12.sınıf edebiyat kitabı cevapları , sayfa 129
SAYFA 129
www.edebiyatfatihi.net
5A) Karacaoğlan'ın şiiri ile "Sabahtan Bir Güzel Gördüm " adlı şiiri tema , dil ve anlatım yönünden karşılaştırarak benzerlik ve farklılıklarını tabloya yazınız...
BENZERLİKLERİ:
Her ikisi şiirin de teması AŞK'tır.
Her ikisi şiirde de halk söyleyişlerinin yer aldığı sade ,yalın bir anlatım vardır.
Her ikisinin de nazım birimi dörtlüktür.
Her ikisi de halk şiiri geleneğine göre oluşturulmuştur.
FARKLILIKLARI :
ÖLÇÜLERİ FARKLIDIR. (11'Lİ HECE ÖLÇÜSÜ-8'Lİ HECE ÖLÇÜSÜ)
NAZIM BİÇİMLERİ FARKLIDIR. (KOŞMA-SEMAİ)
Temanın işlenişinde şairlerin bireysel duyuş , düşünüş ve algılyışları etkili olmuştur.
b) 20.YÜZYILDA HALK ŞİİRİ ZEVKİ DEVAM ETMEKTEDİR.
ÖZELLİKLERİ:
- Hece ölçüsü, dörtlük nazım birimi, uyak-redif kullanılması; düzenli uyak dizilişinin olması; koşma, semai nazım şekillerinin kullanılması; güzelleme, koçaklama gibi nazım türlerinin kullanılması geleneksel halk şiirinin Cumhuriyet döneminde de kullanıldığını göstermektedir.
- Âşık Veysel şiirinde tasavvuf düşüncesi ve edebiyatı varlığını sürdürür.3Geleneksel halk şiiri ile Cumhuriyet dönemi halk şiiri arasında bazı farklılıklar vardır; fakat bunlar daha çok şiirin oluşturulma biçimiyle ilgilidir.
- Geleneksel halk şiiri doğaçlama söylenmekte, sözlü anlatım ürünü olarak karşımıza çıkmaktadır; ancak Cumhuriyet dönemi halk şiiri, artık yazılı edebiyatın ürünüdür. Doğaçlama olmasına rağmen şair, kendi şiiri üzerinde oynayabilir, onu değiştirebilir, daha da yetkinleştirebilir.
- Geleneksel halk şairi gezicidir, bu yolla başka halk ozanlarını tanır, onlarla kültür alışverişinde bulunurken; Cumhuriyet dönemi halk şairi, daha çok yazılı kaynaklardan beslenir, hemen her yörenin halk şiirini öğrenme olanağı vardır.
- Geleneksel halk şiirinin ezgisi ilk biçiminden çok farklı çizgiye kayabilirken, Cumhuriyet dönemi halk şiirinin notaya aktarılması dolayısıyla böyle bir değişim söz konusu olmaz.
- Cumhuriyet döneminin yüzlerce halk şairinden bazıları şunlardır: Âşık Derdiçok, Posoflu Zülalî, Âşık Talibî, Âşık Ali İzzet, Davut Sularî, Hüseyin Çırakman, Nesimî Çimen, Âşık İhsanî, Âşık Reyhanı, Âşık Daimî, Sefil Selimî, Şeref Taşlıova, Murat Çobanoğlu, Âşık Mahzunî, Âşık Meçhulî vb.
c) Cumhuriyet’le birlikte halk kültürüne büyük önem verilmiş, halk müziği ve dili araştırmaları bilimsel bir kimlik kazanmıştır. Cumhuriyet dönemindeki saz şairleri şiirlerinde halkın sıkıntılarını toplumcu bir bakış açısıyla anlatmış, güncel siyaseti de konu alan politik şiirler ve taşlamalar yazmıştır.
6)
1.dörtlükte: Ozan , sabahleyin pınarda bir güzel gördüğünü ve ona aşık olduğunu anlatıyor.
2.dörtlükte: Ozan , pınara gelen sevgilinin özelliklerinden bahsediyor.
3.dörtlükte : Ozan bu sörtlükte de sevgilisini betimliyor.
4.dörtlükte: Ozan sevgilinin özelliklerini anlatmaya devam ediyor.
5.dörtlükte: Ozan sevgiliye kavuşma isteğini anlatıyor.
b) Şair , aşkı , sevgiliyi anlatıyor.
7) Halkın duygularına yakındır.Aşıklar bulundukları sosyal çevrenin kültürü ile yoğrulmuşlardır. Kendilerini var eden sosyal çevrenin dışına çıktıklarında gelenek tüm anlam ve önemini yitirir. Hangi sosyal sınıfa veya yöreye mensuplarsa oralardaki kahvehanelerde, meyhanelerde, hanlarda, kervansaraylarda, aşık kahvelerinde ve daha çok köy odalarında halka şiir okuyup deyiş söylerler.
8a) Aşık Veysel'in bir şiirini türkü olarak söyleyiniz.
b) Halk şiirleri saz eşliğinde ve türkü olarak söylenir. Bunun sebebi hem geleneğin etkisi hem de türkünün ezgisinin dokunaklı ve sanat gücünün yüksek olması , müzik kullanılarak verilmek istenen duygunun daha etkili hale getirilmek istenmesidir.
c) Halk şairleri sözlü edebiyat geleneği devam ettirmektedir.
b) Halk şairleri hangi sosyal çevrede yetişmiştir sorusunun cevabı için BU MAKALEYİ mutlaka okumalısınız...
10) 20.YÜZYIL EN ÖNEMLİ HALK ŞAİRLERİ
AŞIK VEYSEL , Âşık Derdiçok, Posoflu Zülalî, Âşık Talibî, Âşık Ali İzzet, Davut Sularî, Hüseyin Çırakman, Nesimî Çimen, Âşık İhsanî, Âşık Reyhanı, Âşık Daimî, Sefil Selimî, Şeref Taşlıova, Murat Çobanoğlu, Âşık Mahzunî, Âşık Meçhulî vb.
12.Sabahtan Bir Güzel Bir Gördüm adlı şiir Aşık Veysel'in halk şiiri geleneğinden , ,yaşadığı ve yetiştiği coğrafyanın kültür özelliklerinden beslendiğini gösteriyor.
b) Aşık Veysel kendinden sonra yetişen birçok halk ozanını etkilemiştir. Örneğin Kayserili Aşık Meydani , Aşık Hasreti , Aşık Ali Çatak ( ilgili yazı için TIKLAYINIZ )
