Edebiyatımızda Sagu Türünde Yazılmış Olan Eserler

Edebiyatımızda sagu türünde yazılmış olan eserleri sıralayınız.

Sevgili Takipçilerimiz,

İslamiyet öncesi Türk geleneklerinde “yuğ” adı verilen cenaze törenleri sırasında ölen kişinin ardından duyulan üzüntünün dile getirildiği, kişinin kahramanlıklarının ve iyiliklerinin anlatıldığı şiirlere sagu denir. Bu yazımızda edebiyatımızda sagu türünde yazılmış olan önemli eserleri bulabilirsiniz.

EDEBİYATIMIZDA SAGU TÜRÜNDE YAZILMIŞ OLAN ESERLER

Sagular halk edebiyatında "ağıt" divan edebiyatında "mersiye" adını almıştır.

• Divan şairi Fuzûli’nin “Hadikatü’s-Süadâ” (Seyyidler Bahçesi) adındaki mersiyesi ünlüdür.
• Ünlü divan şairi Baki’nin Kanuni Sultan Süleyman’ın ölümü üstüne yazdığı Kanuni Mersiyesi çok ünlüdür.
• Taşlıcalı Yahya'nın (16.yy) Şehzade Mustafa Mersiyesi
• Sadece mersiyelerden oluşan basılmış eserler de vardır. Bunların içinde en ünlüsü Kâzım Paşa’nın “Mekâlid-i Aşk” isimli eseridir. Bunun dışında İbnü’rReşâd Ferruh’un “Kerbelâ”, Muallim Feyzî’nin “Mâtemnâme” adlı eserleri sıralanabilir.
• Halk edebiyatında da birçok ağıt vardır. 

ÖRNEKLER

MERSİYE ÖRNEĞİ

Sultan Mustafa Mersiyesi- Taşlıcalı Yahya
Bu eserde Kanuni Sultan Süleyman’ın oğlu Şehzade Mustafa’yı yanlış anlama sonucu cellatlara boğdurması anlatılmıştır. Yahya Bey, Şehzade Mustafa’nın ölümü üzerine bu mersiyeyi yazarak üzüntüsünü dile getirmiştir.
Meded meded bu cihânûn yıkıldı bir yanı
Ecel Celâlîleri aldı Mustafâ Hanı

Tulundı mihr-i cemâli, bozuldı dîvânı
Vebâle koydılar âl ile Âl-i Osmânı.

Geçerler idi geçende o merd-i meydânı
Felek o cânibe döndürdi şâh-ı devrânı.

Yalancınun kuru bühtânı bugz-ı pinhânı
Akıtdı yaşumuzı yakdı nâr-ı hicrânı.

Cinâyet itmedi cânî gibi anun cânı
Boguldı seyl-i belâya, tagıldı erkânı

N’olaydı görmeye idi bu mâcerâyı gözüm

Yazuklar ana revâ görmedi bu râyı gözüm
... (Taşlıcalı Yahya)

AĞIT ÖRNEĞİ
Vardım ki yurdundan ayak çekilmiş
Yavru gitmiş ıssız kalmış otağı
Camlar şikest olmuş meyler dökülmüş
Sakiler meclisten çekmiş ayağı

Kangı dağda bulsam ben o maralı
Kangı yerde görsem çeşmi gazali
Avcılardan kaçmış ceylân misâli
Geçmiş dağdan dağa yoktur durağı

Lâleyi sümbülü gülü hâr almış
Zevk ü şevk ehlini âh u zâr almış
Süleyman tahtını sanki mâr almış
Gama tebdil olmuş üfletin çağı

Zihni dert elinden her zaman ağlar
Vardım ki bağ alar bağıban ağlar
Sümbüller perişan güller kan ağlar
Şeyda bülbül terk edeli bu bağı
Bayburtlu Zihni

AĞIT ÖRNEĞİ

ÇANAKKALE DERLER

Çanakkale derler yeşil söğütlü
Uy aman aman, vay aman aman, can aman aman
Bir mektup atayım üstü taahhütlü
Uy aman aman nasıl dayanam
Nice canlar gitti eli divitli
Uy aman aman, vay aman aman, can aman aman

Acep yavrum seni yuydular m'ola
Uy aman aman, ah bir göreydim
Yumadan kabire koydular m'ola
Uy aman aman, vah ben öleydim

Çanakkale derler yeşil kavaklı
Uy aman aman, vay aman aman, can aman aman
Mollaların mürekkebi boyaklı
Uy aman aman, nasıl dayanam
Nice canlar kaldı ağaç ayaklı
Uy aman aman, vay aman aman, can aman aman