Aşk-ı Memnu ile İntibah Romanlarının Karşılaştırması

Edebiyat ilk edebi ve tarihi romanın yazarı Namık Kemal'in İntibah romanı ile modern Türk romancılığının babası sayılan Halit Ziya'nın Aşk-ı Memnu romanlarını karşılaştırdık...

edebiyatfatihi.net

Aşk-ı Memnu ile İntibah Romanlarının Karşılaştırması

Temaları: İntibah adlı romanda yanlış kadınları sevmenin doğurduğu yıkımlar, Aşk-ı Memnu'da ise yasak aşk teması işlenmiştir.

Çatışmaları: İntibah'ta İyi-kötü, aşk-kin ve nefret, dürüstlük-kültürel yozlaşma, yalan-sadakat, gelenekçilik-gayri meşru ilişki gibi kavramlar metnin çatışmalarını oluşturmaktadır. Aşk-ı Memnu'da ise arzular, ümitler, hayaller, korkular ve endişeler kişilerin tercihlerini ve dolayısıyla yaşayacakları çatışmaları belirlerler.

Bakış Açısı: Aşk-ı Memnu ve İntibah adlı romanlarda Anlatıcı, her şeyi bilen ve gören bir konumundadır. Şahısların iç konuşmalarını duyar Bundan dolayı eserlerde ilahi bakış açılı  hakim anlatıcı kullanılmıştır. 

Mekanlar: İntibah'ta tabiat veya gezinti yeri olarak adlandırabileceğimiz Çamlıca bir dış mekân örneğidir. Romanda dış dünyayı temsil eden en önemli mekân ise olayların başladığı ve gerçekleştiği yer olan Çamlıca’dır.

Aşk-ı Memnu'da  mekân son derece sınırlıdır. Aşk-ı Memnu romanı kapalı mekân içinde etrafı boşaltılmış ve böylece yalıtılmıştır. Roman kahramanları bir yalının dar çerçevesi içinde bir araya getirilmiş kendi başlarına yaşayan insanlardır. Yer yer İstanbul’un eğlence yerleri ve mesire yerlerinden de söz edilir; fakat bunlar üzerinde durulmaz.

Dil ve Anlatım:  Edebiyatı halkı bilgilendirerek eğlendirmekte bir araç gören Namık Kemal, İntibah’ta halkın anlayabileceği bir dil kullanmış, Divan nesrindeki gibi süslü bir anlatım yoluna gitmemiştir. 

Aşk-ı Memnu  romanı Servet-i Fûnun neslinin dil ve kelime anlayışını devam ettiren bir özellik gösterir. Üslûp olarak yazar kendisine has sanatlı söyleyişlerin yanında kelimeleri de en güzel şekilde seçerekanlatmak istediklerini okuyucusuna çarpıcı bir şekilde aktarır. Şiirsel anlatım üslûbu Aşk-ı Memnu’da da kendini gösterir. Yazar kelimeleri son derece güzel bir şekilde kullanmış ve duygularını çok güzel bir rahatlıkla şâirâne bir üslûpla kelimelere dökmüştür. Romanda uzun bağlı ve sıralı cümlelere genişçe yer verilmiştir. Bazen bir cümle bir paragraftan oluşmaktadır(s.61-62).

Romanın Önemi: İntibah edebiyatımızda ilk edebi romandır. Aşk-ı Memnu ise kompozisyon bütünlüğü olan, sağlam bir teknikle yazılmış, Batılı tekniğe uygun ilk romandır diyebiliriz. Aşk-ı Memnu da modern Türk romancılığının başlangıcı sayılan çok önemli bir eseridir.

☝Daha fazlası için  İntibah → Aşk-ı Memnu incelemelerine bakabilirsiniz