Toplumcu-Gerçekçi Roman Özellikleri, Temsilcileri, Maddeler Halinde

Toplumcu-Gerçekçi Romanın Doğuşu ve Gelişimi
  • 1920’li yıllardan beri önemli eserlerle edebi hayatın içerisinde adından çokça söz ettiren toplumcu gerçekçiler, özellikle roman ve hikaye alanında başarılı ürünle ortaya koymuşlardır.
  • 1930′larda üretilen ve Anadolu insanı gerçeğini, toplumsal değişimle yaşanan sancıları anlatan romanlar, toplumcu gerçekçi edebiyatın kuruluşunun ilk örnekleri niteliğindedir.
  • Toplumcu gerçekçi anlayışın ortaya çıkmasında özellikle Köy Enstitüsü’nden mezun olan yazarların büyük etkisi vardır. Köyün içinde yaşayan köy kökenli, enstitü mezunu yazarlar, köy insanını yakından tanıdıkları için eserlerinde onların sorunlarını başarıyla anlatmışlardır
  • Başlangıçta Sabahattin Ali ve Sadri Ertem’in eserleriyle ortaya çıkan ve esasen Anadolu köy ve kasaba sorunlarını anlatan toplumcu-gerçekçi roman, 1930’ların sonunda Kemal Bilbaşar ve Samim Kocagöz gibi yazarlarla alanını genişletmiştir.
  • Sadri Ertem, ilk kez işçilerin sorunlarını dile getiren romanlar yazmıştır.
  • 1950′li yıllarda Köy Enstitülü yazarların çabalarıyla “köy” olgusu romanlarda daha farklı bir şekilde ele alınmaya başlanmış ve bir “köy edebiyatı” oluşmuştur.
  • Köy Enstitülerinde yetişen köy kökenli yazarlar, konularını daha çok toprağa bağlı insanların hayatlarından alan eserler yazmışlardır.
  • Anadolu köy ve kasabalarına yönelmişlerdir.
  • Mahmut Makal’ın 1950′de köy notlarını içeren “Bizim Köy” adlı kitabının yayımlanması ve Fakir Baykurt, Talip Apaydın gibi yazarların eserleriyle köye ve köy hayatına ilgi artmıştır.
  •  “Köy romanı” sosyalist düşüncenin etkisiyle ideolojik bir yön kazanarak gelişmeye devam etmiştir.
  • 1960′lardan itibaren Fakir Baykurt, Kemal Bilbaşar, Yaşar Kemal gibi yazarlar köy – kasaba konularını işlemeyi sürdürürken Sabahattin Ali, Kemal Tahir, Orhan Kemal, Samim Kocagöz, Rıfat Ilgaz, Aziz Nesin gibi yazarlar, kent insanının ve büyük kentin sorunlarını da ele alan konulara yönelmişlerdir.

Toplumcu-Gerçekçi Roman Özellikleri Maddeler Halinde Kısaca...
  •  Toplumcu-gerçekçi romanlarda "işçilerin, dar gelirlilerin yaşamları; işçi hakları; köydeki yaşam tarzı; köy ve köylü sorunları; köylerdeki toprak kavgaları; ağa-köylü, zengin-fakir, güçlü-güçsüz, öğretmen-imam, halk-yönetici, aydın-cahil çatışmaları; köyden kente göçün ortaya koyduğu sorunları, geçim savaşı" gibi konular işlenmiştir.
  • "Sanat toplum içindir." anlayışıyla eser verilmiştir.
  • Bu anlayışla yazaılan romanların birçoğu belirli görüşleri anlatmak, belirli bir siyasi anlayışı savunmak için bir araç olarak kullanılmıştır.
  • Toplumcu gerçekçi yazarlar, genellikle, kendi ideolojik söylemlerini eserlerine yansıtmışlardır.
  • Marksist ve sosyalist düşünceden etkilenilmiştir. 
  • Eserlerde, realizm ve natüralizm akımlarının etkisi görülür.
  • Yapıtlar konuşma diliyle yazılmıştır, dil sadedir. 
  • Kahramanlar bölgesel (yöresel) ağızlara göre konuşturulmuştur.
  • Güçlü tasvirler yapılmıştır.
  • Anlatım tekniklerinden çok anlatılan şey önemli görülmüştür.
  • Halk kültüründe yer alan birçok unsura yer verilmiştir.
Toplumcu Gerçekçi Sanatçılar:

