Koşuk İle Koşma Arasındaki Farklar, Benzerlikler, Karşılaştırması

Koşuk İle Koşma Arasındaki Farklar, Benzerlikler, Karşılaştırması

Bu yazımızda Sözlü Edebiyat Dönemi nazım biçimi olan koşukla aşık edebiyatı nazım biçimi olan koşmanın benzerlik ve farklılıklarını maddeler halinde sıralayıp örnek metinlerden hareketle bu iki nazım biçimini tabloda karşılaştırdık... ➜www.edebiyatfatihi.net 



KOŞUK VE KOŞMA KARŞILAŞTIRMASI

BENZERLİKLER

• İkisi de aşk, tabiat, güzellik, kahramanlık, ayrılık gibi konuları işler.
• İkisi de hece ölçüsüyle yazılır. 
• İkisinde de kafiye düzenleri genelde aynıdır (aaab(abab, abcb), cccb, dddb… şeklindedir.)
• İkisinin nazım birimi dörtlüktür, dörtlükler halinde yazılır.
• İkisininde de genelde yarım kafiye kullanılır.
• İkisinde de dil sade ve yalındır.
• İkisinde de lirik bir söyleyiş hakimdir.

FARKLILIKLARI

• Koşuklar İslamiyet öncesi Türk edebiyatı nazım biçimi, koşma ise İslami Dönem aşık edebiyatı nazım biçimidir.
• Koşuklar anonimdir, koşmaların ise söyleyeni bellidir. (Karacaoğlan, Erzurumlu Emrah vb)
• Koşuklar sığır ve şölen törenlerinde  şaman, kam, baksı ve ozan adı verilen din adamları tarafından okunmuştur, koşmalar ise aşıklar tarafından söylenmiştir.
• Koşuklar dini törenlerde doğmuştur, koşmalarda ise böyle bir durum yoktur.
• Koşuklar anonim olduğu için son dörtlükte bir ozan mahlası geçmezken koşmalar ozanın mahlası yer alır. (Tapşırma)
• Koşuklar kopuz eşliğinde; koşmalar saz eşliğinde söylenir.
• Koşmalar koşukla benzer şekil özellikleri taşımasına rağmen İslami Dönem'de yeni konular işlenmeye başlanmış, konuları, ezgileri ve yapıları bakımından türlere ayrılmıştır.

Bu karşılaştırmadan sonra koşuk ve koşma örneği verip bu iki nazım biçimini karşılaştıralım:

KOŞMA VE KOŞUK ÖRNEKLERİ-KARŞILAŞTIRMASI

Büyütmek için resme tıklayabilirsiniz...