11.Sınıf Dil ve Anlatım Kitabı Cevapları,2017-2018
SAYFA 43
ANI (HATIRA)
ÖN HAZIRLIK
Siyaset, askerlik, ilim, sanat, edebiyat, spor alanlarında tanınmış kişilerin yazdıkları anıları araştırarak bunları sınıfa getiriniz...
Eski edebiyatta anı özelliği taşıyan “vakainameler, gazavatnameler, sefaretnameler bu türün örnekleri sayılmaktadır.Edebi tür anlamında anı ise bizde Tanzimat döneminde başlamıştır. Önceleri Ebuziya Tevfik ve Ali Suavi çıkardıkları gazetelerde anılarını yayınlarlar Daha sonra;
Son Dönem Edebiyatında Anı Türündeki Eserler ve Yazarları
Yakup Kadri: “Zoraki Diplomat, Vatan Yolunda , Gençlik ve Edebiyat Hatıraları”,
Ruşen Eşref Ünaydın : ” Atatürk’ü Özleyiş”,
Falih Rıfkı Atay : “Çankaya”
Halide Edip : “Türk‘ün Ateşle İmtihanı”
Yahya Kemal: ” Çocukluğum, Gençliğim, Siyasi ve Edebi Hatıralarım ”
Yusuf Ziya Ortaç ” Porteler,” Bizim Yokuş”
Ahmet Hamdi Tanpınar : ” Kerkük Anıları”
Samet Ağaoğlu: ” Babamın Arkadaşları”
Salah Birsel : “Ah Beyoğlu Vah Beyoğlu”
Halikarnas Balıkçısı : ” Mavi Sürgün”
Oktay Rıfat : “Şair Dostlarım”
GÜNLÜK -ANI
Gerçeklik : Her ikisinin de gerçekliği vardır. Anı da günlük gibi bir kişinin başından geçen gerçek yaşantılardan kaynaklanan yazı türüdür.
Anlatıcı: Her ikisinde de anlatıcı yazarın kendisidir.
Yazılış amacı: Kişilerin başından geçenleri anlatmak
Ne zaman yazıldığı: Günlükler günü güne ; anılar yaşandıktan sonra yazılır.
SAYFA 48
1. Türk edebiyatında anı türünde eser veren yazarlar ve bu türde yazılan eserler hakkındaki araştırmanızı sınıfınızda sununuz.
Yorum sizin
5. “Atatürk’ün Anıları” adlı metinden alınan aşağıdaki paragrafı yorumlayınız. Siz bu görüşlerden hangisine katılıyorsunuz? Sebepleriyle açıklayınız.
Yorum sizin
6. “Atatürk’ün Anıları” adlı metinden alınan aşağıdaki cümleleri bağlaşıklık ve bağdaşıklık bakımından inceleyiniz. Cümlelerdeki anlatım bozukluklarının nedenlerini belirtiniz.• Halep’te Cemal Paşa merhumla birçok ciddi mevzular üzerinde münakaşadan sonra şu basit görüşme cereyan etti:
birçok ciddi mevzular tamlamasında "lar" eki fazla... (bağlaşıklığa aykırı)
• O, beş bin liraya satmışsa üst tarafını bana vermeye mecbur değildir.
.... (paranın üstünü)
• Çünkü ben mütareke zamanı İstanbul’da bulunurken ve çok kapsamlı teşebbüslere karar verirken bana, bu teşebbüslerimin manasını hissedenler tarafından birçok tekliflerde bulunulmuştur.
.... birçok tekliflerde ( "ler" eki fazla tamlama yanlışlığı) bağlaşıklığa aykırı
• Tabirimi mazur görürseniz ve bu satırları okudukları zaman kendilerinin ima edildiklerini anlayacaklarına şüphe olmayan o kimseler dahi, entrikacılar olduklarını reddetmeye muvaffak olamazlarsa bana pek küstahça tekliflerde bulunmuş olduklarını kabul edeceklerdir.
....entrikacılar (entrikacı olduklarını) (bağlaşıklığa aykırı)tekliflerde bulunmuş olduklarını (tekliflerde bulundularını) gereksiz sözcük kullanımı ( bağdaşıklığa aykırı)
7. “Atatürk’ün Anıları” adlı metinde büyük harflerin kullanıldığı yerleri belirleyiniz. Tespitlerinizden hareketle büyük harflerin nerelerde kullanıldığını belirtiniz.
