10.Sınıf Osmanlı Türkçesi Ders Kitabı Cevapları, 2017-2018, Sayfa 21-23-24-25-26

10.Sınıf Osmanlı Türkçesi Ders Kitabı Cevapları, 2017-2018, Sayfa 21-23-24-25-26


SAYFA 21

Hazırlanalım

Türklerin Kur’an harflerini kabul etmesi dil ve medeniyetlerini nasıl etkilemiştir?Bildiklerinizi söyleyiniz.

Dilimize Arapça ve Farsçadan çok sayıda kelime geçmiştir. Hat sanatına değer verilmiştir.

SAYFA 23

Okuyalım-Yazalım
Tablodaki boş bırakılan yerleri, “Osmanlı Türkçesi ve Tarihî Seyri” başlıklı metne göre tamamlayınız.

Batı Türkçesi
( ...XIII.(13.yy)...- XXI. yy)

...Başlangıç (Eski Anadolu Türkçesi) Dönemi...
(XIII. yy - XV. yy)

....KLASİK..  Dönem
(XV. yy - .XIX. yy)

...YENİLEŞME...  Dönemi
(...XIX... - XX. yy)

SAYFA 24

“Dil, canlı bir varlıktır.” sözünü, "Osmanlı Türkçesi ve Tarihî Seyri" başlıklı metinle
ilişkilendirerek değerlendiriniz.

Dil tarihi seyri içinde gelişir, birtakım değişimlere uğrar.


SAYFA 25

Ünite Ölçme ve Değerlendirme Soruları

A. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruların doğru seçeneğini bulup işaretleyiniz.

1. Osmanlı Türkçesi ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Osmanlı Türkçesinde çok sayıda Arapça ve Farsça kelime kullanılmıştır.
B) Türkçenin dışında Türkçeden ayrı “Osmanlıca” diye isimlendirilen bir dildir.
C) Osmanlı Devletinin hâkim olduğu geniş bir coğrafyada konuşulan bir dildir.
D) Hem konuşma dili hem de yazı dili olarak kullanılmıştır.
E) Kütüphanelerimizde, Osmanlı Türkçesi ile yazılmış yüzbinlerce eser vardır.

cevap: B

2. Bir kere kelime dağarcığımız genişleyecek. Siz bugün sıradan okumuşların
öğrenemediği iki üç bin kelime daha öğrenseniz unutulmuş, eskimiş diyelim,
sizin eski metinleri okuma kapasiteniz artmayacak mı, artacak. Okuduğunuzu
anlayacaksınız. İkincisi, düşüncelerinizi ifade etmek istediğiniz
zaman daha rahat ifade edebileceksiniz. Dilimin ucuna gelen bir kelime
var ama ifade edemiyorum demeyeceksiniz artık. Geçmişteki tartışmaları
da kaynağından okumuş olacaksınız. Bilgiye hem dinî hem tarihî anlamda
hem devlet arşivi ve yönetimi anlamında sahih bilgiye ulaşma şansına
sahip olacaksınız. Batı'da hangi aydın liseler için yazılmış Shakespeare‘i
okur? Ama bizdeki aydınlar anlamıyorlarsa her metnin çevirisini okumak
zorunda kalıyor. Bu akıllara ziyandır.

Paragrafta verilen bilgiler, aşağıdaki hangi sorunun cevabı olabilir?

A) Osmanlı Türkçesiyle yazılmış metinlerin Batı’dakilerden farkı nedir?
B) Osmanlı Türkçesi kelime hazinemizi nasıl zenginleştirir?
C) Osmanlı Türkçesini öğrendiğimizde bunun bize dönüşü ne şekilde, nasıl
olacaktır?
D) Osmanlı Türkçesinin insanın ifade kabiliyetine etkileri nelerdir?
E) Geçmişteki ilmî ve edebî tartışmaları asıl kaynağından okumada Osmanlı
Türkçesi nasıl kolaylık sağlar?


