10. sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 3. ünitesi olan "şiir" test sorularını ve cevap anahtarını bu yazımızda bulabilirsiniz... Hazırladığımız test soruları 10. sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 3.ünitesinde geçen İslamiyet öncesi Türk şiiri, dini-tasavvufi, anonim, aşık tarzı halk şiiri ve divan şiiri nazım şekilleri, türleri ve sanatçılarını kapsıyor. Yazılı sınavlardan önce faydalı olması dileğiyle...➜www.edebiyatfatihi.net
1. Aşağıdaki sanatçıların hangisinde tasavvuf akımının izleri görülmez?
A) Şeyh Galip
B) Fuzuli
C) Nedim
D) Pir Sultan Abdal
E) Şeyyad Hamza
2. Hikemi tarzın en önemli Divan sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Nâbi B) Naili C) Neşati D) Nedim E) Baki
3. Fuzuli ile Baki'yi karşılaştıran aşağıdaki yargılardan hangisi doğrudur?
A) Her ikisi de 17. yy. sanatçısıdır.
B) Her ikisinin de mesnevisi vardır.
C) İkisi de gazel dışındaki nazım şekillerinde başarılıdır.
D) İkisi de dili ustaca kullanır.
E) İkisi de tasavvuf etkisinde kalmıştır.
Bezm-i aşk içre Fuzûlî nice âh eylemeyem
Ne temettu' bulunur neyde sadâdan gayrı
4. Sadece bu beyit dikkate alınarak beyitle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
A) Bir gazelin makta beytinden alınmıştır.
B) Arapça ve Farsça sözcüklere yer verilmiştir.
C) Aruz ölçüsüyle yazılmıştır.
D) Alındığı gazelin beyt’ül gazelidir.
E) Bu beytin kendi içinde kafiye ve redifleri yoktur.
5. Aşağıdaki divan şairlerinin hangisinin halk şiirinden etkilenerek yazdığı bir de türküsü bulunmaktadır?
A) Nedim B) Fuzuli C) Baki D) Hoca Dehhani E) Nabi
Gaflet içinden uyan
Edepsiz olma ey can
Edeptir asl-ı iman
Var edep öğren edep
A) Nefes
B) Nutuk
C) İlahi
D) Mâni
E) Semai
Yeşil ördek gibi daldım göllere
Sen düşürdün beni dilden dillere
Başım alıp gidem gurbet illere
Ne sen beni unut ne de ben seni
7. Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Ünsüz yumuşamasına uğramış sözcük vardır.
B) Deyimlere yer verilmiştir.
C) Yarım kafiye kullanılmıştır.
D) Alındığı şiirin son dörtlüğüdür.
E) Son dizede anlatım bozukluğu yapılmıştır.
Terziye kumaş geldi
Düşünür ki ne kese
Ölçtü biçti baktı ki
Ne cep olur ne kese
8. Bu maninin türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yedekli
B) Tam
C) Kesik
D) Karşı-beri
E) Düz
Derdim var beller gibi
Söylemem eller gibi
Kalbimin hüzünü var
Yıkılmış iller gibi
Gözlerimden yaş akar
Boşanan seller gibi
9. Şiirle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Yedekli mâni örneğidir.
B) Mübalağa sanatı yapılmıştır.
C) Bir semaiden alınmıştır.
D) Sade ve yalın bir dili vardır.
E) Redif ve uyağa yer verilmiştir.
Üçü orta boylu, gayetle güzel,
Üçü uzun boylu, gözlerin süzer.
Dedim " Akça ceyran gölde ne gezer?"
Al kınalı keklik indi pınara.
Karac'oğlan yine coştu, bulandı,
İnip aşkın deryasını dolandı.
Güzel gitti diye pınar ağladı,
Acıdı yüreğim, yandı pınara.
10. Dörtlüklerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Bir varsağıdan alınmıştır.
B) Teşbih ve hüsn-i talil sanatları yapılmıştır.
C) Serbest bir şiirdir.
D) Tekke tasavvufi şiir geleneğinin izlerini taşır.
E) Bir taşlama örneğidir.
