Sagu, İslamiyet öncesi Türk şiirinin en önemli nazım şekillerinden biridir. İran kaynaklarında Afrasiyab diye anılan çok eski bir Türk kahramanının Alp Er Tunga olduğu sanılmaktadır. Alp Er Tunga Sagusu da bu büyük kahramanın ölümünün ardından duyulan büyük acıyı yansıtmak için söylenmiştir. Bu yazımızda Alp Er Tunga sagusundaki örtük iletileri ve bunlaırn anlamlarını irdelemeye çalıştık... edebiyatfatihi.net 

Önce Alp Er Tunga Sagusu'nu hatırlayalım:

ALP ER TUNGA SAGUSU

Alp Er Tonga öldi-mü
İsiz ajun kaldı-mu
Ödlek öçin aldı-mu
Emdi yürek yırtılur

Ödlek küni tavratur
Yalnguk küçin kevretür
Erdin ajun sevritür
Kaçsa takı ertilür

Ögreyüki mundag ok
Munda adın tıldag ok
Atsa ajun ugrap ok
Taglar başı kertilür

Begler atın argurup
Kadgu anı torgurup
Mengzi yüzi sargarıp
Kürküm angar türtülür

Ulşıp eren börleyü
Yırtıp yaka orlayu
Sıkrıp üni yurlayu
Sıgtap közi örtülür

Günümüz Türkçesiyle

Alp Er Tunga öldü mü?
Kötü dünya kaldı mı?
Felek (böylece) öcünü aldı mı?
Şimdi yürek(ler onun ölümünün acısı ile) parçalanıyor.

Feleğin günleri çabuk geçer.
(ve felek böylece) insanın gücünü (git-gide) zayıflatır;
(ve) dünyadaki insanları azaltır.
(İnsanlar felekten kurtulmak için) kaçsalar (bu yarışta) yine geçilirler.

(Feleğin) âdeti böyledir işte!
Bundan başka(sı) da bahanedir zaten.
(Felek bir kere) niyet edip (de) ok atarsa
dağların başı (bile) kertilir!

Beyler atlarını yordular;
Kaygı (ve keder) onları zayıflattı.
Bet ve benizleri (öyle) sarardı (ki)
(yüzlerine) safran sürülmüş (sanırsınız).

Erkekler kurtlar gibi, hep birlikte uluyorlar;
Yakalarını yırtıyor ve çığlık atıyorlar.
Islık çalar gibi sesler çıkarıyor ve feryat ediyorlar.
Ağlamaktan gözleri (yaşlarla) örtülüyor.

haz. Talat TEKİN, XI. Yüzyıl Türk Şiiri

ALP ER TUNGA SAGUSUNDAKİ ÖRTÜK İLETİLER

Kötü dünya kaldı mı?
Felek (böylece) öcünü aldı mı?

Bu dizelerde dönem insanlarının feleğe bakış açısı yansımıştır. Alp Er Tunga'nın ölümü feleğe mâl edilmiş, birtakım olumsuzlukların kaynağı olarak felek gösterilmiştir. Aslında bu yaklaşım bahtsızlık karşısında suçlanacak bir obje arayan sıradan bir insan psikolojisinin yarattığı bir savuma mekanizmasının ürünüdür.

Feleğin günleri çabuk geçer.
(ve felek böylece) insanın gücünü (git-gide) zayıflatır;
(ve) dünyadaki insanları azaltır.
(İnsanlar felekten kurtulmak için) kaçsalar (bu yarışta) yine geçilirler.

(Feleğin) âdeti böyledir işte!
Bundan başka(sı) da bahanedir zaten.
(Felek bir kere) niyet edip (de) ok atarsa
dağların başı (bile) kertilir!

Bu dizelerde örtük olarak büyük bir kahraman da olsa  insanın ölüm karşısında ne kadar aciz olduğu,  ne yaparsa yapsın ölümden kaçamayacağı vurgulanıyor. edebiyatfatihi.net






Yazıya Tepkini Göster!

Bir Yorum Yaz

YORUM YAPARAK SORU SORABİLİR veya KATKIDA BULUNABİLİRSİNİZ...

1) Yaptığınız yorum biz onayladıktan sonra görülecektir.
2) Yazım kurallarına mümkün olduğunca dikkat ediniz.
3) Kullandığınız üslubun kişiliğinizi yansıttığını unutmayınız.
4)Yorumunuza gelecek cevabı takip etmek beni bilgilendir kutucuğunu işaretleyebilirsiniz.

Daha yeni Daha eski

Reklam

Reklamlar