10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Destan-Efsane Ünitesi Çalışma Soruları ve Cevapları-PDF

 Blog editörlerimiz tarafından 10. sınıf Türk Dili ve Edebiyatı destan-efsane ünitesi çalışma sorularını ve cevap anahtarını bu yazımızda bulabilirsiniz... Boşluk doldurma, eşleştirme, doğru-yanlı ve açık uçlu olmak üzere dört gruptan oluşan bu soruları yazı altında indirme bağlantısına tıklayarak PDF. şeklinde direkt indirebilirsiniz... www.edebiyatfatihi.net

10. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI DESTAN-EFSANE ÜNİTESİ ÇALIŞMA SORULARI VE CEVAP ANAHTARI -PDF

A) BOŞLUK DOLDURMA SORULARI 

• Bilinen ilk destan Sümerlere ait …………………………..Destanıdır. 
• Destan sözcüğünün kökeni Yunanca “……………..” kelimesine dayanmaktadır. 
• Destanlar …………………………., kimin söylediği belli değildir. 
• Destanlar …………………. şiirin ilk örneği kabul edilir 
• Yapma destanın bilinen ilk örneği Latin şairi Vergilius‘un “……………..“dir. 
•  ……………….., motifi destanlarda olağanüstü güce sahip, kurtarıcı, yol gösterici atalar ruhu, mistik bir sembol olarak karşımıza çıkar. 
• Üç Şehitler Destanı ……………………………’a ait yapma destan örneğidir. 
• İtalyan şairi Tasso tarafından yazılan ……………………. adlı yapma destan Haçlı Seferlerini anlatır.
• …………………. kısa, yalın, ağızdan ağıza yayılan anonim halk anlatımları olup ağızdan ağıza anlatılırken her anlatıcının özelliklerine göre değişikliklere uğrarlar. 
• Mitolojik bir simge olarak .................................... yarısı insan yarısı yılan olan varlıktır. 

B) EŞLEŞTİRME

• İlyada ve Odissea                             Yunan 
• Oğuz Kağan                                      Alman 
• Maraş ve Ökkeş’in Destanı              Gülten Akın 
• İgor                                                   İspanyol 
• Kalevela                                            Fazıl Hüsnü Dağlarca 
• La Cid                                                Hun 
• Nibelungen                                        Rus 
• Üç Şehitler Destanı                            Fin 

C) DOĞRU/YANLIŞ SORULARI

• Destan döneminde ırka ait özellikler hakimdir. ( ) 
• Türk destanlarında olağanüstü olaylar görülmez. ( ) 
• Sözlü edebiyat ürünleri dini törenlerden görülmüştür. ( ) 
• Manzum yazılan destanlarda aruz ölçüsü kullanılır. ( ) 
• Şu Destanı Saka Türklerine aittir. ( ) 
• Efsanelerde çoğunlukla olağanüstülük ağır basar. ( ) 
• Rüya motifi destanın bütününü etkileyen ve destan kahramanlarının hareket alanını belirleyen bir motiftir. ( ) 
• Aşkar, Battal Gazi’nin atının adıdır. 
• Yaratılış Destanı dünyanın en uzun destanıdır. ( ) 

D) AÇIK UÇLU SORULAR

1. Yapma destan ve doğal destan arasındaki farklarını yazınız.

2. Destan ile efsane farklarından beş tanesini yazınız.
Günlerden bir gün, Ay Kağan'ın gözü parladı, doğum sancıları başladı ve bir erkek çocuk doğurdu. Bu çocuğun yüzü gök gibi parlaktı. Ağzı ateş kızılı, gözleri ela, saçları ve kaşları kara idi. Perilerden daha güzeldi.
Bu çocuk anasının göğsünden bir defa süt içti, bir daha içmedi. Çiğ et, aş ve şarap istedi. Dile gelmeye başladı. Kırk gün sonra büyüdü, yürüdü, oynadı. Ayağı öküz ayağı gibi (kuvvetli), beli kurt beli gibi (ince), omuzları samur omuzu gibi, göğsü ayı vücudu gibi (kuvvetli) ve bütün vücudu tüylü idi. Yılkı güder, ata biner, av avlardı. Günlerden, gecelerden sonra yiğit (delikanlı) oldu.

3. Yukarıdaki parçadan hareketle destan türü ile ilgili çıkarımlarınızı yazınız.

4. Türk destanlarında kullanılan motiflerden beş tanesini yazınız.

5. İslamiyet sonrası Türk destanlarını yazınız.

