10.Sınıf MEB Türk Dili ve Edebiyatı Kitabı Cevapları, 2018-2019, Sayfa 27

Reklamlar

10.Sınıf MEB Türk Dili ve Edebiyatı Kitabı Cevapları, 2018-2019, Sayfa 27

Sayfa 27

1. Metinde geçen “Türkiye Türkçesinin gelişmesi içinde Yeni Lisan hareketinden sonra en geniş çalışma, Dil İnkılabı’dır.” cümlesinde “inkılap” kelimesinin anlamını cümlenin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizi TDK’nin Türkçe Sözlük’ünden kontrol ediniz.

Cevap:  Cümlede "inkılap" toplum düzenini ve yapısını daha iyi duruma getirmek için yapılan köklü değişiklik, iyileştirme, devrim, reform anlamında kullanılmıştır.

2. Metne göre Eski Türkçe hangi dönemlerde kullanılmıştır?

Cevap: VIII. (8) yüzyıldan XIII. (13.)  yüzyıla kadar Kök Türk, Uygur ve Karahanlı devirlerini içine alan dönemde...

3. Okuduğunuz metinde Orta Türkçe Dönemi hakkında edindiğiniz bilgileri kendi cümlelerinizle ifade ediniz.

Cevap: Bu dönemde Türkler yeni yazı dillerini meydana getirmişlerdir.  Bu devirde Türkçe, Kuzey-doğu Türkçesi ve Batı Türkçesi adı ile ikiye ayrılmıştır.

4. Metne göre Osmanlı Türkçesi neden yabancı dillerin etkisi altında kalmıştır?

Cevap: Osmanlı Devleti Hazar’dan Orta Avrupa ‘ya, Kırım’dan Afrika’ya kadar geniş bir sahaya yayıldığı için...

5. Metinden yola çıkarak Türkçenin tarihsel gelişim sürecinde çeşitli evreler geçirmesinin sebeplerini belirtiniz.

Cevap:  Türklerin geniş bir alana yayılmaları, farklı kültürlerle etkileşim, dil devrimi gibi sebepler sıralanabilir. 

6. Okuduğunuz metinde sanatlı söyleyiş, mecaz, öznellik gibi anlatım özelliklerine neden yer verilmediğini söyleyiniz.

Cevap: Metin öğretici metin türünde olduğu için... 

7. Metnin tema ve konusunu belirleyiniz.

Cevap: Tema: Türkçenin tarihi gelişimi

Konusu: Eski Türkçenin etkili olduğu yüzyıllar,  hangi devirleri içine aldığı; Orta Türkçenin Kuzey-doğu Türkçesi ve Batı Türkçesi olarak ikiye ayrıldığı, özellikle Türkiye Türkçesinin içinde bulunduğu Batı Türkçesinin gelişimi...

DİLBİLGİSİ

Türkiye Türkçesinin gelişmesi içinde Yeni Lisan Hareketi’nden sonra en geniş çalışma Dil İnkılabı’dır. 1928’de Latin alfabesinin kabulü 1932’de Mustafa Kemal Atatürk tarafından Türk Dili Tetkik Cemiyeti’nin (Türk Dil Kurumu) kuruluşu bu hareketin önemli halkalarıdır.

Yukarıdaki parça okuduğunuz metinden alınmıştır. Bu parçada geçen noktalama işaretlerinin
parçadaki kullanım amaçlarını açıklayınız.

Cevap: Nokta (.) Bitmiş cümlelerin sonuna konmuş.

Kesme işareti (’) Özel isimler ve tarihlerden sonra gelen çekim eklerini ayırmak için kullanılmış.

OKUYUNUZ

Aşağıda Talat TEKİN’in Orhon Yazıtları adlı eserinden bir parça verilmiştir. Eserin tamamını

okuyarak beğendiğiniz cümleleri sözlü olarak paylaşınız.

(Ey) Türk, Oğuz beyleri (ve) halkı, işitin! Üstte(ki) gök çökmedikçe, altta(ki) yer (de) delinmedikçe,(D19) (e)y Türk halkı, (senin) devletini (ve) yasalarını kim yıkıp bozabilir idi? Türk halkı, (bu huyundan)vazgeç (ve) nadim ol!

Cevap: Örnek Metinler İçin Burayı Tıklayabilirsin

Anlamadığınız yerleri yorum yaparak sorabilir veya içeriğe katkıda bulunabilirsiniz... Özgün ve kaliteli içerikler için sayfamızı takip edin.