Cümle büyük harfle başlar
İki noktadan sonra gelen cümleler büyük harfle başlar
Özel adlar büyük harfle başlar
8. “Atatürk’ün Anıları” adlı metinde tırnak işareti, iki nokta, uzun çizgi ve kesme işaretinin nerelerde ne amaçla kullanıldığını belirleyip tespitlerinizi sınıf arkadaşlarınızla paylaşınız.
9. Çocukluk yıllarında yaşadığınız ve unutamadığınız bir olayı anı türünde yazınız. Yazdığınız metni arkadaşlarınızla paylaşınız. Arkadaşlarınızın yazdıkları anıları dinleyerek bu metinlerle ilgili düşüncelerinizi söyleyiniz.
10. Kendi yazdığınız anıyı akıcılık, bağlaşıklık, bağdaşıklık, yazım ve noktalama bakımından değerlendiriniz. “Atatürk’ün Anıları” adlı metnin “Cemal Bey Gibi”başlıklı bölümünü kendi metninizle akıcılık, bağlaşıklık, bağdaşıklık, yazım ve noktalama bakımından karşılaştırınız. Kendi metninizde bulduğunuz hatalarını düzeltiniz.
11. Sınıf Ekoyay Yayınları Dil ve Anlatım Ders Kitabı Sayfa 49
A. Aşağıdaki cümlelerin başına yargılar doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
• (Y) Anı yaşanmışı değil, yaşanmakta olanı anlatır.
• (D) Anı yazarları, anlattıkları zaman dilimiyle ilgili her türlü kaynaktan yararlanır.
• (D) Anı yazarı; yaşadıklarını, gördüklerini ya da izlenimlerini aradan zaman geçtikten sonra anlatır.
• (Y) Anı yazılarında anlatılan kişi ve olaylar kurmacadır.
B. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri doldurunuz.
• Türk edebiyatında…ORHUN ABİDELERİ….anı özelliği gösteren ilk eser olarak kabul edilir.
• Falih Rıfkı Atay’ın……ÇANKAYA……….ve…ZEYTİNDAĞI …adlı eserleri anı türündedir.
• Türk edebiyatında gerçek anlamda anı türü……TANZİMAT….edebiyatı ile başlar.
• Anı yazılarında………öyküleyici, betimleyici, açıklayıcı …….anlatım türleri kullanılabilir.
C. Aşağıdaki çoktan seçmeli sorularda doğru seçeneği işaretleyiniz.
1. B
2. D
3. D
4. C
SAYFA 43
ANI (HATIRA)
ÖN HAZIRLIK
Siyaset, askerlik, ilim, sanat, edebiyat, spor alanlarında tanınmış kişilerin yazdıkları anıları araştırarak bunları sınıfa getiriniz...
- Anılar tarihi gerçeklerin öğrenilmesine katkı sağlar ve yazıldıkları dönem için bir kaynak niteliği taşır. Ancak anı yazıları olaylara kişisel bakış açısıyla kaleme alınmış olduklarından kesin ve bilimsel bir doğru gibi kabul edilemez ve nesnel bir belge niteliği taşımaz.
- Türk edebiyatında anı türünde eser veren yazarlar ve bu türde yazılmış eserleri
Eski edebiyatta anı özelliği taşıyan “vakainameler, gazavatnameler, sefaretnameler bu türün örnekleri sayılmaktadır.Edebi tür anlamında anı ise bizde Tanzimat döneminde başlamıştır. Önceleri Ebuziya Tevfik ve Ali Suavi çıkardıkları gazetelerde anılarını yayınlarlar Daha sonra;
Akif Paşa’nın “Tabsıra”
Namık Kemal’in “Magaza Mektupları”
Namık Kemal’in “Magaza Mektupları”
Ziya Paşa’nın “Defter-i Amel”
Ahmet Mithat Efendi’nin “Menfa”
Muallim Naci’nin “Ömer’in Çocukluğu”
Servet-i Fünun Döneminde; Ahmet Rasim’in “Eşkal-i Zaman”, “Falaka” ” Maharir “,”Şair ”
Halit Ziya’nın “Kırk Yıl”, Saray ve Ötesi
Hüseyin Cahit Yalçın’ın : ” Edebi Hatıralar”.