CEVAP ANAHTARI 

A) BOŞLUK DOLDURMA SORULARI

• Bilinen ilk destan Sümerlere ait Gılgamış Destanıdır.
• Destan sözcüğünün kökeni Yunanca “epope” kelimesine dayanmaktadır.
• Destanlar anonimdir, kimin söylediği belli değildir.
• Destanlar epik şiirin ilk örneği kabul edilir
• Yapma destanın bilinen ilk örneği Latin şairi Vergilius‘un “Aeneis“dir.
• Bozkurt motifi destanlarda olağanüstü güce sahip, kurtarıcı, yol gösterici atalar ruhu, mistik bir sembol olarak karşımıza çıkar.
• Üç Şehitler Destanı Fazıl Hüsnü Dağlarca’ya ait yapma destan örneğidir.
• İtalyan şairi Tasso tarafından yazılan Kurtarılmış Kudüs adlı yapma destan Haçlı Seferlerini anlatır.
• Efsaneler kısa, yalın, ağızdan ağıza yayılan anonim halk anlatımları olup ağızdan ağıza anlatılırken her anlatıcının özelliklerine göre değişikliklere uğrarlar.
• Mitolojik bir simge olarak Şahmeran yarısı insan yarısı yılan olan varlıktır.

C) DOĞRU-YANLIŞ

• Destan döneminde ırka ait özellikler hakimdir. (D)
• Türk destanlarında olağanüstü olaylar görülmez. (Y)
• Sözlü edebiyat ürünleri dini törenlerden görülmüştür. (D)
• Manzum yazılan destanlarda aruz ölçüsü kullanılır. (Y)
• Şu Destanı Saka Türklerine aittir. (D)
• Efsanelerde çoğunlukla olağanüstülük ağır basar. (D)
• Rüya motifi destanın bütününü etkileyen ve destan kahramanlarının hareket alanını belirleyen bir motiftir. (D)
• Aşkar, Battal Gazi’nin atının adıdır. (D)
• Yaratılış Destanı dünyanın en uzun destanıdır. (Y)

D) AÇIK UÇLU SORULAR

1. Yapma destan ve doğal destan arasındaki farklarını yazınız.



2. Destan ile efsane farklarından beş tanesini yazınız. 

• Destanlar, toplumsal hayatta derin izler bırakan yaşanmış olayların etkisiyle oluşturulmuşken, efsane hayal gücünün ürünüdür. 
• Destanlar toplumun bütününü ilgilendiren bir olay anlatırken efsaneler daha bireysel nitelikler taşır. 
• Destanlarda genellikle kahramanlık teması işlenirken, efsanelerde konular farklıdır. 
• Destanlarda olağanüstü özelliklere sahip savaşçı, kahraman tipi ön plandayken efsanelerde ideal insan tipi ön plana çıkarılır. 
• Destanlar kutsal kabul edilmemesine rağmen bazı efsaneler kutsal kabul edilir. 
• Destanlar milli bir nitelik taşır, yani tamamen bir milletin ürünüyken efsanelerin farklı biçimlerine farklı milletlerde de rastlanılabilir. 

Günlerden bir gün, Ay Kağan'ın gözü parladı, doğum sancıları başladı ve bir erkek çocuk doğurdu. Bu çocuğun yüzü gök gibi parlaktı. Ağzı ateş kızılı, gözleri ela, saçları ve kaşları kara idi. Perilerden daha güzeldi.

3. Yukarıdaki parçadan hareketle destan türü ile ilgili çıkarımlarınızı yazınız.

• Olağanüstü özellikler görülür. 
• İlahi bakış açısıyla yazılır. 
• Öyküleyici ve betimleyici anlatım biçimleri kullanılır. 
• Zaman ve mekan ifadeleri genelde belirsizdir. 
• Sade bir dille anlatılır. 
• Destansı (epik) anlatım ağır basar. 

4. Türk destanlarında kullanılan motiflerden beş tanesini yazınız.

Ağaç, ışık, bozkurt, yada taşı, ak sakallı ihtiyar, rüya…

5. İslamiyet sonrası Türk destanlarını yazınız.

1. MANAS DESTANI

2. CENGİZ HAN DESTANI 

3. TİMUR DESTANI 

4. SEYİT BATTAL GAZİ DESTANI  

5. DANİŞMENT GAZİ DESTANI 

6. KÖROĞLU DESTANI

• DOSYAYI İNDİR-PDF
• DERS NOTU-PDF.