11. Gazelle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Her beytin kendi içinde bir anlam bütünlüğü vardır.
B) Bir kasidenin içinde de yer alabilir.
C) Esas konusu aşk, sevgili ve sevgilinin güzelliğidir.
D) Konu yönünden halk şiirindeki koşmalara benzer.
E) Temaya uygun başlıkla adlandırılırlar.
Yürü bre Bulgar Dağı
Hemen dağlar sende m’olur
Yaylalı, sümbüllü yurtlar
Büyük evler sende m’olur
12. Bu dörtlük aşağıdakilerden hangisini örneklendirir?
A) Semai
B) Varsağı
C) Mâni
D) Koşma
E) Rubai
13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?
A) Halk şiirinde aruz ölçüsüyle düzenlenmiş şiirler de vardır.
B) Deme; Alevi – Bektaşi tarikatı ozanlarının söylediği şiirlerdir.
C) Anonim olmayan türküler de vardır.
D) Halk şiirinde ozanın kullandığı takma ada “cönk” denir.
E) Divan şiirinden etkilenip aruzla yazan halk ozanları da vardır.
14. Aşağıdakilerden hangisi anonim halk edebiyatına özgüdür?
A) Türkü, ninni, rubai
B) Türkü, mâni, ninni
C) Türkü, koşma, mâni
D) Türkü, semai, ninni
E) Türkü, ağıt, kaside
A) Birim değeri
B) Ölçüsü
C) Ait oldukları edebiyat dönemi
D) Kafiye düzenleri
E) İşledikleri konu
Tahammül mülkünü yıktın Hülagü Han mısın kafir
Aman dünyayı yaktın ateş-i suzan mısın kafir
16. Bir gazelden alınan bu beyit için aşağıdakilerden hangisi kesinlikle söylenebilir?
A) Beyt’ül gazeldir.
B) Makta beytidir.
C) Hüsn-i makta beytidir.
D) Matla beytidir.
E) Taç beytidir.
Karac'oğlan der ki: Konup göçersin,
Ecel şerbetini bir gün içersin,
Sırat Köprüsü'nden sonu geçersin,
Amelin eline verilir bir gün.
17. Dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Konusuna göre taşlamadır.
B) Koşmanın son dörtlüğüdür.
C) Yarım kafiye kullanılmıştır.
D) Düz uyak örgüsüne sahiptir.
E) Aşık edebiyatı ürünüdür.
18. Aşağıdakilerden hangisinde nazım biçimi ve türlerinin kullanıldığı edebiyat dönemi yanlış gösterilmiştir?
A) Koşuk–Âşık edebiyatı
B) Mesnevi–Divan edebiyatı
C) Gazel–Divan edebiyatı
D) Nutuk–Tekke edebiyatı
E) İlahi–Tekke edebiyatı
Gül, hasretinle yollara tutsun kulağını
Nergis misal kıyamete dek çeksin intizar
19. Bu dizelerdeki söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Teşhis
B) İntak
C) Telmih
D) İstiare
E) Nida
20. Aşağıdakilerden hangisi Sözlü Dönem şiirinin özelliklerinden biri değildir?
A) Aruz ve hece vezni birlikte kullanılmıştır.
B) Şiirler kopuz eşliğinde söylenmiştir.
C) Sagu, koşuk gibi şiir biçimleri kullanılmıştır.
D) Yabancı tesirlerden uzak, arı bir Türkçe kullanılmıştır.
E) Belli bir zümrenin değil, halkın ortak malıdır.
21. Aşağıdakilerden hangisi halk şiirinin belirleyici özelliklerinden biri değildir?
A) Halkın sevdiği devlet büyüklerinin ardından kasideler yakılmıştır.
B) Bazı konuları işlerken dini motifler kullanılmıştır.
C) Toplumsal sorunlar da şiire konu olmuştur.
D) Kişisel sevinçlere ve acılara yer verilmiştir.
E) İnsanın dış dünyasına yönelik somut konular işlenmiştir.
