Ahmet Kutsi Tecer, Ilgaz Dağlarından Şiirinin İncelemesi

Ahmet Kutsi Tecer, Ilgaz Dağlarından şiirinin konusu, teması, nazım birimi, nazım biçimi, kafiye ve redifleri, kafiye düzeni, şiir türü, gelenek, biçim ve içerik incelemesi...

ILGAZ DAĞLARINDAN-AHMET KUTSİ TECER

"Ben ömrümün sonuna kadar Anadolu'yu dinleyeceğim ve onun sesini dinletmeye çalışacağım." diyen Cumhuriyet Dönemi'nin önemli sanatçısı Ahmet Kutsi Tecer Anadolu motifleriyle süslü şiirlerinde içten bir lirizm hakimdir. Halk şiir anlayışını benimseyen şair, memleket şiirini ön plana çıkarır. İçten, yapmacıksız, doğal ve sade bir dille yazdığı şiirlerinde aşk, doğa, Anadolu, yurt sevgi temaları onun şiirlerinde ölümsüzleşir.

Bu yazımızda Ahmet Kutsi Tecer'in "Ilgaz Dağlarından" şiirini biçim ve içerik yönlerinden  incelemeye çalıştık. www.edebiyatfatihi.net

ILGAZ DAĞLARINDAN

Siz, ağaçlar, elbet beni bildiniz,
Ben sizden ayrılmış yürür bir dalım.
Ey çamlar, köknarlar, ey yeşil deniz.
Ben kendi kendini sürür bir dalım.

Kırığım, içimden çıkmaz bu acı,
Gün oldu başıma hasretin tacı,
Düşündüğüm zaman asıl ağacı,
İçimi yalnızlık bürür bir dalım.

Ne sert kış ne gümrah ve gölgeli yaz,
Ne ılık meltemler, ne keskin ayaz.
Mevsimler derdime bir şifa olmaz,
Ben kökünden kopmuş çürür bir dalım.

Ahmet Kutsi Tecer, Bütün Şiirleri

İçerik: Duygusal yönü ağır basan memleketçi şiirlerinde olduğu bu şiirinde de Ahmet Kutsi Tecer, memleket görüntülerine yer verip kendini ağaçlarla özdeşleştirip onlardan ayrılmış bir dal olarak görerek içindeki bitmeyen gurbet, yalnızlık  hissini samimi bir üslupla ifade ediyor.

Teması: Gurbet/Hasret

Biçim İncelemesi:

Nazım Birimi: Dörtlük
Nazım Biçimi: Halk şiiri geleneğinden beslenen şair, bu şiirinde "koşma" nazım biçimini kullanmıştır.
Şiir Türü: Lirik şiir

Ahenk Unsurları:

Ölçüsü: 11'li hece ölçüsüyle yazılmıştır. Şiirde düzenli bir durak sistemi yoktur.

Siz, ağaçlar, elbet beni bildiniz,
Ben sizden ayrılmış yürür bir dalım.
Ey çamlar, köknarlar, ey yeşil deniz.
Ben kendi kendini sürür bir dalım.

• Bu ilk dörtlükte "bildiniz-deniz"  sözcükleri arasında "niz" zengin kafiye
• "-yürür bir dalım-sürür bir dalım" "-r bir dalım" redif; "ürü" zengin kafiye

Kırığım, içimden çıkmaz bu acı,
Gün oldu başıma hasretin tacı,
Düşündüğüm zaman asıl ağacı,
İçimi yalnızlık bürür bir dalım.

• İkinci dörtlükte "acı-tacı-ağacı" sözcükleri arasında "acı" zengin kafiye
• Dörtlüklerin son dizesinde yine "-sürür bir dalım-bürür bir dalım" "-r bir dalım" redif; "ürü" zengin kafiye
• 
  

Ne sert kış ne gümrah ve gölgeli yaz,
Ne ılık meltemler, ne keskin ayaz.
Mevsimler derdime bir şifa olmaz,
Ben kökünden kopmuş çürür bir dalım.

• Üçüncü dörtlükte "-yaz-ayaz-olmaz" sözcükleri arasında "-az" tam kafiyedir.
• Dörtlüklerin son dizesinde yine "-bürür bir dalım-yürür bir dalım" "-r bir dalım" redif; "ürü" zengin kafiyedir.

Kafiye Örgüsü: aaab/cccb/dddb (Düz Kafiye şeması)

Gelenek: Aşık tarzı halk şiiri geleneği

Geleneğin Özellikleri:

• Aşıklık geleneği İslamiyet öncesi Türk edebiyatına dayanır.
• Aşıklar şiirlerini “cönk” adını verdikleri defterlerde toplamışlardır.
• Aşık tarzı halk şiirinde dinin etkisi bulunmamaktadır. 
•  Aşık tarzı halk şiirlerinden içten bir anlatım vardır. Şiirlerin dili son derece sadedir.
• Daha çok hecenin 8’li ve 11’li kalıpları aşık tarzı halk şiirinde kullanılmıştır.
• Nazım birimi dörtlüktür.
• Halkın yaşam biçiminin izleri aşık tarzı halk şiirlerinde bulunur.
• Divan edebiyatı soyut konular değil somut konular işlenmektedir.
• Aşık tarzı halk şiirlerinde şairlerin mahlası yer almaktadır.
• Benzetme sanatının şiirlerde kullanıldığı görülür.

Ahmet Kutsi Tecer Kimdir?

AHMET KUTSİ TECER (1901-1967)

• İlk şiirlerinde romantik aşkları,ölüm,yalnızlık ve hüzün gibi bireysel temaları işlemiş, daha sonraları halk kültürünün zengin kaynaklarıyla tanışmasıyla biraz da dönemin havasına uygun olarak ülke ve toplum sorunlarına yönelmiştir.
• Şiirlerinde yer yer Anadolu halk motiflerini işlemiş, lirik ve memleket şiirleriyle tanınmıştır.
• Hece ölçüsüne yeni biçimler aramış,Batılı şiir anlayışından aşık tarzı söyleyişlere yönelmiştir.
• Türk halk şiirinden yararlanarak şiirler yazmıştır.
• "Neredesin" şiiriyle tanınmış ve sevilmiştir.
• En çok bilinen şiiri Orda Bir Köy Var Uzakta adlı şiirini babasının memleketi olan Apçağa Köyü ( Erzincan/Kemaliye) için yazmıştır.
• Aşık Veysel'i edebiyatımızda tanınmasına katkıda bulunmuştur.
• İlk ve en önemli oyunu Köşebaşı'nda Batı'ya özenenleri eleştirir. 1961'de sahnelenen son oyunu Satılık Ev yayımlanmamıştır. 
• Çoğunluğu dergilerde olmak üzere Halk edebiyatı ve folklor konularında çeşitli incelemeleri de vardır. 

ESERLERİ:

Şiir: Şiirler
Oyunları: Koçyiğit Köroğlu, Köşebaşı, Satılık Ev,Bir Pazar Günü