kullanır.

Sayfa 116

2.Etkinlik
Nazım birimi: Beş dizelik bentler
Ölçü: serbest ölçü
Kafiye düzeni: “…ak yok” ses benzerliğiyle oluşan kelimeler her bendin ikinci ve son dizesinde tekrarlanmıştır. (xaxxa, xaxxa)
5.Etkinlik
Şiiri düz yazı biçiminde okursak ses ahenginin şiire kazandırdığı söyleyiş güzelliği kaybolur. Şiir düz yazıdan ayıran en önemli özelliği ahenkli ve akıcı bir anlatıma sahip olmasıdır.
6.Etkinlik
Kardaş: gerçek kardeşine değil, memleket edebiyatının temsilcileri olan yazar ve şairlere seslenir.
Toprak: memleket, bölge
Çık: git, gez ,dolaş
Çamı bitmiş, kavağı azalmış: doğal bitki örtüsünden yoksun, kıraç
Gamla örtülü bayırlar, çıplak değil: üzüntülü ve kederle örtülü bir coğrafya
Yeşeren: dirilen, hayata dönen
Yersin içersin sofrasından: Nimetlerinden faydalanmak
Bakımsızlıklarla göçüp gitmiş bir cihan: İlgisizlikten yok olmak üzere kalmış bir dünya
Mevsimler soğumuş, sular azalmış: kışın gelmesi, suların azalması
Utanır elin ayağın: mecazlı  bir ifade
Dertle, sefaletle: sıkıntılı, dertli
Siyah leşlerle kararmış: rengi siyaha  çalıyor

Sayfa 117

9.Etkinlik
Kızılırmak Kıyıları adlı metinde bentlerin ikinci ve beşinci dizeleri arasında ses ahengi vardır.
10.Etkinlik
Birimlere hakim olan duygular:
1.Bent: Şair ilk kıtada, kendinden önce gelen memleket edebiyatının temsilcisi sanatçılara, Anadolu ile ilgili şiirler yazan Anadolu’yu eserlerinde mesut bir biçimde gösteren şairlere “kardaş, senin dediklerin yok.” Diye seslenir.
2.Bent: Şair ikinci bentte, Anadolu’nun görülen yüzünü, tabiata ait özelliklerini insana yansıyan yönleriyle bizlere sunar.
3.Bent: Anadolu’yu bir sofraya benzeten şair, üç yüz senedir Anadolu sofrasından beslenen memleketin tüm kesimlerine seslenir.
4.Bent: “Parça parça yarılmış öküz ardında/ Parmağı üç pare, tırnağı ak değil” mısralarıyla Anadolu insanının durumunu fotoğraf gerçekliği içinde okura sunmaktadır.
5.Bent: “Gün doğar, tarla kuşları uçuşurlar,/Ağır bir aydınlık, bildiğin şafak değil.” Mısralarıyla günlerin doğmasının, tarla kuşlarının uçuşmasının bu topraklarda acı gerçeği değiştirmediğini belirtmiştir.
6.Bent: Anadolu coğrafyası Kızılırmak nehrinin geçtiği yerler üzerinden anlatılarak sunulur.
7.Bent: Şair, şiirini tamamlarken yine Anadolu hakkında yazanlara, “Kardaş, görmüyorum ama hala duyabiliyorum” diye seslenmektedir.
Birimlerin anlamlarından hareketle şiirin temasının “Unutulan Anadolu” olduğunu söyleyebiliriz.
11.Etkinlik
“Kızılırmak Kıyıları” şiirinde halk diline ve söyleyişine yaklaşan şair, “gel gayrı, “çık hele” gibi sözcüklerle de halkın duygularını daha samimi bir şekilde şiirine taşımış, onlarla hemhal olmaya çalışmıştır.
12.Etkinlik
Kızılırmak Kıyıları siyasi otoriteye ve aydınlara bir eleştiri niteliği taşır. Cumhuriyet Dönemi Toplumcu Şiir Geleneği
13.Etkinlik
Tanzimat Dönemi Şiirinde işlenen Konular:
1.Kuşak: Eşitlik, hak, adalet, özgürlük, vatan
2.Kuşak: Aşk, yalnızlık, ölüm, ayrılık gibi bireysel temalar
Servetifünun Şiirinde işlenen Konular: Aşk, yalnızlık, ölüm, ayrılık, tabiat güzellikleri, karamsarlık, bunalım gibi bireysel temalar
Milli Edebiyat Dönemi  Şiirinde İşlenen Konular: Memleket sevgisi, tarihi zaferler, milli dygy ve duyarlılıklar, vatan ve millet sevgisi, ulus bilinci gibi milli ve toplumsal temalar
15.Etkinlik
Edebi metinlerin oluştuğu ve yazıldığı dönemin birer temsili olduğu düşüncesinden hareketle, “Kızılırmak Kıyıları” şiirini de yazıldığı dönemin şartları üzerinden değerlendirmek gerekir.