Son Dönem Edebiyatında Anı Türündeki Eserler ve Yazarları
Yakup Kadri: “Zoraki Diplomat, Vatan Yolunda , Gençlik ve Edebiyat Hatıraları”,
Ruşen Eşref Ünaydın : ” Atatürk’ü Özleyiş”,
Falih Rıfkı Atay : “Çankaya”
Halide Edip : “Türk‘ün Ateşle İmtihanı”
Yahya Kemal: ” Çocukluğum, Gençliğim, Siyasi ve Edebi Hatıralarım ”
Yusuf Ziya Ortaç ” Porteler,” Bizim Yokuş”
Ahmet Hamdi Tanpınar : ” Kerkük Anıları”
Samet Ağaoğlu: ” Babamın Arkadaşları”
Salah Birsel : “Ah Beyoğlu Vah Beyoğlu”
Halikarnas Balıkçısı : ” Mavi Sürgün”
Oktay Rıfat : “Şair Dostlarım”
HAZIRLIK
- İnsan sosyal bir varlık olarak sürekli iletişimde olduğu için yaşadığı bazı olay ve durumları başkalarına anlatma, bunları paylaşma ihtiyacı duyar.
- Yorum sizin...
- Anı yazmak ölümün elinden bir şeyler kurtarmaktır sözüyle yaşanılan olayların yazıya dökülerek kalıcı olacağı anlatılmıştır.
- Anı türündeki metinler geçmişte yaşananlara sanatsal, siyasal ve bilimsel açıdan ışık tutmaları ve yaşandıkları zamanı aydınlatmaları bakımından katkı sağlar.
SAYFA 46
1- Anıların ortak özellikleri
- 1 - Yaşanmakta olanı değil, yaşanmış bir konuyu anlatır.
2 - İnsan belleğinde iz bırakan olay ve olguları anlatır
3 - Tarihsel gerçeklerin öğrenilmesine katkı yaptığı için tarihçilere ışık tutar.
4 - Tanınmış, bilim, sanat ve politika adamlarının yaşamlarını çalışma ve araştırmalarını anlatır.
5 - Yazarın unutulmasını istemediği gerçekleri kalıcı kılar.
6 - Geçmiş birinci kişinin ağzından kişisel yargılar ve yorumlarla verilir.
7-Yazar her türlü kaynaktan yararlanabilir.
8-Anlatıcı yazarın kendisidir.
9-Açık sade içten bir anlatımı vardır.
10- Anılar genelde öyküleyici anlatım türünden yararlanılarak yazılır. Ayrıca betimleyici,açıklayıcı ve söyleşmeye bağlıanlatım türlerinden de yararlanılır.
2. Tablodaki bütün özellikler EVET ✔
3. Anlatıcının kendi bilgi ve izlenimlerini doğrudan doğruya anlatması ifadeyi daha inandırıcı kılar.
4. Anlatıcı anılarda dile getirdiklerini belgelerle kanıtlamak zorunda değildir. Yazar, belgelere, canlı tanıklara başvurur ancak anlattıklarını kanıtlamak zorunda değildir. Kendi gözlem ve izlenimlerini yansıtır.
5. Atatürk'ün Anıları adlı metinde dil ağırlıklı olarak göndergesel işlevdedir.
6. İleri görüşlü, vatansever, mücadeleci, mütevazı...
edebiyatfatihi.net
SAYFA 47
7. Anılar tarihi gerçeklerin öğrenilmesine katkı sağlar; anı yazıları olaylara kişisel bakış açısıyla kaleme alınmış olduklarından kesin ve bilimsel bir doğru gibi kabul edilemez ve nesnel bir belge niteliği taşımaz.
8. Metinde anlatıcının başvurduğu herhangi bir kaynak yoktur.
9. İncelediğiniz anı örneklerinden hareketle daha önce işlediğiniz günlük türü ile anıyı tablodaki özellikler bakımından karşılaştırınız.