Ne yıldızlar kaynaşır gökyüzünde
Ne sevdayla dolar taşar gönüller
Bir rüzgâr eser ki bıçak gibi
El ayak şişer
22. Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Devrik cümlelerle ses akışı sağlanmıştır.
B) Halk şiirinin belirleyici şekil özelliklerini yansıtır.
C) II. dizede mecaz-ı mürsel vardır.
D)III. dizede teşbih sanatından yararlanılmıştır.
E) "r" seslerinin tekrarıyla aliterasyon yapılmıştır.
Yeniçeri ocağına katılan bir aşıktır. Evliya Çelebi, Seyahatnamesinde Çağının “çöğür” çalmakta usta olan aşıkları arasında iki kez onu anar. Tarihi olaylar için söylediği şiirlerde yer yer kuruluğa düşen ozan, diğer koşma ve türkülerinde daha duygulu ve daha içten bir dil kullanmıştır. Yiğitçe söylediği şiirlerden en ünlüsü Genç Osman Destanı’dır.
23. Yukarıdaki parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Köroğlu B) Karacaoğlan C) Dertli D) Kayıkçı Kul Mustafa E) Dadaloğlu
24. Aşık tarzı edebiyatının en üretken ozanı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Aşık Veysel
B) Karacaoğlan
C) Köroğlu
D) Dadaloğlu
E) Aşık Ömer
25. Halk şiirindeki “ağıt ve güzelleme” nin Klasik edebiyatımızdaki karşılıkları hangisinde verilmiştir?
A) Kaside- Mesnevi
B) Mesnevi-Mersiye
C) Mesnevi-Gazel
D) Mersiye-Gazel
E) Mersiye-Kaside
Ah bu ------------, köy ------------,
Ne düzeni belli ne yazanı,
Altlarında imza yok ama
İçlerinde yürek var.
A) Şeyh Galip
B) Fuzuli
C) Nedim
D) Pir Sultan Abdal
E) Şeyyad Hamza
2. Hikemi tarzın en önemli Divan sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Nâbi B) Naili C) Neşati D) Nedim E) Baki
3. Fuzuli ile Baki'yi karşılaştıran aşağıdaki yargılardan hangisi doğrudur?
A) Her ikisi de 17. yy. sanatçısıdır.
B) Her ikisinin de mesnevisi vardır.
C) İkisi de gazel dışındaki nazım şekillerinde başarılıdır.
D) İkisi de dili ustaca kullanır.
E) İkisi de tasavvuf etkisinde kalmıştır.
Bezm-i aşk içre Fuzûlî nice âh eylemeyem
Ne temettu' bulunur neyde sadâdan gayrı
4. Sadece bu beyit dikkate alınarak beyitle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
A) Bir gazelin makta beytinden alınmıştır.
B) Arapça ve Farsça sözcüklere yer verilmiştir.
C) Aruz ölçüsüyle yazılmıştır.
D) Alındığı gazelin beyt’ül gazelidir.
E) Bu beytin kendi içinde kafiye ve redifleri yoktur.
5. Aşağıdaki divan şairlerinin hangisinin halk şiirinden etkilenerek yazdığı bir de türküsü bulunmaktadır?
A) Nedim B) Fuzuli C) Baki D) Hoca Dehhani E) Nabi
Gaflet içinden uyan
Edepsiz olma ey can
Edeptir asl-ı iman
Var edep öğren edep
6. Şekil ve içerik özellikleri göze alındığında dörtlüğün nazım türü aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Nefes
B) Nutuk
C) İlahi
D) Mâni
E) Semai
Yeşil ördek gibi daldım göllere
Sen düşürdün beni dilden dillere
Başım alıp gidem gurbet illere
Ne sen beni unut ne de ben seni
7. Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Ünsüz yumuşamasına uğramış sözcük vardır.
B) Deyimlere yer verilmiştir.
C) Yarım kafiye kullanılmıştır.
D) Alındığı şiirin son dörtlüğüdür.
E) Son dizede anlatım bozukluğu yapılmıştır.
