Meddahlık Geleneği ile Orta Oyununun Benzer ve Farklı Yönleri

Sevgili takipçilerimiz bu yazımızda meddahlık geleneği ile orta oyununun benzer ve farklı yönlerini sıralayıp ekstra bilgi olarak Karagöz, orta oyunu, meddah türlerinin dekor, sahne, sahneleniş, nasıl oynandığı, tipler ve güldürü ögeleri bakımından karşılaştırmasını bir tablo halinde gösterdik...


Hazırlayan: Fatih Kutay/www.edebiyatfatihi.net

MEDDAH-ORTA OYUNU BENZER VE FARKLI YÖNLERİ

BENZER YÖNLERİ:

• İkisi de tuluat tiyatrosudur yani doğaçlama oynanır.
• İkisinde de yazılı bir metne bağlı kalınmaz.
• Dekor ve kostüm ikisinde de az yer kaplar. Sade ve gösterişsizdir.
• İkisinde güldürücü (mizahi) ögeler ön plandadır.
• İkisinde de ağız ve şive taklitlerine yer verilir.
• İkisi de halka hitap eder.

FARKLI YÖNLERİ:

• Meddah tek kişilik bir oyunken orta oyunu çok kişi tarafından oynanır.
• Meddah, sanatını icra ederken bir sandalye üzerine oturur, orta oyunu ise etrafı seyircilerle çevrili bir alanda oynanır.
• Meddahın aksesurarını bir mendil bir değnek (pastav)  oluşturur, orta oyununda dekor kullanımına az yer verilmiş ancak oyunun konusuyla ilgili eşyalar oyunda yer almıştır.
• Orta Oyununda bir olaya dayanan göstermeci anlatım varken meddah seçtiği konulara göre kimi zaman benzetmeci, kimi zaman gerçekçi, kimi zaman da yanılsamacı tiyatroyu zorlar.

+++ Aşağıdaki tabloda Karagöz-Orta Oyunu-Meddah oyunlarının dekor, sahne, sahneleniş, nasıl oynandığı, kişiler ve güldürü unsurları yönünde karşılaştırmasını yaptık...

GELENEKSEL TÜRK TİYATROSU KARŞILAŞTIRMA TABLOSU