NAZIM HİKMET "KEREM GİBİ" ŞİİRİNİN İNCELEMESİ

Reklamlar

KEREM GİBİ

Hava kurşun gibi ağır!!
Bağır
        bağır
                bağır
                        bağırıyorum.
Koşun
         kurşun
                erit-
                    -meğe
                            çağırıyorum...
O diyor ki bana:
— Sen kendi sesinle kül olursun ey!
                                                Kerem
                                                     gibi
                                                          yana
                                                                yana...
«Deeeert
             çok,
                 hemdert
                         yok»
Yürek-
        -lerin
kulak-
        -ları
              sağır...
Hava kurşun gibi ağır...
Ben diyorum ki ona:
— Kül olayım
                   Kerem
                        gibi
                              yana
                                    yana.
Ben yanmasam
                  sen yanmasan
                             biz yanmasak,
                             nasıl
                                   çıkar
                                          karan-
                                                  -lıklar
                                                      aydın-
                                                              -lığa..
Hava toprak gibi gebe.
Hava kurşun gibi ağır.
Bağır
        bağır
                bağır
                        bağırıyorum.
Koşun
         kurşun
                 erit-
                     -meğe
                             çağırıyorum.....

                                                                                1930 Mayıs

ŞİİRİN AÇIKLAMASI:
Nazım Hikmet bu şiiri, kendisiyle aynı yola baş koyan fakat sonrasında o yoldan - kendilerince- çekilmek zorunda kalan ve Nazım'a da bu konuda baskı yapan birkaç arkadaşı için yazmıştır. "Vazgeç bu sevdadan, görmüyor musun daha beter yakacaksın başını, fazla gelir sana bu yaşam tarzı" diyerek vazgeçirmeye çalışmışlardır Nazım hikmet'i sevdasından... Şiirin başlığının "Kerem Gibi" olmasının sebebi, arkadaşlarının onun kavgasını KEREM İLE ASLI'nın aşkına benzetmeleridir.

1. a Kerem Gibi şiiriin ahenk özellikleri:

Redif : "bağır-bağır-bağır"

Kafiyeleri:
ağır-bağır: tunç uyak

Ona-yana: tam uyak

Çok-yok: tam.kafiye

Sağır-ağır: tunç kafiye

Gebe-eritmeğe: yarım uyak

Sese Dayalı Sanatları:

Aliterasyon: "b, ğ, k, y,m"

Asonans: "a ,o ,e"

Ses akışı: Ses benzerlikleriyle sağlanan bir akış.

Söyleyiş: Temanın etrafında vurgu ve tonlama.

Ritim: Söyleyişin sağladığı bir ritim vardır.

Ölçü: Serbest tarzda yazılmıştır.

TEMASI: Kerem Gibi şiirinin teması "toplumsal çağrı" dır. Bu tema daha önceki şiirlerin temalarından farklıdır.. Bireysel duygu ve düşünceler yerine toplumsallık ön plandadır.

Kerem Gibi adlı şiirde insanlık hâllerinden biri olan ideolojiye bağlılık gibi bir gerçeklik söz konusudur. İdeolojisine bağlı olan şair, şiirinde bunu toplumsal bir çağrıya dönüştürmüştür.

Kerem Gibi adlı şiir basamak dizelerin oluşturduğu dokuz birimden oluşmaktadır.

"Hava kurşun gibi ağır" ifadesi, gökyüzünün gri ve koyu bulutlarla kapalı olduğu anlarda kullanılan bir ifadedir. Şair buradan hareketle nasıl ki koyu ve gri bulutlar yağmuru da beraberinde getirirse, savunduğu ideolojinin her an bir yağmur gibi tüm insanlığa hayat verip kuşatacağı bağlantısını kurmuştur. "Hava toprak gibi gebe" ifadesi de bu bağlantı ile parelel olarak kullanılmıştır.

Şiir ve Gelenek:

 Kerem Gibi adlı şiir toplumcu gerçekçilik geleneğine bağlıdır.
•Toplumcu gerçekçilik geleneğine göre yazılmıştır.
• Serbest nazım özellikleri taşımaktadır.
• İdeolojik içerik taşımaktadır.
• O güne kadar denenmemiş bir görsellik, karmaşık biçimli teknikler barındırmaktadır
• Politik bir içerik taşıdıığı için şiirin etkileme ve belirleme gücünü yüksektir.
• Şiirdeki paralel, simetrik ve ters simetrik akışlar ve kırılmalar Rus şair Mayakovski'den gelen yansımalardır.
b.Serbest nazımda ahenk, her türlü ses benzerliğiyle sağlanan bir ses akışı ile tema etrafında şekillenen vurgu ve tonlama ile sağlanır. 

KEREM GİBİ ŞİİRİNDEKİ SÖZ SANATLARI:

Söz sanatı Benzetme (teşbih) Benzetme Benzetme Nida Telmih

Örnek Hava kurşun gibi ağır Hava toprak gibi gebe. Kerem gibi yana yana. Sen kendi sesinle kül olursun ey! Kerem gibi yana yana.

Şiirdeki bu söz sanatları, şiirin iletisinin ve dilinin oluşmasını sağlamaktadır.

ŞİİRLE İLGİLİ  DİĞER AÇIKLAMALAR 

(Dost pervasız, felek acımasız, zaman sessiz

Dert çok hem dert yok düşman sağlam, güçlü talih ise alçak.) Fuzuli bu beytinde bireysel bir durumdan hareketle bir genelleme yapmıştır. Kerem Gibi şiirinde ise bu alıntı sosyalist ideoloji doğrultusunda, bu ideolojiyi anlayıp anlamamak, benimseyip benimsemek şeklinde "yüreklerin kulakları sağır" ifadesiyle de güçlendirilerek kullanılmıştır.
Kerem ve yanmak ifadeleri, Kerem ile Aslı hikâyesindeki ana kahraman olan Kerem'in sonunda çektiği ah ile yanmasını hatırlatmaktadır.
Şiirdeki bu kullanımlar bu dönem şiirinin toplumcu anlayışları doğrultusunda yüzlerinin halka dönük olduğunun bir göstergesidir.

Kerem Gibi şiir üslup bakımından "söylev" türüyle ilişkilendirilebilir.

➜NAZIM HİKMET EDEBİ KİŞİLİĞİ MADDELER HALİNDE