Sayfa 119

18.Etkinlik
Birinci Bent: Şair, memleketine duyduğu özlemi memleketine özgü söyleyişler ve benzetmelerle ifade etmektedir.
İkinci Bent: Şair, ilmik ilmik, damar damar yerli olduğunu söylerken memleketiyle bütünleşmiş olduğunu, ressamlığındaki ustalığı memleketin yani Anadolu’nun güzelliklerinden aldığını söylemek istiyor.
3.Bent: Şair Anadolu’ya hakaret eden ve onu küçümseyenlere karşı duracağını, bu gücünü de şiirden aldığını belirtmektedir.
4.Bent: Köy türkülerinin kendi şiirlerinden daha çok üstün bir sanat eseri olduğunu ifade etmektedir. Böylece Anadolu’nun halk kültürü ve edebiyatını övmektedir.
5.Bent: Köy türkülerinin doğal, gerçek ve insanca eserler olduğu belirtilmiştir. Türküler insan yaşamını gerçekçi bir ifadeyle ortaya koyar.
6.Bent: Türküler insanının temiz, saf karakterini dile getirir. Anadolu’nun dağı, yaylası, toprağı, bereketi, tarihi, acıları, sevinçleri, velhasıl her şeyi türkülerde saklıdır.
7.Bent: türküler duyguları etkileyici bir ses ahengiyle yansıtır.
8.Bent: Türküler, Anadolu insanının bağrından kopmuştur. Her biri farklı bir ruh halinin yansımasıdır.
Şiirin birimlerindeki anlamların kesiştiği ortak payda yani tema “Anadolu türküleri” dir.
Kızılırmak Kıyıları şiirinde beş dizelik bentler kullanılmıştır. Her bendin düzenli bir ses ahengi vardır.
İlk şiirin yapı bakımından benzer özelliği, serbest ölçüyle yazılmış olmalarıdır.
19.Etkinlik
Benim yüreğimde boylu boyunca memleketim var: yan anlam
Canıma ciğerime dek işlemiş: Yan anlam
Elma dalından uzağa düşmez: yan anlam
Bin bir yerimden bağlanmışım: Mecaz
Düşümden tırnağıma kadar ressamım: Mecaz
Taşıma toprağıma toz konduranın alnını karışlarım: mecaz
İçerisine insan kokusu sinmiş mısralara vurgunum: mecaz
Bıçak gibi kemiğe dayansın yeter/Eğri büğrü, kör topal kabulüm: Mecaz
Dilimizin tuz biberi: mecaz
Ana sütü gibi candan/ana sütü gibi temiz: mecaz
20.Etkinlik
Aynı zamanda birer imgedir.

Sayfa 121

21.Etkinlik
Türküler Dolusu şiirinin teması Anadolu türküleri, Şiir Balı metninin teması ise Anadolu halk şiirleridir. İki metnin dayandığı ortak payda, Anadolu insanının bağrından çıkmış sözlü gelenek ürünleridir.
22.Etkinlik
Cumhuriyet dönemi şiir geleneği
24.Etkinlik

Balıkçılar
Kızılırmak Kıyıları
Türküler Dolusu

Yapı
Serbest müstezat biçiminde ve aruz ölücüsüyle yazılmıştır.
Serbest ölçüyle yazılmıştır.
Serbest ölçüyle yazılmıştır.