Terziye kumaş geldi
Düşünür ki ne kese
Ölçtü biçti baktı ki
Ne cep olur ne kese
8. Bu maninin türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yedekli
B) Tam
C) Kesik
D) Karşı-beri
E) Düz
Derdim var beller gibi
Söylemem eller gibi
Kalbimin hüzünü var
Yıkılmış iller gibi
Gözlerimden yaş akar
Boşanan seller gibi
9. Şiirle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Yedekli mâni örneğidir.
B) Mübalağa sanatı yapılmıştır.
C) Bir semaiden alınmıştır.
D) Sade ve yalın bir dili vardır.
E) Redif ve uyağa yer verilmiştir.
Üçü orta boylu, gayetle güzel,
Üçü uzun boylu, gözlerin süzer.
Dedim " Akça ceyran gölde ne gezer?"
Al kınalı keklik indi pınara.
Karac'oğlan yine coştu, bulandı,
İnip aşkın deryasını dolandı.
Güzel gitti diye pınar ağladı,
Acıdı yüreğim, yandı pınara.
10. Dörtlüklerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Bir varsağıdan alınmıştır.
B) Teşbih ve hüsn-i talil sanatları yapılmıştır.
C) Serbest bir şiirdir.
D) Tekke tasavvufi şiir geleneğinin izlerini taşır.
E) Bir taşlama örneğidir.
11. Gazelle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Her beytin kendi içinde bir anlam bütünlüğü vardır.
B) Bir kasidenin içinde de yer alabilir.
C) Esas konusu aşk, sevgili ve sevgilinin güzelliğidir.
D) Konu yönünden halk şiirindeki koşmalara benzer.
E) Temaya uygun başlıkla adlandırılırlar.
Yürü bre Bulgar Dağı
Hemen dağlar sende m’olur
Yaylalı, sümbüllü yurtlar
Büyük evler sende m’olur
12. Bu dörtlük aşağıdakilerden hangisini örneklendirir?
A) Semai
B) Varsağı
C) Mâni
D) Koşma
E) Rubai
13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?
A) Halk şiirinde aruz ölçüsüyle düzenlenmiş şiirler de vardır.
B) Deme; Alevi – Bektaşi tarikatı ozanlarının söylediği şiirlerdir.
C) Anonim olmayan türküler de vardır.
D) Halk şiirinde ozanın kullandığı takma ada “cönk” denir.
E) Divan şiirinden etkilenip aruzla yazan halk ozanları da vardır.
14. Aşağıdakilerden hangisi anonim halk edebiyatına özgüdür?
A) Türkü, ninni, rubai
B) Türkü, mâni, ninni
C) Türkü, koşma, mâni
D) Türkü, semai, ninni
E) Türkü, ağıt, kaside
- Sagu
- Ağıt
- Mersiye
A) Birim değeri
B) Ölçüsü
C) Ait oldukları edebiyat dönemi
D) Kafiye düzenleri
E) İşledikleri konu
Tahammül mülkünü yıktın Hülagü Han mısın kafir
Aman dünyayı yaktın ateş-i suzan mısın kafir
16. Bir gazelden alınan bu beyit için aşağıdakilerden hangisi kesinlikle söylenebilir?
A) Beyt’ül gazeldir.
B) Makta beytidir.
C) Hüsn-i makta beytidir.
D) Matla beytidir.
E) Taç beytidir.
Karac'oğlan der ki: Konup göçersin,
Ecel şerbetini bir gün içersin,
Sırat Köprüsü'nden sonu geçersin,
Amelin eline verilir bir gün.
17. Dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Konusuna göre taşlamadır.
B) Koşmanın son dörtlüğüdür.
C) Yarım kafiye kullanılmıştır.
D) Düz uyak örgüsüne sahiptir.
E) Aşık edebiyatı ürünüdür.
18. Aşağıdakilerden hangisinde nazım biçimi ve türlerinin kullanıldığı edebiyat dönemi yanlış gösterilmiştir?
A) Koşuk–Âşık edebiyatı
B) Mesnevi–Divan edebiyatı
C) Gazel–Divan edebiyatı
D) Nutuk–Tekke edebiyatı
E) İlahi–Tekke edebiyatı
Gül, hasretinle yollara tutsun kulağını
Nergis misal kıyamete dek çeksin intizar
19. Bu dizelerdeki söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Teşhis
B) İntak
C) Telmih
D) İstiare
E) Nida
20. Aşağıdakilerden hangisi Sözlü Dönem şiirinin özelliklerinden biri değildir?
A) Aruz ve hece vezni birlikte kullanılmıştır.
