Cenknamelerin Ortaya Çıkışı ve Tarihsel Dönemle İlişkisi Hakkında Bilgi

➘edebiyatfatihi.net

Cenkname Türk edebiyatında Hz. Ali ve çevresinde gelişen destansı halk hikayelerdir.



Cenknameler Ne Zaman ve Nasıl Ortaya Çıktı? Tarihsel Dönemle İlişkisi Nedir?

Cenknameler 13. yüzyıldan itibaren itibaren Anadolu sahasında görülmeye başlamıştır. Cenknameler; İslâmiyet’in kabulünden sonra farklı kültürlerle beslenen Türk destan geleneğinin bir kolu olarak Hz. Ali’nin manevi kimliği ekseninde ortaya çıkmıştır. “Hz. Ali Cenkleri”, dinî-kahramanlık anlatıları bağlamında değerlendirilir.

Cenknameler; siyer, megazi (Hz. Muhammed'in hayatını konu edinen Siyer ilminin bir kolu olarak Hz. Peygamber'in savaşları ile ilgili bilgileri içeren kitaplar.) türü eserlerden ve dinî kıssalardan kaynaklanıp Türk millî kültürü ile yeniden şekillenmiştir.

Cenknameler Hakkında Bilgi

Cenk-nâme, yani gazavat-nâme türü Türk edebiyatında başta Hz. Ali olmak üzere Hz. Muhammed, sahabeler  etrafında dönen; genellikle MüslümanlarlaHristiyanlar ve dine inanmayanlar arasında cereyan eden; hadiseleri, mübalağalı, mucizevî ve gerçekleşmesi mümkün olmayan olaylarla anlatan edebî bir türdür.

Hazreti Ali çevresinde teşekkül eden cenknâmeler, XIII. yüzyıldan itibaren Anadolu sahasında
tercüme, telif ve adapte yoluyla işlenmiştir. Sözlü gelenekte var olan cenknâmeler, daha sonra yazıya
geçirilmiştir. Cenknâmelerin büyük bir kısmının günümüzde yeniden ele alınıp hikâyelere konu edilmesiyle bu eserler, modern Türk hikâyeciliğine kaynaklık etmiştir.


Cenknâmeler; şekil bakımından nazım, nesir veya nazım-nesir karışık olarak kaleme alınmıştır.
Hz. Ali, olaylarda sürekli sahnede kalan örnek cengâver-gazi tipini temsil etmektedir. Müslim-gayrimüslim mücadeleleri fikri üzerine kurulmuş cenknâmelerde Müslim ve gayrimüslim olmak üzere iki tip vardır. Somut veya hayalî varlıklar cenknâmelerde sürekli sahnededir.

Yazıya Tepkini Göster!

Bir Yorum Yaz

YORUM YAPARAK SORU SORABİLİR veya KATKIDA BULUNABİLİRSİNİZ...

1) Yaptığınız yorum biz onayladıktan sonra görülecektir.
2) Yazım kurallarına mümkün olduğunca dikkat ediniz.
3) Kullandığınız üslubun kişiliğinizi yansıttığını unutmayınız.
4)Yorumunuza gelecek cevabı takip etmek beni bilgilendir kutucuğunu işaretleyebilirsiniz.

Daha yeni Daha eski

Reklam

Reklamlar