Dil ve anlatım
Ağır, süslü ve imgelerle yüklü bir dili vardır.
Açık, sade ve akıcı bir dili vardır.
Açık, sade ve akıcı bir dili vardır.

Söyleyiş Tarzı
Olay örgüsündeki kişiler arasında gerçekleşen diyalogları ifade eden bir söyleyiş vardır. Acındırma amacı sezilir.
Eleştiren, acındıran, iğneleyici bir söyleyiş biçimi vardır.
Övgü ve sevgi ifadelerinin yoğun olduğu bir söyleyiş hakimdir.

Anlatım türü
Öyküleyici ve betimleyici anlatımla birlikte şiirsel bir ifade vardır.
Şiirsel anlatım
Şiirsel anlatım


Sayfa 122



Aşklar
Kızılırmak Kıyıları/Türküler Dolusu
Farklılıklar
Düzyazı biçiminde ve paragraf birimiyle yazılmıştır. Bireysel bir tema ele alınmıştır.
Manzum biçimde ve dize birimiyle yazılmışlardır.
Toplumsal temaları ele almışlardır.
Benzerlikler
Aşklar metninde cümlelerin çoğu devriktir. Bu yüzden iki metinde de şiirsel bir söyleyiş özelliği vardır.

Sayfa 124

28.Etkinlik
Hayal Şehir ve Canım İstanbul adlı şiirlerin teması İstanbul’dur.
29.Etkinlik
Sanatsal işlev
30.Etkinlik
Kızılırmak Kıyıları ve türküler Dolusu şiirlerinde açık, sade ve duru bir dil kullanılmıştır.
31.Etkinlik
Şiirsel bir anlatım tercih edilmiştir.
Anlama Yorumlama
1)Şiir dili ses ahengine dayanması, imge, mecaz ve sanatlı söyleyişe yer vermesi, devrik cümle yapısına sahip olması, dize birimi esasına bağlı bir yapıya sahip olması bakımından günlük konuşma dilinden ayrılır.
2)Şiirde imgelerin kullanılması, anlamı basitlikten kurtarır. İmgeler, şairin iç dünyasının sanatlı bir şekilde dışavurumudur.
4)şairlerin sanat anlayışları, yaşantıları, zihniyetleri, duygu ve duyarlılıkları ile ilgilidir.
6)Mehmet Fuat’a göre şiir yazmak için öncelikle daha önce yazılmış nitelikli şiirleri ve bu şiirler hakkında yazılmış değerlendirme ve eleştiri yazılarını okumak gerekir.
Canım İstanbul: Hepsi evet

Sayfa 126

Ölçme ve Değerlendirme Cevapları

A)DDDDDYYY
B)imge, aliterasyon, istiare, mecazımürsel
C)
1)B
2)A
3)A
4)C
5)D

Sayfa 128-129-130

Ünite Değerlendirmesi Cevapları

A)YDYDDDY
B)macera romanı, Letaif-i Rivayat- Ahmet Mithat Efendi, fabl, tragedya, Pişekar’dır, aliterasyon, pastoral
C)
1)D
2)A
3)B
4)C
5)A
6)B
7)D
8)C
9)C
10)B
11)E
12)C
13)E

Artikel Terkait

Yorumları Göster
Yorumları Gizle

YORUM YAPARAK SORU SORABİLİR veya KATKIDA BULUNABİLİRSİNİZ...

1) Yaptığınız yorum biz onayladıktan sonra görülecektir.
2) Yazım kurallarına mümkün olduğunca dikkat ediniz.
3) Kullandığınız üslubun kişiliğinizi yansıttığını unutmayınız.
4) Yorumunuza emoji eklemek için "Emoticon" butonuna tıklayın.
5)Yorumunuza gelecek cevabı takip etmek beni bilgilendir kutucuğunu işaretleyebilirsiniz.


EmoticonEmoticon

Edebiyat yazılılarında başarınızı artırın, kanalımıza abone olun!