Mesnevi TürününTürk Edebiyatındaki Önemli Temsilcileri

Bu yazımızda mesnevi türünün edebiyatımızdaki önemli temsilcilerini ve eserlerini yüzyıllarına göre bir tablo halinde listeledik. 

Mesnevi nedir?

•  Her beytinin dizeleri kendi arasında kafiyeli, aruz vezninin kısa kalıplarıyla yazılan, divan şiirinin en uzun nazım biçimine mesnevi denir.
•  Her beyti kendi arasında kafiyelidir. Yani beyitler aa, bb, cc, dd... şeklinde kafiyelenir.
• Bu şiirlerde konu ve beyit sayısı bakımından sınır olmadığı için divan şairleri bu tür ile uzun şiirler yazmışlardır. Örneğin Mevlana’nın Mesnevi’si 25.700 beyittir.
• Aruzun kısa kalıpları ile yazılır.
• Edebiyatımıza İran edebiyatından geçmiştir.
• Mesnevide beyitler, kendi içinde anlam birliğine sahiptir, beyitler arasında konu birliği gözetilir.
• Her beytin ayrı ayrı kafiyelenişi yazma kolaylığı sağlar.
• Uzun mesnevilerde monotonluğu ortadan kaldırmak için hikâye kahramanının ağzından söylenen gazellere de yer verilmiştir.
• Bazı şairler beş veya beşten fazla mesnevi yazmışlardır. Bunlar da ayrı isimlerle anılır. Beş mesnevi­nin bir araya gelmesiyle oluşturulmuş esere hamse denir. Ali Şir Nevâî, Taşlıcalı Yahya, Hamdullah Hamdi, Nergisî hamse şairlerinden bazılarıdır.  
• Edebiyatımızda mesnevi türünün ünlü isimleri şunlardır: Fuzûlî, Şeyhî, Nâbî, Şeyh Galip.

• Mesnevi TürününTürk Edebiyatındaki Önemli Temsilcileri

• Mesnevi TürününTürk Edebiyatındaki Önemli Temsilcileri (Liste)

11. YÜZYIL

• KUTADGU BİLİG > YUSUF HAS HACİP (ilk mesnevi)

13. YÜZYIL 

• MESNEVİ >MEVLANA (25.700 beyit)
• YUSUF U ZÜLEYHA > ŞEYYAD HAMZA (ilk aşk mesnevisi)

14. YÜZYIL 

• HÜSREV Ü ŞİRİN > KUTB
• RİSALETÜ’N NUSHİYYE > YUNUS EMRE
• MANTIKU’T TAYR > GÜLŞEHRİ
• İSKENDERNAME, CEMŞİD U HURŞİD > AHMEDİ
• SÜHEYL Ü NEVBAHAR > HOCA MESUD
• HURŞİD-NAME > ŞEYHOĞLU MUSTAFA

15 .YÜZYIL 

• VESİLETÜ’N NECAT > SÜLEYMAN ÇELEBİ
• HÜSREV Ü ŞİRİN, HARNAME > ŞEYHİ
• ÇENG-NAME > AHMED-İ DA’İ
• CEMŞİD U HURŞİT > CEM SULTAN

16. YÜZYIL

• BENG Ü BADE, LEYLA VÜ MECNUN > FUZULİ
• EDİRNE ŞEHRENGİZİ > MESİHİ
• HEVESNAME > CAFER ÇELEBİ
• GÜL Ü BÜLBÜL, HÜMA, HÜMAYUN > KARA FAZLI

17. YÜZYIL 

• HAYRİYYE, HAYRABAD, SURNAME > NABİ
• HAMSE > NEVİZADE ATAİ

18 YÜZYIL 

• HÜSN Ü AŞK > ŞEYH GALİB