Cevap:
GÜNLÜK -ANI
Gerçeklik : Her ikisinin de gerçekliği vardır. Anı da günlük gibi bir kişinin başından geçen gerçek yaşantılardan kaynaklanan yazı türüdür.
Anlatıcı: Her ikisinde de anlatıcı yazarın kendisidir.
Yazılış amacı: Kişilerin başından geçenleri anlatmak
Ne zaman yazıldığı: Günlükler günü güne ; anılar yaşandıktan sonra yazılır.
1. Türk edebiyatında anı türünde eser veren yazarlar ve bu türde yazılan eserler hakkındaki araştırmanızı sınıfınızda sununuz.
Cevabı hazırlık bölümünde verildi...
2. Büyüklerinizden dinlediğiniz anılardan birini sınıfta anlatınız. Sizin anlattığınız ile büyüklerinizden dinlediğiniz anının anlatım şekli arasında farklar olup olmadığını söyleyiniz.
...
3. Yaşanmış bir olayı sözel olarak aktarmada etkili konuşma yeteneğinin önemini açıklayınız.
Sözlü iletişimde etkili ve güzel konuşma, kişinin hem sosyal hem de kişilik özelliklerine olumlu etkilerde bulunur. Çünkü güzel konuşma becerisi olan insanlar, toplum içerisinde, çalışma veya arkadaş ortamında genellikle parmakla gösterilen kişiler olurlar. Sosyal ilişkilerde kendini iyi ifade eden, ses tonunu ve beden dilini güzel kullanan, karşısındaki kişi veya kişilerle en uygun şekilde iletişim kurabilen kişilerin özgüveni gelişir, çevreler içerisinde daha girişken olma kişilik özelliği kazanırlar. Çünkü güzel ve etkili konuşma, iyi bir gözlem, yorumlama ve deneyim ifade eder. Böyle kişilerin de düşünceleri önemsenir.
4. Anı dinlemenin ya da anı türü metinleri okumanın hoşunuza gidip gitmediğini sebepleriyle açıklayınız.
...
3. Yaşanmış bir olayı sözel olarak aktarmada etkili konuşma yeteneğinin önemini açıklayınız.
Sözlü iletişimde etkili ve güzel konuşma, kişinin hem sosyal hem de kişilik özelliklerine olumlu etkilerde bulunur. Çünkü güzel konuşma becerisi olan insanlar, toplum içerisinde, çalışma veya arkadaş ortamında genellikle parmakla gösterilen kişiler olurlar. Sosyal ilişkilerde kendini iyi ifade eden, ses tonunu ve beden dilini güzel kullanan, karşısındaki kişi veya kişilerle en uygun şekilde iletişim kurabilen kişilerin özgüveni gelişir, çevreler içerisinde daha girişken olma kişilik özelliği kazanırlar. Çünkü güzel ve etkili konuşma, iyi bir gözlem, yorumlama ve deneyim ifade eder. Böyle kişilerin de düşünceleri önemsenir.
4. Anı dinlemenin ya da anı türü metinleri okumanın hoşunuza gidip gitmediğini sebepleriyle açıklayınız.
Yorum sizin
5. “Atatürk’ün Anıları” adlı metinden alınan aşağıdaki paragrafı yorumlayınız. Siz bu görüşlerden hangisine katılıyorsunuz? Sebepleriyle açıklayınız.
Bir görüşe göre evvela büyük adam olmak sonra memleketi kurtarmak lazımdır. Diğer görüşe göre büyük adam lafla olmaz, evvela memleketi kurtarmalı, ondan sonra dahi büyüklük söz konusu değildir.
Yorum sizin
6. “Atatürk’ün Anıları” adlı metinden alınan aşağıdaki cümleleri bağlaşıklık ve bağdaşıklık bakımından inceleyiniz. Cümlelerdeki anlatım bozukluklarının nedenlerini belirtiniz.• Halep’te Cemal Paşa merhumla birçok ciddi mevzular üzerinde münakaşadan sonra şu basit görüşme cereyan etti:
birçok ciddi mevzular tamlamasında "lar" eki fazla... (bağlaşıklığa aykırı)
• O, beş bin liraya satmışsa üst tarafını bana vermeye mecbur değildir.