B) Şiirler kopuz eşliğinde söylenmiştir.
C) Sagu, koşuk gibi şiir biçimleri kullanılmıştır.
D) Yabancı tesirlerden uzak, arı bir Türkçe kullanılmıştır.
E) Belli bir zümrenin değil, halkın ortak malıdır.
21. Aşağıdakilerden hangisi halk şiirinin belirleyici özelliklerinden biri değildir?
A) Halkın sevdiği devlet büyüklerinin ardından kasideler yakılmıştır.
B) Bazı konuları işlerken dini motifler kullanılmıştır.
C) Toplumsal sorunlar da şiire konu olmuştur.
D) Kişisel sevinçlere ve acılara yer verilmiştir.
E) İnsanın dış dünyasına yönelik somut konular işlenmiştir.
Ne yıldızlar kaynaşır gökyüzünde
Ne sevdayla dolar taşar gönüller
Bir rüzgâr eser ki bıçak gibi
El ayak şişer
22. Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Devrik cümlelerle ses akışı sağlanmıştır.
B) Halk şiirinin belirleyici şekil özelliklerini yansıtır.
C) II. dizede mecaz-ı mürsel vardır.
D)III. dizede teşbih sanatından yararlanılmıştır.
E) "r" seslerinin tekrarıyla aliterasyon yapılmıştır.
Yeniçeri ocağına katılan bir aşıktır. Evliya Çelebi, Seyahatnamesinde Çağının “çöğür” çalmakta usta olan aşıkları arasında iki kez onu anar. Tarihi olaylar için söylediği şiirlerde yer yer kuruluğa düşen ozan, diğer koşma ve türkülerinde daha duygulu ve daha içten bir dil kullanmıştır. Yiğitçe söylediği şiirlerden en ünlüsü Genç Osman Destanı’dır.
23. Yukarıdaki parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Köroğlu B) Karacaoğlan C) Dertli D) Kayıkçı Kul Mustafa E) Dadaloğlu
24. Aşık tarzı edebiyatının en üretken ozanı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Aşık Veysel
B) Karacaoğlan
C) Köroğlu
D) Dadaloğlu
E) Aşık Ömer
25. Halk şiirindeki “ağıt ve güzelleme” nin Klasik edebiyatımızdaki karşılıkları hangisinde verilmiştir?
A) Kaside- Mesnevi
B) Mesnevi-Mersiye
C) Mesnevi-Gazel
D) Mersiye-Gazel
E) Mersiye-Kaside
Ah bu ------------, köy ------------,
Ne düzeni belli ne yazanı,
Altlarında imza yok ama
İçlerinde yürek var.
26. Bedri Rahmi Eyüboğlu’ndan alınan yukarıdaki dörtlüğün içeriğine bakılarak boş bırakılan yerlere aşağıdaki nazım biçimlerinden hangisi getirilmelidir?
A) Şarkı
B) Koşma
C) Türkü
D) Gazel
E) Destan
www.edebiyatfatihi.net➜ Özgün ve Kaliteli İçerikler
A) Şarkı
B) Koşma
C) Türkü
D) Gazel
E) Destan
www.edebiyatfatihi.net➜ Özgün ve Kaliteli İçerikler
Yorum Gönderme
YORUM YAPARAK SORU SORABİLİR veya KATKIDA BULUNABİLİRSİNİZ...
1) Yaptığınız yorum biz onayladıktan sonra görülecektir.
2) Yazım kurallarına mümkün olduğunca dikkat ediniz.
3) Kullandığınız üslubun kişiliğinizi yansıttığını unutmayınız.
4)Yorumunuza gelecek cevabı takip etmek beni bilgilendir kutucuğunu işaretleyebilirsiniz.