Oğuz Atay Edebi Kişiliği ve Eserleri, Maddeler Halinde

Yaşadığı dönemde değeri anlaşılmayan post-modern edebiyatın ülkemizdeki öncüsü Oğuz Atay roman, öykü ve oyun yazarı olarak ön plana çıkmıştır.

Türk edebiyatının ilk post-modernist romanı "Tutunamayanlar"  eseri ona büyük ün kazandırır. Bu romanda küçük burjuva düzenini ve Türk aydınının acıklı güldürüsünü işler.
"Tutunamayanlar" adlı kitabında roman karakteri Turgut'un kendi aklından kurguladığı hayali bir arkadaşı olan Olric'in sözler çok beğenilmiş, bir zamanlar sosyal medyada tam bir Olric fırtınası esmişti. (Yazının devamında Olric sözlerini bulabilirsiniz)

Bu açıklamalardan sonra Oğuz Atay'ın fikri ve edebi kişiliğini ve eserlerini maddeler halinde görelim:

Oğuz Atay Edebi Kişiliği ve Eserleri

• Modernizmi esas alan Oğuz Atay, postmodernizmin edebiyatımızdaki öncüsüdür.
• Eserlerinde toplumla entelektüelin çatışmasınıen iyi şekilde yansıtır.
• Modern insanın bunalımı, yalnızlığı, toplumun aksayan yönleri, burjuvazi görüşe ferdin başkaldırışı eserlerinde işlenen konular olarak öne çıkar.
• Onun en önemli projelerinden biri Türkiye'nin psikolojisini çıkarmaktır. Fakat genç denebilecek bir yaşta (43) vefat etmiş ve bu eserini yazamamıştır.
• Yapıtlarında ele aldığı konuları ironi bir tarzla işler. 
• Sonradan iki cilt olarak basılan "Tutunamayanlar" romanı (ilk postmodernist roman) aynı zamanda kendi oyununu oynamıştır. Bu romanda küçük burjuva düzenini ve Türk aydınının acıklı güldürüsünü işler. Oğuz Atay bu romanla 1970'te TRT roman ödülünü kazanır. Bu romanda, modern şehir hayatı içinde topluma yabancılaşmış yalnız insanları, burjuva düzenine ayak uyduramayanları kaleme alır.
• "Tehlikeli Oyunlar", Tutunamayanlar'ın devamı niteliğindedir; ama onun kadar başarılı olamamıştır. Eserin başkahramanı olan "Hikmet" bir oyun yazarıdır. Hikmet, Gerçek ben'ine ulaşmak için kendisiyle hesaplaşır.
• Üniversitede hocası olan Mustafa İnan'ın hayatını "Bir Bilim Adamının Romanı" eserinde anlatır. Eser, biyografik roman özelliği taşır. Fakir bir ailenin çocuğu olan Mustafa İnan'ın uluslararası tanınan bir bilim adamı olmasına ve bütün zorluklara rağmen erdem ve ahlakından hiçbir şey kaybetmemesine dikkatleri çeker. Eser, aynı zamanda bilimsel konuların romana taşındığı bir ilki oluşturur.
• "Günlük" eserinde dünyadaki mevcut toplumla entelektüelleri ele alır.
• "Korkuyu Beklerken" öykü tarzında kaleme aldığı eseridir. Eserde psikolojik çözümlemelere ağırlık verir.

ESERLERİ

Roman

Tutunamayanlar
Tehlikeli Oyunlar
Eylembilim
Bir Bilim Adamının Romanı


Öykü

Korkuyu Beklerken


Oyun

Oyunlarla Yaşayanlar

OLRİC SÖZLERİ
-Sevelim mi Olric?…
-Sevmek nedir efendimiz?
-Sevmek vazgeçmektir Olric..
-Vazgeçtiyseniz sevelim efendimiz..

******

Sen acıyı biriktirmeyi seversin Olric…
Sen biriktirmeyi seversin….hadi devam et şimdi …kuru yaprakları…
Deniz taşlarını… gözyaşını… sorulamamış soruları …
Senden kalan sesleri… yaşanamamış paylaşılmışlıkları…
Birlikte harcamak üzere kalbinde biriktirilmiş zamanları ve hüznü…
Ve özlemi biriktirmeye…

******
-Herkes geçer diyor, geçer mi Olric?
Herkes ne bilir acımı,
Herkes ne bilsin acımızı!…
Yaşar gibi yapmaktan, özlemez gibi yapmaktan,
İyiymiş gibi yapmaktan, nefes alıp onu içimde tutmaktan,
O nefeste boğulmaktan sıkıldım.
Ki nefessizlikten değil nefesten boğulmaktır marifetimiz Olric…
– evet efendimiz.
– Bana katıldığını bilmek güzel. arada ses vermen güzel; içimin sesi de olmasa ölürüm yalnızlıktan.

*****