Gezi Yazılarında Gözlemin Önemi Nedir?

Gezi Yazılarında Gözlemin Önemi Nedir? 

Hazırlayan: edebiyatfatihi.net 

Gezi yazılarının  ağır basan yönü, anlatılanların dikkatli bir gözleme dayanmış olmasıdır. Gezi yazılarında amaç gezilen yeri okuyucuya her yönüyle tanıtmaktır. Yazar bunu yaparken farklı, özgün şeylerden bahsetmeli, karşılaştırmalardan faydalanmalı, örnekler vermelidir. Yazarın kendisi için farklı olan, sıradan olmayan özellikleri  anlatması gezi yazıları için önemlidir. Aynı şekilde hitap ettiği kitlenin de ilgisini çekecek şeyleri işlemesi gereklidir. Bu yüzden gezi yazılarında kişisel dikkat ve gözlem önemli tutar. Gezilen yerle ilginç ve ayırt edici özellikleri fark etmenin en iyi yolu iyi bir gözlem gücünün olmasıdır.

 Gezi Yazılarının Ortak Özellikleri Nelerdir? 

•  Gezilip görülen yerlerle ilgili bilgi ve gözlemler anlatılmıştır.
• Kişisel dikkat ve gözlem çok önemlidir.
• Yazar gezi yazısını oluştururken seçici davranmalıdır. 
• Gezilip görülen yerlerin tarihi, sosyal,ekonomik, kültürel yaşantısı yansıtılmıştır.
• Dil açık ve sadedir.
• Dil ağırlıklı olarak  göndergesel işlevde  kullanılmıştır.
• Öyküleyici, betimleyici, açıklayıcı, öğretici anlatım türleri kullanılmıştır.
• Yazarlar kendi yorumlarını da katmışlardır.

                         

EK BİLGİLER:

Türk edebiyatında öne çıkan gezi yazısı türündeki eserler ve yazarları

• Seydi Ali Reis: Mir'atü'l Memalik:
• Evliya Çelebi: Seyahatname: 
• Nabi: Tuhfetü'l Harameyn
• Sefaratname: 28 Mehmet Çelebi
• Ahmet Mithat Efendi : Avrupa'da Bir Cevelan, Sayyadane Bir Cevelan 
• Direktör Ali Bey : Seyahat Jurnali
• Cenap Şahabettin : Afâk-ı Irak” (Suriye ve Irak) Avrupa Mektupları (Avrupa) Hac Yolunda (Hicaz)
• Ahmet Haşim : Frankfurt Seyahatnamesi
• Reşat Nuri Güntekin : Anadolu Notları, Tuna'dan Batıya 
• Azra Erhat : Mavi Yolculuk , Mavi Anadolu
• Oktay Akbal : Hiroşimalar Olmasın
• Melih Cevdet Anday: Anadolu ve Sosyalist Ülkelerde
• Falih Rıfkı Atay : Denizaşırı, Yeni Rusya, Taymis Kıyıları, Tuna Kıyıları, Bizim Akdeniz, Hind, Yolcu Defteri.
• Attila İlhan: Abbas Yolcu
• Yavuz Bülent Bakiler: Üsküp'ten Kosova'ya, Türkistan Türkistan
• Füruzan: Balkan Yolcusu
• Mine Urgan: Bir Dinazorun Gezileri
• Bedri Rahmi Eyüboğlu: Canım Anadolu, Tezek
• Haldun Taner: Düşşem Yollara Yollara
• Yusuf Ziya Ortaç: Göz Ucuyla Avrupa
• İsmail Habip Sevük: Tuna'dan Batı'ya, Yurttan Yazılar