3. Bazı diller vardır ki yalnız bir vatanda değil, birçok vatanda devlet kurmuş,
hâkimiyet kurmuş büyük milletlerin dilidir. Bu diller, pek tabii olarak medeniyet
ve hâkimiyet götürdükleri ülkelerin dillerinden derlenmiş kelimelerle de
zenginleşmiş büyük dillerdir. Bu milletler kendi kültür sanat ve iktidarlarını
başka ülkelere yayar, dünyanın dört bucağında kendi hükümlerinin geçtiğini
görüp kendi dillerinin konuşulduğunu duymanın, kendi bayraklarının
dalgalandığını görmenin hazzını, gururunu tadarlar. Öte yandan, aynı ülkelerden
derledikleri lüzumlu kelimeleri kendi dillerinin gramerine, estetiğine
ve fonetiğine göre millîleştirerek kendi kelimeleri yaparlar. Biz bunlara

öteden beri fethedilmiş ülkeler gibi fethedilmiş kelimeler diyoruz.

Bu paragraftan aşağıdaki düşüncelerden hangisi çıkarılamaz?

A) Osmanlı Türkçesi tarihî seyri içerisinde farklı dillerden bünyesine aldığı
kelimelerle zenginleşmiştir.
B) Osmanlı Türkçesi sadece Anadolu’da değil dünyanın farklı bölgelerinde
de kullanılmıştır.
C) Farklı dillerden kelimelerin Osmanlı Türkçesine geçişi rastgele olmamıştır.
D) Osmanlı Türkçesi fethedilmiş kelimelerin yer aldığı bir dildir.
E) Osmanlı Türkçesi sadece Anadolu’da yaygın olan bir konuşma dilidir.


4. Aşağıda verilen Türk devletlerinden hangisi Osmanlı Türkçesi harflerini
kullanmamıştır?

A) Büyük Selçuklu Devleti
B) Anadolu Selçuklu Devleti
C) Anadolu Beylikleri
D) Karahanlı Devleti
E) Uygur Devleti


B. Aşağıdaki cümlelerin başına yargılar doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.

(D) Osmanlı Türkçesi yabancı bir değil, Kur’an harfleriyle yazılan Türkçedir.
(Y) “Osmanlı Türkçesi” ifadesi Türkçenin bütünü için kullanılmaktadır.
(Y) Günümüzde Osmanlı Türkçesiyle yazılmış metinlerle hiç karşılaşılmamaktadır.
(D) Osmanlı Türkçesini öğrenmekle yüzlerce yıllık kültür birikimine ve milyonlarca
tarihî belgeye ulaşma fırsatı yakalanmış olur.
(Y) Osmanlı Türkçesi, Kuzey-Doğu Türkçesi dönemi içinde yer almaktadır.

C. Aşağıdaki cümlelerde verilen boşlukları uygun ifadelerle doldurunuz.

1. Türkler, ...Arap... harfleriyle İslamiyeti kabul ettiği yıllarda tanışmışlardır.
2. ..Arapça .... ve ...Farsça... Türkçenin en fazla etkilendiği dillerden ikisidir.
3. ..Osmanlı ... Türkçesini bilmek, kültürümüzün temelini teşkil eden eserlerimizi
tanımak açısından önemlidir.
4. Osmanlı Türkçesi ....kültürün.. taşıyıcısıdır.
5. ..Hat.... sanatının yer aldığı yazma kitaplar, levhalar, hilyeler, kitabeler
gibi eserlerin birçoğunda Osmanlı Türkçesi alfabesi kullanılmıştır.

edebiyatfatihi.net

D. Aşağıdaki soruları cevaplayınız.

1. Türkçe ve Osmanlı Türkçesi arasında nasıl bir ilişki vardır? Açıklayınız.
Osman Türkçesi Türkçenin bir döneminin adıdır. Türkçeden bağımsız bir dil değildir.  Kur'an harfleriyle yazılan Türkçedir.

2. “Ne harabi ne harabatiyim/Kökü mazide olan atiyim.” (Yahya Kemal) beytini, Osmanlı Türkçesinin geçmişle gelecek arasında köprü kurması konusuyla ilişkilendirerek açıklayınız.

Osmanlı Türkçesi geçmişi geleceğe taşıyan bir köprüdür. Osmanlıca geçmişi bugüne, bugünü de geleceğe taşımaktadır. Osmanlı Devletinin kültür ve medeniyet eserleri  dil vasıtasıyla  geleceğe taşınmıştır.

3. Günümüzde Osmanlı Türkçesi eserleri nerelerde karşımıza çıkmaktadır?Söyleyiniz.

Mezar taşlarında, kitabelerde, kütüphanelerde, sahaflarda, üniversitelerde...

www.edebiyatfatihi.net