Sadri Ertem, Sabahattin Ali, Kemal Tahir, Aziz Nesin, Orhan Kemal, Yaşar Kemal, Halikarnas Balıkçısı, Necati Cumalı, Samim Kocagöz, Kemal Bilbaşar, Mahmut Makal, Talip Apaydın, Fakir Baykurt, Faik Baysal, Dursun Akçam, Abbas Sayar, İlhan Tarus, Muzaffer İzgü, Orhan Hançerlioğlu, Rıfat Ilgaz, Attila İlhan, Tahsin Yücel, Oktay Akbal, Vedat Türkali, Tarık Dursun Kakınç,

Toplumcu-Gerçekçi Romancılar Kısaca

Orhan Kemal;  eserlerinin  hemen hepsinde toplumsal yapıdaki çelişkileri ustaca vurguladı. 
Samim Kocagöz'ün roman ve hikâyelerinin konusunu Aydın-Söke yöresinde yaşayan halkın yaşamı ve ekonomik şartları oluşturur.  "Sanat hayat içindir!" anlayışıyla toprağa bağlı yaşam, makineleşmeden dolayı işsiz kalan insanlar, pamuk ve tütün tarlalarında karnını doyurmaya çalışan işçiler eserlerinin ana konularını oluşturur. Toplumcu-gerçekçi yazar; güçlü gözlemlere dayanarak kasaba ve köy insanlarının sorunlarını, duygularını ve günlük yaşamlarını anlatır.
Kemal Bilbaşar;  yapıtlarını kasaba ve köylerde yaşayan, çok çalışan ama az mutlu olan insanların hayatını anlatmak için yazdığını söyler. Çağa ayak uyduramayan köylülerin sorunlarını işlerken özellikle Doğu Anadolu’daki feodal toplum yapısına ışık tutan eserler kaleme almıştır.
Kemal Tahir;  romanlarıyla Anadolu insanının yaşamını , sorunlarını , töre ve inançlarını toplumsal – gerçekçi bir bakış açısıyla sergiledi.
Yaşar Kemal;  yapıtlarında Torosları, Çukurova’yı, Çukurova insanının acı yaşamını, ezilişini, sömürülüşünü, kan davasını, ağalık ile toprak sorununu çarpıcı bir biçimde ortaya koyar.
Fakir Baykurt;  romanlarında Türkiye'deki köylü yaşamını halkçı ve devrimci bir bakış açısıyla ele aldı.
Aziz Nesin; öykülerinde Türk toplumunu ayrıntılarıyla yansıttı.
Mahmut Makal, 1950'li yıllardaki öğretmenlik gözlemlerini "Bizim Köy" ismindeki kitapta yayımladı. Büyük ses getiren bu kitabı köy edebiyat akımının başlangıcı olarak kabul edilir.

Yararlanılan Kaynaklar:

Yazıya Tepkini Göster!

Bir Yorum Yaz

YORUM YAPARAK SORU SORABİLİR veya KATKIDA BULUNABİLİRSİNİZ...

1) Yaptığınız yorum biz onayladıktan sonra görülecektir.
2) Yazım kurallarına mümkün olduğunca dikkat ediniz.
3) Kullandığınız üslubun kişiliğinizi yansıttığını unutmayınız.
4)Yorumunuza gelecek cevabı takip etmek beni bilgilendir kutucuğunu işaretleyebilirsiniz.

Daha yeni Daha eski

Reklam

Reklamlar