.... (paranın üstünü)
• Çünkü ben mütareke zamanı İstanbul’da bulunurken ve çok kapsamlı teşebbüslere karar verirken bana, bu teşebbüslerimin manasını hissedenler tarafından birçok tekliflerde bulunulmuştur.
.... birçok tekliflerde ( "ler" eki fazla tamlama yanlışlığı) bağlaşıklığa aykırı
• Tabirimi mazur görürseniz ve bu satırları okudukları zaman kendilerinin ima edildiklerini anlayacaklarına şüphe olmayan o kimseler dahi, entrikacılar olduklarını reddetmeye muvaffak olamazlarsa bana pek küstahça tekliflerde bulunmuş olduklarını kabul edeceklerdir.
....entrikacılar (entrikacı olduklarını) (bağlaşıklığa aykırı)tekliflerde bulunmuş olduklarını (tekliflerde bulundularını) gereksiz sözcük kullanımı ( bağdaşıklığa aykırı)
7. “Atatürk’ün Anıları” adlı metinde büyük harflerin kullanıldığı yerleri belirleyiniz. Tespitlerinizden hareketle büyük harflerin nerelerde kullanıldığını belirtiniz.
Cümle büyük harfle başlar
İki noktadan sonra gelen cümleler büyük harfle başlar
Özel adlar büyük harfle başlar
8. “Atatürk’ün Anıları” adlı metinde tırnak işareti, iki nokta, uzun çizgi ve kesme işaretinin nerelerde ne amaçla kullanıldığını belirleyip tespitlerinizi sınıf arkadaşlarınızla paylaşınız.
9. Çocukluk yıllarında yaşadığınız ve unutamadığınız bir olayı anı türünde yazınız. Yazdığınız metni arkadaşlarınızla paylaşınız. Arkadaşlarınızın yazdıkları anıları dinleyerek bu metinlerle ilgili düşüncelerinizi söyleyiniz.
10. Kendi yazdığınız anıyı akıcılık, bağlaşıklık, bağdaşıklık, yazım ve noktalama bakımından değerlendiriniz. “Atatürk’ün Anıları” adlı metnin “Cemal Bey Gibi”başlıklı bölümünü kendi metninizle akıcılık, bağlaşıklık, bağdaşıklık, yazım ve noktalama bakımından karşılaştırınız. Kendi metninizde bulduğunuz hatalarını düzeltiniz.
11. Sınıf Ekoyay Yayınları Dil ve Anlatım Ders Kitabı Sayfa 49
ÖLÇME-DEĞERLENDİRME
A. Aşağıdaki cümlelerin başına yargılar doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
• (Y) Anı yaşanmışı değil, yaşanmakta olanı anlatır.
• (D) Anı yazarları, anlattıkları zaman dilimiyle ilgili her türlü kaynaktan yararlanır.
• (D) Anı yazarı; yaşadıklarını, gördüklerini ya da izlenimlerini aradan zaman geçtikten sonra anlatır.
• (Y) Anı yazılarında anlatılan kişi ve olaylar kurmacadır.
B. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri doldurunuz.
• Türk edebiyatında…ORHUN ABİDELERİ….anı özelliği gösteren ilk eser olarak kabul edilir.
• Falih Rıfkı Atay’ın……ÇANKAYA……….ve…ZEYTİNDAĞI …adlı eserleri anı türündedir.
• Türk edebiyatında gerçek anlamda anı türü……TANZİMAT….edebiyatı ile başlar.
• Anı yazılarında………öyküleyici, betimleyici, açıklayıcı …….anlatım türleri kullanılabilir.
C. Aşağıdaki çoktan seçmeli sorularda doğru seçeneği işaretleyiniz.
1. B
2. D
3. D
4. C
Yorum Gönderme
YORUM YAPARAK SORU SORABİLİR veya KATKIDA BULUNABİLİRSİNİZ...
1) Yaptığınız yorum biz onayladıktan sonra görülecektir.
2) Yazım kurallarına mümkün olduğunca dikkat ediniz.
3) Kullandığınız üslubun kişiliğinizi yansıttığını unutmayınız.
4)Yorumunuza gelecek cevabı takip etmek beni bilgilendir kutucuğunu işaretleyebilirsiniz.